Yuchi
| qabizay | |
 | |
| kuni | taiwan |
| na tjaivavav a pangaljan nua kaizuanan | lamtaw (nantou county) |
| kisanlalaing | 劉啟帆 |
| sasupuan tua pasalavaan na kadjunangan | 121.3735 km2 |
| sasupuan ta caucau | 15,406 |
 | |
Yuchi（qabizay）
Yuchi gu icuwa i Nantou. ala atjunangn mapuljat 124.35 km² (ma’linpan atjunang 52.93 km², ma’linaule atjunang 1.66 km²). ala caucau mapuljat 970 caucau, ala daceneqlan mapuljat 348 a daceneqlan, Thau (31%) a maqcuwa caucau. paiwan a maqcuwa caucau.
pungadan izua zintun (sun moon lake) a remayurangan imaza. kinakaian aicu a thau a lalawa.[1] kasicuayan aicu a kinaizuan nua caucau sethau i kadjunangan imaza.
kadjunangan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]pasaviri ta puri (pungadan na kakaian se pazeh) a yuchi gu imaza; pasakaledep a yuchi gu imaza ta guèd-xiang hióng kata chúi-lí hiong. mavananga a paran (ren'ai) kata nehunpu (sìn-gī) i pasakacedas.
kemasi ta 500m a patje 2,000m a kinamamamawan tua vavavan nua gadugadu imaza.[2]
zazaljuman
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]drusa izua zazaljuman imaza i yuchi gu. sangasangasan aicu na veljeluan a kamachat a veljeluan a nankang kata zuma a veljeluan a pasakacedas i tjaiviri i tua yuchi gu. masanmusalj aicu na veljeluan a danum qalav ang (siayaya ta lô-tsuí-khe a kakaian na bunun) a veljeluan a suili kata zuma a veljeluan a pasakaledep i tjainavalj i tua yuchi gu imaza.
a i tjainavalj aicu a vacalj a zintun i yuchi gu. tjaljaqaca a puzaljuman na kadjunangan aicu a zintun i taiwan. semanpapudinkian a dripun imaza i zintun ka pinaljavakan niamadju.
kasicuayan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]patjausangas ta kacavilj a 1683
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]tjaisangas a vinecikan ta djadjaljunan nia pairang i pinaljavakan na lamtaw king tucu a kemasi ta kacaviljan a 1661 a patje kacaviljan a 1683.[3] ljakua neka vinecikan tazua kaizuan na pairang imaza i qabizay (yuchi gu).
kemasi ta kacavilj a 1683 a patje kacavilj a 1895
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]sangasangasan a vinecikan a patjara qinaljan kata kadjunangan imaza i yuchi gu kacavilj a 1684. ita guciu na sihu a ciuku aicu a zikikang (季麒光 a sivecivecik na ciniukuan) a venecik ta zintun imaza i yuchi gu. ljakua pacunu ta vinecikan nimadju matu kedri a kineljang nimadju tanemanemanga imaza i yuchi gu. saka qadjav, inika paqulid a mangetjez a semamaza timadju.[4]
pinaljavakan na dripung
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]ka pinaljavak na dripung tamaza a qinaljan, venarung tiamadju ta kadjunangan imaza. saka papalak tiadripung ta sinikakudan nia caucau se thau ta kadjunangan imaza. avananga a pinaveli a qumaquma na caucau se thau i tua pairang.
paljavak tua atjunang
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]matja 13 qinaljan i Yuchi. matja 1 qinaljan imaza, Ita thao（伊達邵部落）.
tjaljatjuruvu izua caucau i yuchi cun i tua yuchi gu imaza.[5]
caucau na maretimaljamalji a pinaljavakan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]| cun | kadjunangan (km²) | ling | caucau (qiljas a 5 na cavilj a 2013) |
qinaljan[6] |
|---|---|---|---|---|
| 大林村 | 8.81 | 14 | 1,294 | 大林、草凹仔、司馬按、公林、內湖仔、金天巷 |
| 大雁村 | 7.17 | 9 | 816 | 大雁、澀水、湖桶、雁地、草凹仔、山楂腳、槌仔寮、單冬頭、仙楂腳巷 |
| 中明村 | 4.83 | 12 | 1,223 | 貓囒、田螺污、頂獅子、毛蟹穴、山仔腳、文化巷、有水坑、名勝巷 |
| 五城村 | 18.37 | 13 | 872 | 五城、頂五城、下五城、大潭岩、車崙坪、大觀巷、豬哥坪、拔賭寮、草坪、火焙巷、猴龍坑、蓮華池、三角崙 |
| 日月村 | 15.18 | 10 | 988 | 伊達邵、南邊湖、葫蘆崙、潭頭 |
| 水社村 | 16.34 | 16 | 1,009 | 明潭、北旦、水尾、二壩欄、水社、向山、頭社壩、阿里眉、草凹仔 |
| 共和村 | 8.34 | 13 | 1,181 | 外加道坑、鹽土坑、坪頂、中-{庄}-、內加道、內加道坑、下五馬、水井湖、五馬、過龍仔、滴水仔、長寮尾 |
| 東光村 | 15.97 | 13 | 1,497 | 東光、水尾巷、頂城、向天圳 |
| 東池村 | 1.51 | 17 | 1,915 | 魚池（東部）、內魚池、東平、埔尾、泡仔林、猴洞 |
| 武登村 | 5.4 | 18 | 739 | 頭社、銃櫃、車心崙、土地公鞍、空湖 |
| 魚池村 | 3.93 | 21 | 2,505 | 魚池（西部）、魚池尖 |
| 新城村 | 9.45 | 17 | 1,626 | 新城、水頭、頭股、頭股份仔、大坪、股尾、十一股、冷堀仔、鹿蒿、香茶巷、鹽菜甕、嶺腳 |
| 頭社村 | 5.2 | 19 | 1,076 | 崙龍、內灣、棉子園、內凹仔、大舌滿、水尾 |
| yuchi gu | 121.3735 | 192 | 16,741 |
mapida a caucau kangida a cavilj i yuchi gu
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]| cavilj | kacavilj a 1981 | kacavilj a 1982 | kacavilj a 1983 | kacavilj a 1984 | kacavilj a 1985 | kacavilj a 1986 | kacavilj a 1987 | kacavilj a 1988 | kacavilj a 1989 | kacavilj a 1990 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| caucau | 20,947 | 20,838 | 20,512 | 20,245 | 19,851 | 19,627 | 19,239 | 19,057 | 18,845 | 18,703 |
| cavilj | kacavilj a 1991 | kacavilj a 1992 | kacavilj a 1993 | kacavilj a 1994 | kacavilj a 1995 | kacavilj a 1996 | kacavilj a 1997 | kacavilj a 1998 | kacavilj a 1999 | kacavilj a 2000 |
| caucau | 18,682 | 18,716 | 18,740 | 18,460 | 18,433 | 18,183 | 18,102 | 17,894 | 17,910 | 17,713 |
| cavilj | kacavilj a 2001 | kacavilj a 2002 | kacavilj a 2003 | kacavilj a 2004 | kacavilj a 2005 | kacavilj a 2006 | kacavilj a 2007 | kacavilj a 2008 | kacavilj a 2009 | kacavilj a 2010 |
| caucau | 17,833 | 17,806 | 17,645 | 17,541 | 17,549 | 17,422 | 17,342 | 17,344 | 17,411 | 17,181 |
| cavilj | kacavilj a 2011 | kacavilj a 2012 | kacavilj a 2013 | kacavilj a 2014 | kacavilj a 2015 | kacavilj a 2016 | kacavilj a 2017 | kacavilj a 2018 | kacavilj a 2019 | kacavilj a 2020 |
| caucau | 16,927 | 16,747 | 16,696 | 16,501 | 16,289 | 16,154 | 15,946 | 15,753 | 15,611 | 15,466 |
kamakama na yuchi gu[7]
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]| sazazatj | tima | zikan a paljavakan | zazuman |
|---|---|---|---|
| sangasangasan | 黃甘 | 01/08/1951－31/07/1953 | |
| sikamasanmusalj | 黃登鳳 | 01/08/1953－31/07/1955 | |
| sikamasantjelulj | 黃甘 | 01/08/1956－31/12/1959 | |
| sikamasansimatjelj | 王如和 | 01/01/1960－28/02/1964 | |
| sikamasanlimalj | 何英乾 | 01/03/1964－28/02/1968 | |
| sikamasannemelj | 何英乾 | 01/03/1968－31/03/1973 | |
| sikamasanpitjulj | 林泉印 | 01/04/1973－29/12/1977 | |
| sikamasanvalulj | 王春枝 | 30/12/1977－13/06/1978 | namacai na paljavak timadju |
| mumalj a sinkiu | 許錦田 | 30/09/1978－28/02/1982 | |
| sikamasansivalj | 許錦田 | 01/03/1982－28/02/1986 | |
| sikamasansimuluq | 黃宋華 | 01/03/1986－28/02/1990 | |
| sikamasansimuluq saka ita | 黃宋華 | 01/03/1990－28/02/1994 | |
| sikamasansimuluq saka drusa | 謝明謀 | 01/03/1994－28/02/1998 | |
| sikamasansimuluq saka tjelu | 謝明謀 | 01/03/1998－28/02/2002 | |
| sikamasansimuluq saka sepatj | 廖學輝 | 01/03/2002－28/02/2006 | |
| sikamasansimuluq saka lima | 廖學輝 | 01/03/2006－28/02/2010 | |
| sikamasansimuluq saka unem | 陳錦倫 | 01/03/2010－25/12/2014 | |
| sikamasansimuluq saka pitju | 陳錦倫 | 25/12/2014－24/12/2018 | |
| sikamasansimuluq saka alu | 劉啟帆 | 25/12/2018－ | tucu |
kasicuayan a kiniljavaran nua caucau imaza a kai a thau. tjaivililj a djemaljun a tjatjuruvu a caucau sepairang imaza, penairangan a tjatjuruvu a caucau imaza i yuchi gu.
na pasemalawanga a sihu nua ciuku tucu tua kinakaian nua yuchi gu kacavilj a 2017.[8]
papupaysu
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]tataleman
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]pazangal aravac a tataleman imaza i yuchi gu.
izua siva a kedrikedri a gakku imaza i yuchi gu. neka daigakku imaza.
kedrikedri a gakku na yuchi
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]aicu a kedrikedri a gakku na yuchi imaza i yuchi cun tucu i tua tjaisangas a semangakku tiadripung nu pinaljavakan niamadju tamaza a qabizay kacavilj a 1900.
kakipucemelan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]iyubingkiuku (yuzeng)
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]sasupuan na iyubingkiuku
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]555 a sasupuan na iyubingkiku se yuchi gu.
kivangavangan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]-
-
zintun (kai a thau)
sipacacikelan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]palidring a djalan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
zaljum a soalian (Shuishalian) a palidring a djalan nua kuka
sikamasansimuluq sa sepatj a djalan a palidring nua i taiwan
sikamasandrusapuluq sa ita djalan a palidring nua i taiwan
tjaliaw a basu naicu a basu na lamtaw a pacacikel tamaza a yuchi gu. avananga izua basu na kukang uta. aicu a djalan na kukang basu a pasamaza a patje zintun, a kemasi tamaza a patje taihuku. mavan izua basu na yuanlin a kemasi tamaza a patje suili gu.
basu na lamtaw
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]- sikamasan 6665 a kemasi tua puli a patje kakivangavangan a siva a zuku na sekacalisian(九族文化村).
- sikamasan 6666 a kemasi tua puli a pasazintun a patje tause(頭社).
- sikamasan 6667 a kemasi tua puli a patje suili.
- sikamasan 6668
- sikamasan 6669
- sikamasan 6670[9]
- ↑ 林彥彤. 55公所 原民「地方通行語」公告了. 自由時報. 2017-10-12. （原始內容存檔於2021-05-19） （中文（台灣））.
- ↑ 魚池鄉公所鄉誌編纂工程. 《魚池鄉誌》 地理篇. 南投縣魚池鄉公所. 2001 （中文（台灣））.
- ↑ 傅奕銘. 《斗六市志》. 雲林縣斗六市公所. 2006: 158.
- ↑ 魚池鄉公所鄉誌編纂工程. 《魚池鄉誌》 開拓史篇. 南投縣魚池鄉公所. 2001 （中文（台灣））.
- ↑ http://household2.nantou.gov.tw/00home/index.php
- ↑ 6.0 6.1 《魚池鄉誌·地理篇》
- ↑ 魚池鄉公所鄉誌編纂工程. 《魚池鄉誌》 政事篇. 南投縣魚池鄉公所. 2001 （中文（台灣））.
- ↑ https://news.ltn.com.tw/news/politics/breakingnews/2220153
- ↑ https://web.archive.org/web/20120917003137/http://www.ntbus.com.tw/005.htm
- ↑ 《魚池鄉誌·開拓史篇》
- ↑ 《魚池鄉誌·經濟篇》
- ↑ 《魚池鄉誌·文化篇》