Borivoj Dovniković

	Borivoj Dovniković
	; Dovniković (2017)
Rođenje	12. 12. 1930.; Osijek, Kraljevina Jugoslavija
Smrt	8. 2. 2022. (dob: 91); Zagreb
Pseudonim(i)	Bordo
Zanimanje	filmski redatelj, animator, scenarist; karikaturist, ilustrator, grafički dizajner
Godine rada	1950–
Supruga/e	Vesna Dovniković

Borivoj Dovniković (Osijek, 12. 12. 1930. – 8. 2. 2022.^[1]) je bio jugoslavenski i hrvatski filmski redatelj, animator, scenarist, karikaturist, ilustrator i grafički dizajner. Istaknuti je predstavnik čuvene Zagrebačke škole crtanog filma.^[2]

Dovniković sa Vesnom Gjurin u Osijeku 2012. godine

Biografija

Borivoj Dovniković rođen je 12. prosinca 1930. godine u Osijeku.^[3] U razdoblju Drugog svjetskog rata i postojanja Nezavisne Države Hrvatske sa ocem je izbjegao u Srbiju.^[1] 1949. godine odlazi u Zagreb, upisuje Akademiju likovnih umjetnosti te počinje raditi kao ilustrator i karikaturist u novinama. 1950. godine napušta akademiju i odlazi u zagrebačku redakciju lista "Kerempuh". S grupom karikaturista započinje na izradi prvog hrvatskog umjetničkog animiranog filma "Veliki miting". Nešto kasnije postaje suosnivač "Duga filma", tvrtke specijalizirane za proizvodnju animiranog filma. Animirao na filmovima braće Neugebauer (između ostalog i"Veliki miting"^[4]). Nakon što je odslužio vojni rok 1957. pridružuje se Vukotiću, Kristlu, Kostelcu, Grgiću, Neugebauerima, Marksu, Boureku i drugima u tadašnjem Zagreb filmu. 1961. godine počinje raditi na svom autorskom filmu "Lutkica", filmu na kojem je većinom sve sam osmislio i animirao. Od tada sve do danas potpisuje brojne nagrađvane autorske filmove. 1983. objavljuje knjigu "Škola crtanog filma". Od samog početka je u organizaciji Animafesta, bio je predsjednik programskog odbora, a u razdoblju od 1985. do 1991. festivalski direktor. Od 1977. do 1982. je član izvršnog odbora ASIFA-e, međunarodnog udruženja animiranog filma.

Nagrade

Među brojnim nagradama dobio je nagradu za životno djelo u području animacije u Trevisu (Italija), nagradu povodom stogodišnjice svjetske kinematografije u Birmin-ghamu (Alabama, SAD), nagradu festivala Balkanima u Beogradu. 2006. je na Sveučilištu umjetnosti u Changchunu (Kina) izabran za gostujućeg profesora i savjetnika za razvoj animiranog filma u kineskoj pokrajini Jilin. Imao je svoje retrospektive u Parizu (Cinematheque Francaise), Lucci, Moskvi, Erevanu, Varni, Barceloni, Pragu, Bratislavi, Tamperu, Ottawi, Montrealu (Cinematheque quebecoise), Kijevu, New Yorku (Museum of Modern Art)...

Gradska skupština Grada Zagreba imenovala je 2024. godine park u gradskoj četvrti Trešnjevka - sjever po Borivoju Dovnikoviću.^[5]

Filmografija

SLUČAJ KOKOŠKE KOJA NIJE MOGLA SNIJETI JAJE ( SERIJA : SLUČAJEVA ), 1960, animator
LUTKICA, 1961, režija scenarij animator
SLUČAJ OPAKOG MIŠA ( SERIJA : SLUČAJEVA ), 1961, režija
SVE O NAFTI, 1961, animator
OTETI KONJ ( SERIJA: INSPEKTOR MASKA ), 1962, animator
ASTROMATI, 1963, animator
OLE TORERO ( SERIJA: INSPEKTOR MASKA ), 1963, režija, animator
BEZ NASLOVA, 1964, režija, scenarij, animator
CEREMONIJA, 1965, režija, scenarij, animator
KOSTIMIRANI RANDEZ-VOUS, 1965, režija, animator, scenarij
MUZIKALNO PRASE, 1965, scenarij
ZNATIŽELJA, 1966, režija, animator, scenarij
ČOVJEK I NJEGOV SVIJET, 1967, režija, scenarij, animator
IZUMITELJ CIPELA PROF.BALTHAZAR SERIJA 1, 1967, scenarij
KREK, 1967, režija, scenarij, animator
ČUDNA PTICA, 1969, režija, scenarij
ORATOR ( MINI ), 1969, scenarij,režija
LIBERATOR ( MINI ), 1971, režija, scenarij, animator
LJUBITELJI CVIJEĆA, 1971, režija, scenarij, animator
MANEVRI, 1971, režija, scenarij
ŠPICA : ANIMAFEST ZAGREB 1972, 1972, režija, scenarij
PUTNIK DRUGOG RAZREDA, 1973, režija, scenarij, animator
N. N., 1977, režija, scenarij, animator
ŠKOLA HODANJA, 1978, režija, scenarij, animator
DANI KULTURE (ŠPICA), 1980, režija, scenarij
BIJELA PRIČA, 1981, režija, scenarij, animator
DVA MIŠA, 1981, režija, scenarij, animator
TVRDOGLAVO MAČE, 1981, režija, scenarij, animator
JEDAN DAN ŽIVOTA, 1982, režija, scenarij, animator
DVA ŽIVOTA, 1988, režija, scenarij, animator
UZBUDLJIVA LJUBAVNA PRIČA, 1989, režija, scenarij, animator
SPAS U ZADNJI ČAS, 1995, režija, scenarij, animator
LEVITA - PINO ( SPOT ), 1996, režija, scenarij
ŠPICA : ANIMAFEST ZAGREB 2004, 2004, režija, scenarij
TIŠINA, 2009, režija, scenarij, animator

Izvori

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 n.a. (8 February 2022). „In memoriam: Borivoj Dovniković Bordo (1930-2022)”. Novosti (Hrvatska). Pristupljeno 8 February 2022.
↑ „Jedan od začetnika "Profesora Baltazara": Nagradu za životno djelo 27. Animafesta primit će Borivoj Dovniković - Bordo”. Zagreb: Jutarnji list. 16. 11. 2016. ISSN 1331-5692. Pristupljeno 1. 3. 2017.
↑ „Najdugovječniji aktivni crtač na svijetu: Borivoj Dovniković Bordo prvi je strip objavio 1945., u Glasu Slavonije”. Osijek: Glas Slavonije. 17. 3. 2014. ISSN 0350-3968. Pristupljeno 1. 3. 2017.
↑ HINA (27. 8. 2015). „Borivoj Dovniković Bordo: Ja sam u osnovi karikaturist”. Rijeka: Novi list. ISSN 1334-1545. Pristupljeno 1. 3. 2017.
↑ „Glumice umjesto ustaša”. Zagreb: Novosti. 22. 3. 2024. ISSN 1845-8955. Pristupljeno 22. 3. 2024. »Gradska skupština prihvatila je i da se neimenovani park u Gradskoj četvrti Trešnjevka – sjever imenuje u spomen na velikana animiranog filma i karikaturista Borivoja Dovnikovića i dobiva ime Park Borivoja Dovnikovića.«

Literatura

Ajanović, Midhat. Animacija i realizam. Zagreb: Hrvatski filmski savez. 2004. ISBN 953-7033-09-0. <prijevod na engleski uradila Mirela Škarica>
Marušić, Joško; etal.. Alkemija animiranog filma : povijest estetskih tehnologija / Joško Marušić i suradnici. Zagreb: Meandar. 2004. ISBN 953-206-148-7.
Pata, Nenad. Život u fantaziji crtanog filma. Zagreb: Zagreb film. 1983.

Eksterni linkovi

Bordo, rezultati pretrage na stranici Zagreb filma
Bordo o svom izbjeglištvu 1941.–1945. (dijelovi I–IX), na portalu Autograf.hr
Borivoj Dovniković u online katalogu Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu
Djela čiji je autor ili tema Borivoj Dovniković u bibliotekama (WorldCat katalog)
Borivoj Dovniković u katalogu Njemačke nacionalne knjižnice
Borivoj Dovniković u katalogu Kongresne biblioteke
Djela čiji je autor Borivoj Dovniković, u međunarodnoj normativnoj datoteci VIAF-a
Indeksiranost djela Borivoja Dovnikovića, na veb-sajtu LibraryThing

[Novosti-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 n.a. (8 February 2022). „In memoriam: Borivoj Dovniković Bordo (1930-2022)”. Novosti (Hrvatska). Pristupljeno 8 February 2022.

[2] „Jedan od začetnika "Profesora Baltazara": Nagradu za životno djelo 27. Animafesta primit će Borivoj Dovniković - Bordo”. Zagreb: Jutarnji list. 16. 11. 2016. ISSN 1331-5692. Pristupljeno 1. 3. 2017.

[3] „Najdugovječniji aktivni crtač na svijetu: Borivoj Dovniković Bordo prvi je strip objavio 1945., u Glasu Slavonije”. Osijek: Glas Slavonije. 17. 3. 2014. ISSN 0350-3968. Pristupljeno 1. 3. 2017.

[4] HINA (27. 8. 2015). „Borivoj Dovniković Bordo: Ja sam u osnovi karikaturist”. Rijeka: Novi list. ISSN 1334-1545. Pristupljeno 1. 3. 2017.

[5] „Glumice umjesto ustaša”. Zagreb: Novosti. 22. 3. 2024. ISSN 1845-8955. Pristupljeno 22. 3. 2024. »Gradska skupština prihvatila je i da se neimenovani park u Gradskoj četvrti Trešnjevka – sjever imenuje u spomen na velikana animiranog filma i karikaturista Borivoja Dovnikovića i dobiva ime Park Borivoja Dovnikovića.«

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]