Bizerta
Bizerta
بنزرت | |
---|---|
Panorama grada i luke | |
Koordinate: 37°16′N 9°51′E / 37.267°N 9.850°E | |
Država | |
Vilajet | Bizerta |
Vlast | |
- gradonačelnik | Kamel Ben Amara |
Površina | |
- Ukupna | 34 |
Visina | 4[1] |
Stanovništvo (2018.) | |
- Grad | 136,917[1] |
Vremenska zona | UTC+1 (UTC) |
Poštanski broj | 7000 [1] |
Karta | |
Bizerta (arapski: بنزرت) znana i kao Bizerte ili Banzart, je lučki grad od 136,917 stanovnika[1] na sjeveru Tunisa u vilajetu Bizerta u kom je administrativni centar.[2]
Bizerta se rasprostire duž obale Sredozemnog mora na ušću kanala koji povezuje Lagunu Bizerte sa morem[2], udaljena sedamdesetak km zapadno od glavnog grada Tunisa.[2]
Grad je nastao kao fenička kolonija, za antike Kartažani i Rimljani nazivali su ga Hipo Diarrhytus ili Hippo Zarytus. Omajadski general Muavija ibn Hudadž zauzeo je grad 661. pa se odtad zove Bizerta.[2]
Između 1535. - 1572. Bizertom vladaju Španjolci, ali je kasnije postao piratska utvrda. Grad je veliku transformaciju doživio za Francuske kolonijalne uprave kad je 1895. prokopan novi kanal od Jezera Ičkeul do mora, nešto južnije od starog prirodnog jezerskog ušća, koje je zatrpano i pretvoreno u širok bulevar. Tim potezom porasla je pomorska važnost grada jer se odtad čitava Laguna mogla koristiti kao sigurno sidrište za ratne brodove. Kanal je također izmijenio izgled Bizerte, budući da je na izlazu kanala izgrađen novi grad.[2]
Stara medina opasana drevnim bedemom, koja se nalazila na ušću prirodnog kanala (koji je zatrpan) tako se našla na suhom. Bizerta je svo vrijeme Francuskog protektorata (1881. - 1955.) bila važna vojna baza, ali se zbog njene strateške pozicije razvila pomorska baza -Sidi Abdallah, koja je imala važnu ulogu u Drugom svjetskom ratu.[2]
Nakon povlačenja srpske vojske preko Albanije za Prvog svjetskog rata 1915/16. pojedini kontigenti upućeni su u Bizertu, i druge francuske baze u Sjevernoj Africi a najveći dio je evakuiran na Otok Krf. Srpske trupe i malobrojni civili su u manjem ili većem broju tokom cijelog rata boravili u Bizerti. Srbi su u Bizertu dolazili u tri navrata: prvi put početkom 1916. nakon povlačenja preko Albanije, te iste godine nakon prvih velikih okršaja na Solunskom frontu i na kraju od početka 1917. kad su počeli pristizali kontigenti dobrovoljaca. Brodovi su u više navrata čitav rata prevozili srpske vojnike iz Bizerte na Solunski front, a ranjene i oboljele u Bizertu. U Bizerti je organizirana obuka dobrovoljaca, rehabilitacija invalida i različiti kulturni sadržaji. Poslednji kontigenti srpskih vojnika napustili su Bizertu tokom 1919.[3]
Snage Wehrmachta zauzele su grad 1942. i držale ga okupiranog do 1943. kad su ga zauzeli Saveznici kao važnu stratešku točku za kontrolu sicilijanskih tjesnaca.[2]
Francuska je zadržala vojnu bazu u Bizerti čak i nakon povlačenja svih drugih garnizona iz Tunisa - 1958. Zbog tog je među Tunižanima raslo nezadovoljstvo, koje je kulminiralo 1961. masovnim sukobom u bazi prilikom kojeg je više od 1000 Tunižana pobijeno. Nakon tog je sklopljen sporazum o francuskom povlačenju, pa su francuske trupe konačno napustile Bizertu 1963.[2]
Današnja Bizerta je pored tog što je regionalni administrativno - trgovački centar i nadalje važna morska luka, iako od 1963. nema više vojni značaj, već samo trgovački kao Slobodna ekonomska zona. Iz luke se izvoze; ribe, fosfati, željezna ruda i žitarice.
Bizerta je i poznati turistički resort.[2]
Najveći industrijski pogon je rafinerija nafte podignuta 1964., pored tog Bizerta ima i nešto tvornica ribljih konzervi.[2]
Grad je cestama i željeznicom povezan sa Tunisom i Tabarkom i sa Aerodromom Tunis- Kartaga (IATA: TUN, ICAO: DTTA). [2]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Tunisia, Cities” (engleski). City population. Pristupljeno 30. 11. 2019.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 „Bizerte” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 30. 11. 2019.
- ↑ „Српска војска у Бизерти ” (srpski). Istorijska biblioteka. Pristupljeno 30. 11. 2019.
- ↑ „Partenariat” (francuski). Commune Bizerte. Pristupljeno 29. 11. 2019.