Culhwch i Olwen
| Culhwch i Olwen | |
|---|---|
 | |
Culhwch i Olwen (velški: Culhwch ac Olwen) je velška priča nastala tokom 11. vijeka (ili nešto ranije). Potpuna verzija priče objavljena je u manuskriptu Crvena knjiga iz Hergesta (oko 1400.) u ranijoj Bijeloj knjizi iz Rhyddercha iz 1325. objavljeni su samo fragmenti. Naslov nije postojao u ranijim manuskriptima, već je kasnije dodan.[1]
Culhwch je po toj legendi bio sin Cilydda i Goleuddydd, sestre Eigyr (Igraine) i Arthurove tetke. Tokom svoje trudnoće Goleuddydd je poludjela, ali joj se razum povratio - čuvanjem svinja pa je ubrzo rodila i sina nazvala Culhwch (svinjska štala) jer je rođen zahvaljujući njenom trčanju za svinjama (hwch znači svinja).[1]
Nakon što je Goleuddydd umrla Cilydd se ponovno oženio, nova žena prorekla je Culhwchu da će voljeti samo Olwen, kćerku moćnog diva Ysbaddadena. Culhwch se zaljubio u nju na puki spomen njenog imena, pa je otišao na dvor Kralja Arthura i zamolio ga kao rođaka da mu pomogne pronaći Olwen. Arthur mu je dodijelio Ceia (Kay), Bedwyra (Bedivere), Cynddyliga, Gwrhyra, Gwalchmai fab Gwyara (Gawain) i Menwa - svoje najbolje viteze da odu sa njim do Ysbaddadenova zamka.[1]
Nakon duge potrage došli su do pastira čija je žena bila Culhwcheva tetka. Iako je izgubila 23 od 24 sina od Yspaddadena, obećala je pomoći Culhwchu da se susretne sa Olwen, koja je svake subote dolazila oprati kosu u njenoj kolibi.[1]
Olwen je došla kako je žena rekla u subotu, kad je upoznala Culhwcha pristala se oženiti za njega, pod uvjetom da on kako se i pristoji zatraži privolu za to od njena oca, i da ne odustane od ničeg što bi njen otac mogao postaviti kao zadatak pred njega. Tri dana zaredom Culhwch i njegovi drugovi išli su u Ysbaddadenov zamak, svaki put im je div rekao, da dođu slijedeće jutro. Čim bi se oni počeli udaljavati od zamka hitnuo bi za njima otrovani kamen, Culhwch i njegovi prijatelji bili su uvijek dovoljno brzi i spretni, pa su uspjeli uhvatili kamen i bacili ga natrag. Četvrtoga dana kad je otrovani kamen udario diva - Yspaddaden je pristao na Culhwchovu ponudu, pod uvjetom da izvrši četrdeset zadataka.[1]
Zadaci su uključivali dobivanje magičnih predmeta od mnoštva zastrašujućih čudovišta, lova na čudesne životinje i niz drugih nemogućih djela. Iako je ispunio sve što je od njega div zatražio, ovaj mu je i nadalje postavljao nove zadatke. Na kraju je Culhwch je okupio sve divove neprijatelje, vratio se u zamak i ubio ga. Nakon tog se oženio Olwen, i sretno sa njom proveo čitav život.[1]
Arthurovska verzija
[uredi | uredi kod]Ista velška priča u verziji prilagođenoj legendi o Kralju Arthuru ima gotovo isti sadržaj, uz nešto malo izmjena, ali se likovi kao Culhwchova majka sad zovu Igraine a ne Eigyr. Ista je stvar i sa Arthurovim vitezovima, koji se sad zovu Kay, Bedivere i Gawain.[1]
- Culhwch na portalu Nightbringer Arhivirano 2017-12-25 na Wayback Machine-u (en)