Piruw suyupi runa llaqtakuna

Piruw suyupi runa llaqtakuna
Quyllur Rit'i, Piruw (2007 watapi)
Runakuna
Simikuna	Qhichwa simi, Kichwa, Aymara simi, kastilla simi, hukkunapas: Qhapaq qillqasqa: Piruwpi simikuna
Iñiy	Kristiyanu iñiy, Tawantinsuyu iñiy Huriyu iñiy [1] hukkunapas

Kay Piruw suyupiqa kanmi askha runa llaqtakuna.

Achual Awahun (Aguaruna, (Aguajun, Ahuajun) Amawaka (Amahuaca, Amaguaco, Ameuhaque, Ipitineri, Sayaco, Amawaca , Amenguaca, Sayacu, Inuvaken, Viwivakeu) Amarakaeri (Harakmbut, Amaracaire, Amarakaire) Arabela (Chiripuno, Chiripunu, Chripunu, Gaye, Gae, Shimigae, Semigae, Simikai, Tapweyokwaka, Tapueyocuaca) Arasaeri (Arasairi, Arazaeri, Arazairi, Harakmbut) Ashaninka (Campa, Kampa) Asheninka Pajonal (Ashéninka Pajonal, Atsiri, Pajonal, Ashéninca, Asheninka Pajonalino) Asheninka Perene (Ashéninka Perené, Ashéninca Perené, Ashaninka Perene, Ashéninga) Aymara runa Bora Candoshi-Shapra (Kandoshi, Candoshi, Candoxi, Murato) Cashibo-Cacataibo (Cachibo, Cacibo, Cahivo, Caxibo, Hagueti, Managua, Uni) Chamikuru (Chamicuro) Chayawita (Chayahuita, Campo Piyapi) Ese'Ejja (Ese Eja, Chama, Huarayo, Tiatinagua)

Kapanawa (Capanahua, Nuquencaibo) Kashinawa (Cashinahua, Kaxinawá, Kaxynawa, Caxinawa, Caxinawá) Kawaranu (Cahuarano, Cahaurana, Moracano, Kawarano, Kawará) Kulina runa (Culina, Kulino, Kulyna, Kurina, Kollina, Madija, Madihá) Huachipaeri (Huachipaire, Wacipaire, Wachipaire, Waxipaeri, Harakmbut, Huacaria) Wamwisa (Huambisa) Huitoto Murui (Bue, Witoto) Ikitu runa (Iquito) Isqunawa (Isconahua) Jebero (Chebero, Shiwilu, Xebero, Xihuila) Jibaro (Mayne, Shiwiar) Machiqinqa (Machiguenga) Mashco-Piro (Cujareno, Cujareño, Mashco) Mayuruna (Matses, Matsés, Mayoruna, Mayorunas, Mayaruna) Mayo-Pisabo Nanti (Cogapacori, Kogapakori) Nawa runa (Yora, Yura, Yoranahua, Manu Park Panoan, Parquenahua, Nahua) Nomatsiguenga Umawa runa (Omagua, Omagua-Yete, Ariana, Pariana, Anapia, Macanipa, Kambeba, Yhuata, Umaua, Cambeba, Campeba, Cambela, Cambeeba, Compeva, Canga-Peba, Agua) Llakwash (San Martin Quechua, Lama, Lamano, Lamista, Lamisto, Motilón, Ucayali)

Qhichwa runa Sapitiri (Sapiteri, Sireneri, Harakmbut, Amarakaeri) Secoya (Angotero, Encabellao, Siona-Secoya) Shipibo-Conibo (Shipibo, Caliseca, Sinabo, Manamabobo, Manava, Xipibo, Chama) Pastasa runa (Uralan Pastasa Qichwa, Inga) Sharanawa (Sharanahua) Tawshiru (Taushiro) Tikuna runa (Ticuna, Tukuna) Toyoeri (Toyeri, Toioeri, Tuyuneri, Tuyuneri, Harakmbut, Amarakaeri) Urarina (Shimacu, Simacu, Itucali, Kachá, Cimarrón) Uru runa, (Uro, Uru) Yagua runa (Nijyamïï Nikyejaada, Nikyejaada, Yahua, Llagua, Yava, Yegua) Yaminawa ( Yaminahua, Jaminawá, Yuminahua, Yamanawa) Yanesha (Amuesha, Amuese, Amueixa, Amoishe, Amagues, Amage, Omage, Amajo, Lorenzo, Amuetamo, Amaje) Piru runa (Yine, Piro, Pirro, Pira, Simirinche, Simiranch, Contaquiro)

• Pukyu:

Amarumayu sach'a-sach'a suyupi runa llaqtakuna

• Qhichwa runa: Llakwash, Napuruna, Qhichwa Pastasa-Tigre
• Arawaka rimaq ayllu llaqtakuna: Amuesha, Ashaninka, Culina, Chamicuro, Machiqinqa, Nomatsiguenga, Piro
• Jíbaro rimaq ayllu llaqtakuna: Achual, Awahun, Candoshi, Huambisa, Jíbaro
• Pano rimaq ayllu llaqtakuna: Amahuaca, Capanahua, Cashibo - Cacataibo, Cashinahua, Isconahua, Mayo-Pisabo, Mayoruna, Nahua, Sharanahua, Shipibo - Conibo, Yaminahua
• Tupi-Warani rimaq ayllu llaqtakuna: Cocama - Cocamilla
• Cahuapana rimaq ayllu llaqtakuna: Chayahuita, Jebero
• Ya no clasificada: Taushiro, Ticuna, Urarina
• Peba-Yagua rimaq ayllu llaqtakuna: Yagua
• Huitoto rimaq ayllu llaqtakuna: Bora, Huitoto, Ocaina
• Harakmbet rimaq ayllu llaqtakuna: Amarakaeri
• Tacano rimaq ayllu llaqtakuna: Ese' Ejja
• Tucano rimaq ayllu llaqtakuna: Orejón, Secoya
• Záparo rimaq ayllu llaqtakuna: Sapara: Arabela, Iquito

Qhichwa rimaq runa llaqtakuna

• Qhichwa runa
• Chanka runa
• Inka
• K'ana runa
• Qanchi runa
• Q'irus
• Wanka

Kichwa runakuna

• Llakwash
• Napuruna
• Piruwanu Pastasa runa

Ñawpa pachap runallaqtankuna

• Chachapuya
• Chimu
• Inka
• Muchik

Simikuna

• Ashaninka simi
• Awahun simi
• Aymara simi
• Chayawita simi
• Haqaru simi
• Kukama simi
• Machiqinqa simi
• Qhichwa simi
• Shipibu simi
• Terena simi
• Yanisha simi

Kaypipas qhaway

• Buliwya suyupi runa llaqtakuna
• Ikwadurpi Indihina runa llaqtakuna

Hawa t'inkikuna

• www.ethnologue.com / Piruwpi rimaykuna

	Piruw suyupi runa llaqtakuna
	Qhichwa rimaq runa llaqtakuna: Qhichwa runa · Chanka runa · Inka · K'ana runa · Qanchi runa · Q'irus · Wanka · Kichwa runa: Llakwash · Napuruna · Piruwanu Pastasa runa
	Amarumayu sach'a-sach'a suyupi runa llaqtakuna: Qhichwa runa: Llakwash, Napuruna, Qhichwa Pastasa-Tigre · Arawak rimaq runa llaqtakuna: Amuesha, Ashaninka, Kulina, Chamikuru, Machiqinqa, Nomatsiguenga, Piru · Hiwaru rimaq runa llaqtakuna: Achual, Awahun, Kandoshi, Wampisa, Shuwar · Pano rimaq runa llaqtakuna: Amawaka, Kapanawa, Kashibo-Kakataibo, Kashinawa, Isqunawa, Mayo-Pisabo, Mayuruna, Yura (Nawa), Sharanawa, Shipibu-Qunibu, Yaminawa · Tupi-Waraniyi rimaq runa llaqtakuna: Kukama-Kukamilla · Kawapana rimaq runa llaqtakuna: Chayawita, Jebero · Manaraq allinchurasqa: Tawshiru, Tikuna, Urarina · Peba-Yagua rimaq runa llaqtakuna: Yagua · Witoto rimaq runa llaqtakuna: Bora, Witoto, Okaina · Harakmbet rimaq runa llaqtakuna: Amarakaeri · Takanu rimaq runa llaqtakuna: Ese' Ejja · Tukanu rimaq runa llaqtakuna: Payawa, Siquya · Sapara rimaq runa llaqtakuna: Sapara: Arabela, Ikitu
	Hukkuna indihina runa llaqtakuna: Aymara runa · Uru runa
	Mawk'a runa llaqtakuna: Chachapuya · Chimu · Inka · Muchik · Wari