Zegar szkieletowy

Zegar szkieletowy

Zegar szkieletowy to każdy zegar działający w sposób mechaniczny, w którym części ukrywające wewnętrzny mechanizm zostały celowo usunięte lub zmodyfikowane, tak aby mechanizm zegara stał się widoczny.

Zegar szkieletowy jest uznawany za model pokazowy, który uwidacznia wszelkie koła zębate, sprężyny i inne elementy układu napędzającego zegar. Nie występuje oficjalna definicja oraz standardy, które musi spełnić zegar, aby nazwać go zegarem szkieletowym. Przyjmuje się, że część mechanizmu powinna być wyraźnie widoczna z przodu, a często także z tyłu zegara.

Popularnym zabiegiem stosowanym przy zegarach szkieletowych jest rezygnacja z typowej zegarowej tarczy. W modelach szkieletowych ogranicza się ona jedynie do pierścienia, czyli ramy wokół zegara.

Zegary szkieletowe występują w trzech formach: zegarów wiszących, zegarów kieszonkowych oraz zegarów na rękę.

Początki wiszących zegarów szkieletowych sięgają 1750 roku. Początkowo rodzaj ten wytwarzany był we Francji, a z czasem dotarł do Anglii i Australii.

Również zegary kieszonkowe (Dewizka) doczekały się swoich szkieletowych odpowiedników. Jednym z najwybitniejszych twórców tego rodzaju czasomierzy był Abraham Louis Breguet. Wybitny szwajcarski zegarmistrz zaprojektował zegar szkieletowy dla samej francuskiej królowej Marii Antoniny.

Obecnie tworzy się również zegarki na rękę w strukturze szkieletowej. Dostępne są egzemplarze wykonywane maszynowo w produkcjach masowych. Jednak wciąż można znaleźć zegarki artystyczne tworzone ręcznie przez zegarmistrzów. 

Bibliografia

• Derek Roberts: Skeleton Clocks, Britain 1800–1914. Antique Collectors Club, 1987, ISBN 1-85149-059-0
• Derek Roberts: Continental and American Skeleton Clocks. Schiffer Pub Co, 1997, ISBN 978-0887401824
• F. B. Royer-Collard: Skeleton Clocks. NAG, London 1969
• Strona internetowa polsko-angielskiego producenta zegarów szkieletowych: Peak Art