Muhamed ibn Abdul Vahab
| Muhamed Abdulvehab | |
|---|---|
| Rođenje | Muhamed ibn Abdulvehab ibn Sulejman ibn Ali ibn Muhamed ibn Ahmed ibn Rašid 1703. Ujajna, Nadžd |
| Smrt | 22. juni 1792. (dob: 88/89) |
| Etnicitet | Arap |
| Zanimanje | učenjak |
| Poznat/a po | proučavanje akide prema gledištima vehabizma; pogledi na bidu i tevhid |
| Vjeroispovijest | islam |
Muhamed ibn Abd el Vehab (arapski: محمد بن عبد الوهاب, DMG: Muḥammad ibn ʿAbd al-Wahhāb ; 1703 – 22. 6. 1792) bio je religijski vođa i teolog iz Nadžda u centralnoj Arabiji. Osnovao je pokret koji se danas zove vehabizam (sljedbenici, shodno, vehabije).[1][2][3][4][5] Rođen je u porodici sudija, pa je Ibn Abdulvehabovo rano obrazovanje predstavljalo učenje osnovnog standardnog kurikuluma izvorne jurisprudencije prema hanbelijskoj pravnoj školi, koja je bila najzastupljenija pravna škola islama u njegovom mjestu rođenja.[6] Uprkos prvobitnoj rudimentarnoj edukaciji u klasičnoj sunitskoj islamskoj tradiciji, Ibn Abdulvehab je postepeno postao protivnik većine sunitskih praksi poput posjećivanja i veneracije grobnica svetaca,[6] što je smatrao heretičkim religijskim inovacijama ili čak idolatrijom.[6] Iako su njegova učenja bila odbačena i suprotstavljena većini najznačajnijih sunitskih učenjaka tog vremena,[6] uključujući njegovog oca i brata,[6] Ibn Abdulvehab sklopio je religijsko-politički pakt sa Muhamedom ibn Saudom kako bi mu pomogao da osnuje Emirat Dirija, prvu saudijsku državu,[7] te je počeo sa dinastičkim savezništvom i dijeljenjem moći u dogovoru sa njihovim porodicama, što se nastavilo do dana-današnjeg u KSA-u.[8] El eš Šeik, saudijska vladajuća religijska porodica, predstavlja potomke Ibn Abdulvehaba, a takođe su kroz istoriju predvodili ulemu u saudijskoj državi,[9] dominirajući državnim klerikalnim institucijama.[10]
Na njega su utjecali Ahmed ibn Hanbel, Ibn Tejmija, Muhamed Haja el Sindi, Ibn Kajim el Dževzija; on je utjecao na Muhameda ibn Sauda i dinastiju Saud, Abdulaziza ibn Abdulaha ibn Baza, Muhameda ibn el Utajmina, Muhameda Nasirudina el Albanija, Abdulrahmana el Sudaisa, Sauda el Šurajma.
- Risālah Aslu Dīn Al-Islām wa Qā'idatuhu
- Kitab al-Quran (Knjiga Allaha)
- Kitab at-Tawhid (Knjiga o Jednoći Boga)
- Kashf ush-Shubuhaat (Pojašnjenje dvoumica)
- Al-Usool-uth-Thalaatha (Tri temeljna principa)
- Al Qawaaid Al 'Arbaa (Četiri osnove)
- Al-Usool us Sittah (Šest temeljnih principa)
- Nawaaqid al Islaam (Nulifikatori islama)
- Adab al-Mashy Ila as-Salaa (Načini odlaska na namaz)
- Usul al-Iman (Osnove vjere)
- Fada'il al-Islam (Izuzetna svojstva islama)
- Fada'il al-Qur'an (Izuzetna svojstva Kurana)
- Majmu'a al-Hadith 'Ala Abwab al-Fiqh (Sažet pregled hadisa o glavnim temama fikha)
- Mukhtasar al-Iman (Sažetak vjere; tj. sumarna verzija rada o vjeri)
- Mukhtasar al-Insaf wa'l-Sharh al-Kabir (Sažetak jednakosti i Veliko objašnjenje)
- Mukhtasar Seerat ar-Rasul (Sumarna biografija Poslanika)
- Kitaabu l-Kabaair (Knjiga velikih grijeha)
- Kitabu l-Imaan (Knjiga vjerovanja)
- Al-Radd 'ala al-Rafida (Pobijanje odbacivača)
- ↑ Moosa, Ebrahim (6 April 2015) (en). What Is a Madrasa?. UNC Press Books. str. 97. ISBN 9781469620145.
- ↑ White, Jonathan R. (1 January 2016) (en). Terrorism and Homeland Security. Cengage Learning. str. 252. ISBN 9781305886940.
- ↑ Hubbard, Ben (10 July 2016). „A Saudi Morals Enforcer Called for a More Liberal Islam. Then the Death Threats Began.”. The New York Times. ISSN 0362-4331. Arhivirano iz originala na datum 15 December 2016. Pristupljeno 16 December 2016.
- ↑ Asad, Talal (3 February 2003) (en). Formations of the Secular: Christianity, Islam, Modernity. Stanford University Press. str. 222. ISBN 9780804747684.
- ↑ ́goston, Ga ́bor A.; Masters, Bruce Alan (21 May 2010) (en). Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing. str. 260. ISBN 9781438110257.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Laoust, H., "Ibn Abd al-Wahhāb", in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs.
- ↑ Hourani 1992: 257–258
- ↑ Nawaf E. Obaid (September 1999). „The Power of Saudi Arabia's Islamic Leaders”. Middle East Quarterly VI (3): 51–58. Arhivirano iz originala na datum 6 August 2011. Pristupljeno 23 June 2011.
- ↑ Abir 1987: 4, 5, 7
- ↑ Metz 1992
- Valentine, S. R., "Force & Fanaticism: Wahhabism in Saudi Arabia and Beyond", Hurst & Co, London, 2015, ISBN 978-1849044646
- Memoirs of Mr. Hempher, The British Spy to the Middle East
- Abualrub, Jalal (January 2003). Muhammad ibn Abdil Wahhab: his life-story and mission. Madinah Publishers and Distributors. ISBN 978-0-9703766-5-7. Pristupljeno 25 December 2011.
- al-Rasheed, Madawi (1 January 2009). Kingdom without borders: Saudi political, religious and media frontiers. Capstone. ISBN 978-0-231-70068-9.
- Biopodaci na MuslimScholars.info (en)
