Wybory prezydenckie w Grecji w latach 2014–2015

Wybory prezydenckie w Grecji odbyły się 17, 23 i 29 grudnia 2014 oraz 18 lutego 2015. Zakończyły się zwycięstwem Prokopisa Pawlopulosa.

Wybory wyłoniły następcę prezydenta Karolosa Papuliasa. Wybory w grudniu 2014 zakończyły się niepowodzeniem, co oznaczało rozwiązanie parlamentu i rozpisanie przedterminowych wyborów parlamentarnych.

Procedura

Wybory prezydenckie w Grecji mają charakter pośredni. Prezydent jest wybierany przez Parlament na pięcioletnią kadencję, kandydat musi mieć ukończone 40 lat. W przypadku niewybrania prezydenta w pierwszej turze możliwe są jeszcze dwa głosowania. W pierwszej i drugiej turze kandydat musi uzyskać 200 głosów w 300-osobowym Parlamencie, w trzeciej wystarczy 180 głosów. W przypadku, gdyby w trzech głosowaniach nie udało się wybrać prezydenta, rozpisywane są wcześniejsze wybory parlamentarne.

Kampania wyborcza

Wybory prezydenckie początkowo miały się odbyć 15 lutego 2015, jednak rząd Andonisa Samarasa postanowił je przyspieszyć. Kandydatem rządu na prezydenta został Stawros Dimas, jednak koalicja nie miała w Parlamencie wystarczającej większości i potrzebowała głosów opozycji. Rząd Samarasa dysponował 155 głosami. Aby skłonić partie opozycyjne do poparcia swojego kandydata, rząd odwołał się do argumentu, że w przypadku wcześniejszych wyborów parlamentarnych i zwycięstwa Syrizy Grecja może zostać usunięta ze strefy euro. Stawros Dimas uzyskał również oficjalne wsparcie Komisji Europejskiej. Kilka dni przed głosowaniem przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker skomentował w wywiadzie telewizyjnym greckie wybory prezydenckie, wskazując, że preferowałby „znane twarze” i przestrzegając Greków przed „niewłaściwym wynikiem wyborów”.

Głosowania w grudniu 2014

Pierwsze głosowanie odbyło się 17 grudnia. Dimas nie miał kontrkandydata. Za kandydaturą Dimasa opowiedziało się 160 posłów (posłowie koalicyjnych partii: Nowej Demokracji i PASOK oraz 5 posłów niezrzeszonych), 135 było przeciwko, 5 nie wzięło udziału w głosowaniu.

Drugie głosowanie odbyło się 23 grudnia. Za wyborem Dimasa na prezydenta opowiedziało się 168 posłów, przeciwko było 131, jeden nie wziął udziału w głosowaniu.

Trzecie głosowanie odbyło się 29 grudnia. Dimas ponownie uzyskał poparcie 168 posłów, 132 głosowało przeciwko jego kandydaturze.

Przedterminowe wybory parlamentarne

Premier Samaras zapowiedział, że zwróci się do prezydenta o rozpisanie wyborów parlamentarnych w najwcześniejszym możliwym terminie 25 stycznia 2015. Nowy parlament miał 20 dni na wybór prezydenta, przy czym w pierwszych dwóch głosowaniach wymagana była większość 3/5, zaś w trzecim zwykła większość głosów.

Głosowanie w lutym 2015

17 lutego 2015 nowy premier Aleksis Tsipras ogłosił, że kandydatem rządu na prezydenta będzie centroprawicowy polityk Prokopis Pawlopulos. Oprócz Syrizy poparli go Niezależni Grecy i Nowa Demokracja. Jego konkurentem został wystawiony przez opozycyjną partię Potami Nikos Aliwizatos, popierany również przez PASOK. W głosowaniu 18 lutego Pawlopulos uzyskał 233 głosy, Aliwizatos zaś 30 głosów. Tym samym Pawlopulos został wybrany prezydentem Grecji.