Ël MunissìpiLe orìgine ëd Castelspèina a smìo armonté a l'Età 'd Mès, antra ij sécoj ch'a fan XII e XIII. A l'inissi a fasìa part dël teritòri dla Comun-a 'd Gamond (ancheuj Ël Castlass). Un prim castel, ciamà Castelvèj o Castel dij Mavzin, a l'ha pià 'l nòm ëd "vèj" d'apress a la costrussion ëd në scond castel ciamà Castel ëd la Spin-a, dël 1240. Ël topònim a podrìa derivé da la presensa 'd rovij ant l'area dël pais, mentre ch'ël nòm dij Mavzin (Malvicini an italian) a l'é da coleghesse a col ëd na famija piasentin-a che a l'avìa partessipà a la fondassion ëd la Comun-a 'd Lissandria dël 1168. Castelspèina a l'é documentà për la prima vira dël 1321, quand ch'ël capitan ëd ventura Rinald dël Delfinà, an riussend nen a conquisté Torton-a, a sachegia Tsé e 'l Castel ëd la Spin-a. A l'é peui cità tanme pais ëd Castrum Spinae ant na sentensa dël 1367.
Dël Tërzent, quand ch'a imperverso le lòte antra guelf e ghiblin, Castelspèina as consegna al contròl dël Ducà 'd Milan, d'antlora sota ai Viscont. D'apress a la mòrt ëd Gian Galeass Viscont, dël 1402 ël pais a ven cedù al re 'd Fransa Carl VI. Filip Maria Viscont, neuv sgnor ëd Milan, a manda 'l capitan Facin Can a arprendse le tère perdùe e tanti pais ëd la region - antra ij quaj Castelspèina - a son devastà ant le bataja. La cesa dla Beata VèrginCon la fin ëd la dinastìa dij Viscont, Castelspèina a passa për chèich agn a Vielm marchèis ëd Monfrà ch'a lo anfeoda a la famija Ferufin, ma peui a torna sota ai milanèis ëd la dinastìa Sfòrsa. Dël 1535 ëdcò la famija Sfòrsa a s'esauriss e l'imperador e re Carl V d'Asborgh, an considerand ël Ducà tanme 'n feod imperial, as n'ampadroniss e parèj Castelspèina a intra a fé part dël regn dë Spagna. Dël 1713, an séguit a la guèra 'd sucession ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, Castelspèina a ven cedù al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II, che pòch pì tard, dël 1720, a dven ël Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) ëd Lissandria e al Mandament dë Tsé. Dël 1929 ël comun ëd Castelspèina a l'é ancorporà an col dë Tsé ma a oten torna soa indipendensa aministrativa dël 1954.
