1584
- Ovo je članak o godini 1584.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1550-e 1560-e 1570-e – 1580-e – 1590-e 1600-e 1610-e |
| Godine: | 1581 1582 1583 – 1584 – 1585 1586 1587 |
| Gregorijanski | 1584. (MDLXXXIV) |
| Ab urbe condita | 2337. |
| Islamski | 991–992. |
| Iranski | 962–963. |
| Hebrejski | 5344–5345. |
| Bizantski | 7092–7093. |
| Koptski | 1300–1301. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1639–1640. |
| • Shaka Samvat | 1506–1507. |
| • Kali Yuga | 4685–4686. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4220–4221. |
| • 60 godina | Yang Drvo Majmun (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11584. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1584 (MDLXXXIV) bila je prijestupna godina koja počinje u nedjelju po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u srijedu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
- 10. 1. - Papa Grgur XIII. preporučuje kršćanima Albanije i "susjednih mjesta" pod turskom vlašću zadarskoga kanonika Aleksandra Komulovića i isusovca Tomu Radija (Radium) kao apostolske vizitatore i delegate (ove godine će putovati Albanijom, Srbijom (Kosovo), i zapadnom Bugarskom)[1].
- 11. 3. - Akbar Veliki uveo bengalski kalendar.
- 28. 3. (18. 3. po j.k.) - Umro ruski car Ivan IV Grozni, nasleđuje ga slabi sin Fjodor I. (do 1598), kao glavni namesnik se ubrzo javlja Boris Godunov.
- Malo pre smrti Ivan je osnovao Arhangelsk, koji postaje centar trgovine.
- 8. 4. - Na saboru u Zagrebu Toma Erdődy uveden u bansku čast (do 1595)[2].
- maj - Bitka kod Nagakutea, Toyotomi Hideyoshi porazio Tokugawa Ieyasua i Oda Nobukatsua.
- 11. 6. - Ugarsko-hrvatski kralj Rudolf obnovio primirje sa Turcima na osam godina[3] (upadi se ipak nastavljaju).
- 19. 6. - Umro Fransoa, vojvoda od Anžua, najmlađi sin kralja Anrija II, čime hugenot Anri Navarski postaje prestolonaslednik.
- 3. 7. - Počinje španska Opsada Antverpena (1584-85).
- 5. 7. - U Rimu osnovan Maronitski kolegij.
- 10. 7. - Ubijen Willem van Oranje, vođa holandskog ustanka protiv Španaca.
- jul - Arthur Barlowe i Phillip Amadas po nalogu Waltera Raleigha istražuju obalu Severne Karoline, locirano ostrvo Roanoke.
- 24. 10. - Bosanski begovi upali u Kranjsku[3].
- 26. 10. - Ban Toma Erdedi i kapetan Josip Jost Thurn porazili Turke kod Slunja i oteli im plen i roblje iz Kranjske; Turci su govorili da im je to najveća nesreća od kad je Bosna pod osmanskom vlašću[4].
- 25. 11. - U Rimu posvećena Crkva Il Gesù, sjedište i uzor Isusovaca, sa "prvom pravom baroknom fasadom".
- 4. 12. - Pismo Aleksandra Komulovića iz Sofije: nepovoljne prilike u evropskoj Turskoj zbog rata s Persijom i kuge, od koje je ove godine u Bosni, Srbiji i Hercegovini umrlo "200.000" ljudi[1].
- decembar - Sultanović Mehmed odlazi za sandžakbega u Saruhan (Manisa) gde ostaje do 1595[5].
- 31. 12. - Tajni Ugovor iz Joinvillea između francuske Katoličke lige i španskog kralja Filipa II.
- Navodno čudesni pronalazak moštiju cara Uroša u ranije zapustelom manastiru kod Šarenika (→ Crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Nerodimlju) kod kasnijeg Uroševca[6][7].
- Najstarije sačuvano datirano Raspeće u srpskim crkvama, u manastiru Sv. Đorđa Pološkog kod Kavadaraca[8].
- Rastrojstvo državnih financija u Osmanskom carstvu: od 100 drama srebra se umesto 400 akči kuje 800, za jedan venecijanski dukat se dobija 120 akči umesto 60[9].
- Rumelijski beglerbeg Doğancı Mehmet-paša je prvi koji je dekretom zvanično dobio status carskog miljenika[10].
- Juraj II. Drašković kraljevski namjesnik za Ugarsku.
- Turci osvajaju Vrginmost, Pernu.
- Venecija uspostavila poseban prizivni sud u Kopru nadležan za Istru[11].
- Jurij Dalmatin objavio slovenački prevod Biblije, štampan novokoncipiranom bohoričicom.
- Traktat Giordana Bruna "O beskonačnom svemiru i svetovima".
- Ratu Hijau postala kraljica Pattanija na Malajskom poluostrvu (do 1616).
- Abdulah Bosnevi, sufija iz Bosne († 1645)
- Petar Mazreku, barski nadbiskup
- Nikola IX. Tržački Frankapan, hrvatski ban († 1647)
- pribl. - Muhamed Nergisi Sarajlija, pjesnik i kroničar († 1635)
- pribl. - Matej Ponzoni, slikar († ca. 1663)
- pribl. - Miyamoto Musashi, japanski samuraj, slikar i pisac († 1645)
- Tabarin, francuski glumac-šarlatan († 1626)
- 28. 3. - Ivan IV Grozni, ruski car (* 1530)
- 4. 4. - Gašpar Alapić, bivši hrvatski ban
- 19. 6. - Fransoa, vojvoda od Anžua, francuski princ (* 1555)
- 10. 7. - Willem van Oranje, lider Holanđana (* 1533)
- 22. 8. - Jan Kochanowski, pjesnik (* 1530)
- 3. 11. - Sveti Karlo Boromejski, milanski nadbiskup (* 1538)
- Ivan Ferenberger[12], bivši kapetan hrvatske krajine
- ↑ 1,0 1,1 Klaić, 355
- ↑ Klaić, 352
- ↑ 3,0 3,1 Klaić, 354
- ↑ Klaić, 354-5
- ↑ Encyclopedia, 368
- ↑ Vladimir Ćorović, Marička pogibija, rastko.rs
- ↑ Спомен светог Уроша V, цара српског Arhivirano 2015-09-23 na Wayback Machine-u, czipm.org (pristup 16.7.2013)
- ↑ Svetlana Rakić, Ikone Bosne i Hercegovine (16-19. vijek), rastko.rs (pristup 15.7.2013.)
- ↑ Historija, 481
- ↑ Encyclopedia, 153
- ↑ Historija, 649
- ↑ Klaić, 338
- Literatura
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Encyclopedia of the Ottoman Empire Gábor Ágoston, Bruce Alan Masters