Przejdź do zawartości

Wybory parlamentarne w Izraelu w 2020 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wybory parlamentarne w Izraelu do Knesetu XXIII kadencji odbyły się 2 marca 2020 roku.

We wrześniu 2019 odbyły się drugie w tym roku przyśpieszone wybory parlamentarne, który wyłoniły Kneset dwudziestej drugiej kadencji. Ponieważ w wyznaczonym terminie ani Binjaminowi Netanjahu z Likudu, ani przywódcy Niebiesko-Białych Beniemu Gancowi nie udało się sformować nowego rządu, 12 grudnia Kneset przegłosował samorozwiązanie. Nowe wybory parlamentarne zaplanowano na 2 marca 2020[1][2].

Tło wydarzeń

[edytuj | edytuj kod]

Po przyspieszonych wyborach Niebiesko-Biali wraz z partnerami mogli liczyć na 55 mandatów w Knesecie, a Likud na 54, ale 10 deputowanych skupiającej partie arabskie Zjednoczonej Listy ogłosiło, że nie wejdzie w skład rządu, w związku z czym prezydent Reuwen Riwlin powierzył misję utworzenia rządu Netanjahu. 21 października Netanjahu ogłosił, że rezygnuje ze starań o utworzenie nowego rządu, gdyż Beni Ganc odmówił rozmów o utworzeniu rządu jedności narodowej, argumentując, że Netanjahu grożą zarzuty korupcyjne[3]. Ponieważ w wyznaczonym terminie ani Binjaminowi Netanjahu z Likudu, ani przywódcy Niebiesko-Białych Beniemu Gancowi nie udało się sformować nowego rządu, 12 grudnia Kneset przegłosował samorozwiązanie. Nowe wybory parlamentarne zaplanowano na 2 marca 2020[4].

Beniego Ganca jako kandydata na premiera wskazali: Niebiesko-Biali (33 posłów)[5], Zjednoczona Lista (bez Baladu, 10)[6][7], Partia Pracy-Geszer (6)[8], Obóz Demokratyczny (5)[9]. Dotychczasowego premiera Binjamina Netanjahu poparł macierzysty Likud (32)[10] oraz Szas (9)[11], Zjednoczony Judaizm Tory (7)[11] i Jamina (7)[9].

System wyborczy

[edytuj | edytuj kod]
Budynek Knesetu

120 deputowanych do Knesetu wybieranych jest w ordynacji proporcjonalnej z zamkniętych list w jednym ogólnokrajowym okręgu wyborczym. Próg wyborczy w wyborach wynosi 3,25%. Prawo zgłaszania list kandydatów posiadają partie lub koalicje wyborcze, które zadecydowały o starcie w wyborach. Prawo partii politycznych z 1992 roku pozwala na start każdej partii, która nie neguje Państwa Izrael jako państwa żydowskiego i demokratycznego, nie podżega do rasizmu i nie wspiera lub nie bierze udziału w działalności przeciw niemu. Lista, która przekroczy próg wyborczy otrzymuje liczbę mandatów równą jej wyborczej sile. Dochodzi do tego poprzez podział ważnych głosów oddanych na listy, z wynikiem pozwalającym na przekroczenie progu, w celu ustalenia ile głosów było potrzebnych na otrzymanie jednego mandatu przez listę. Podział mandatów odbywa się metodą D’Hondta, która w Izraelu jest znana jako metoda Badera-Ofera od nazwisk posłów, którzy zaproponowali jej zastosowanie (Jochanan Bader i Awraham Ofer)[12][13].

W celu zwiększenia swoich szans na zdobycie większej ilości mandatów partie mogą podpisać tzw. porozumienia o nadwyżce głosów. W myśl prawa porozumienie to zawiera się między dwoma partiami w celu podziału głosów, które nie wystarczyły na zdobycie kolejnego mandatu. Na tej zasadzie mniejsza partia przekazuje swoją nadwyżkę większej partii, z którą zawarła porozumienie. Podział głosów rozwiązuje się wtedy, dzieląc całkowitą liczbę ważnych głosów przyznanych obu listom w parach, które zawarły takie porozumienie, przez liczbę miejsc przyznanych obu listom, plus 1. Para list o najwyższym wskaźniku otrzymuje nadwyżkę miejsca[13][14].

Listy wyborcze

[edytuj | edytuj kod]

Jamina (Nowa Prawica, Żydowski Dom, Unia Narodowa)

[edytuj | edytuj kod]

Oto kandydaci listy Jamina[15]:

  1. Naftali Bennett (Nowa Prawica)
  2. Rafi Perec (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  3. Ajjelet Szaked (Nowa Prawica)
  4. Becalel Smotricz (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  5. Matan Kahana (Nowa Prawica)
  6. Ofir Sofer (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  7. Idit Silman (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  8. Sara Bak-Dor (Achi)
  9. Szirli Pinto (Nowa Prawica)
  10. Orit Struk (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  11. Moti Jogew (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  12. Szuli Mu’alem (Nowa Prawica)
  13. Josi Kohen (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)
  14. Szaj Mimun (Nowa Prawica)
  15. Eli Ben-Dahan (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom)
  16. Roni Sasower (Nowa Prawica)
Arje Deri

Szas

[edytuj | edytuj kod]

Oto lista kandydatów Szasu[16]:

  1. Arje Deri
  2. Jicchak Kohen
  3. Meszullam Nahari
  4. Ja’akow Margi
  5. Jo’aw Ben Cur
  6. Micha’el Malchieli
  7. Mosze Arbel
  8. Jinnon Azulaj
  9. Mosze Abutbul
  10. Menachem Uri’el Boso
  11. Baruch Bara Gachzi
  12. Josi Tijew
  13. Ja’akow Zeharjahu
  14. Nehoraj Lachjani
  15. Natanel Chajak
  16. Ja’akow Cadaka
  17. Jonatan Miszarki
  18. Li’or Sza’ir
  19. Mosze Kajkow
  20. Elchanan Zwulun
Awigdor Lieberman

Nasz Dom Izrael

[edytuj | edytuj kod]

Oto lista kandydatów Naszego Domu Izrael:[17]

  1. Awigdor Lieberman
  2. Oded Forer
  3. Jewgienij Sowa
  4. Eli Awidar
  5. Julia Malinowski
  6. Hamad Amar
  7. Aleks Kuszner
  8. Mark Jefremow
  9. Telem Magen
  10. Alina Berdach-Jalow
Binjamin Netanjahu

Likud

[edytuj | edytuj kod]

Oto kandydaci Likudu[18]:

  1. Binjamin Netanjahu
  2. Juli-Jo’el Edelstein
  3. Jisra’el Kac
  4. Gilad Erdan
  5. Gide’on Sa’ar
  6. Miri Regew
  7. Jariw Lewin
  8. Jo’aw Galant
  9. Nir Barkat
  10. Gila Gamli’el
  11. Awi Dichter
  12. Ze’ew Elkin
  13. Chajjim Kac
  14. Eli Kohen
  15. Cachi Hanegbi
  16. Ofir Akunis
  17. Juwal Steinitz
  18. Cippi Chotoweli
  19. Dawid Amsalem
  20. Desta Jewarkan
  21. Amir Ochanna
  22. Ofir Kac
  23. Etti Chawa Atijja
  24. Jo’aw Kisz
  25. Dawid Bitan
  26. Keren Barak
  27. Szelomo Karaj
  28. Miki Zohar
  29. Jifat Szasza-Bitton
  30. Szaren Haskel
  31. Michal Szir Segman
  32. Katrin Szitrit
  33. Fatin Mulla
  34. Maj Golan
  35. Tali Ploskow
  36. Uzzi Dajan
  37. Ari’el Kelner
  38. Osnat Hilla Mark
  39. Amit Halewi
  40. Nissim Waturi
Ja’akow Litzman

Zjednoczony Judaizm Tory – Degel ha-Tora

[edytuj | edytuj kod]

Oto lista kandydatów wspólnej listy Degel ha-Tora i Zjednoczonego Judaizmu Tory[19]:

  1. Ja’akow Litzman (Agudat Israel)
  2. Mosze Gafni (Sztandar Tory)
  3. Me’ir Porusz (Agudat Israel)
  4. Uri Maklew (Sztandar Tory)
  5. Ja’akow Tesler (Agudat Israel)
  6. Ja’akow Aszer (Sztandar Tory)
  7. Jisra’el Eichler (Agudat Israel)
  8. Jicchak Ze’ew Pindrus (Sztandar Tory)
  9. Elijahu-Lejb Chasid (Agudat Israel)
  10. Elijahu Baruchi (Sztandar Tory)
  11. Binjamin Herszer (Agudat Israel)
  12. Dawid Ochana (Sztandar Tory)
  13. Naftali Glicki (Agudat Israel)
  14. Ichcak Rajch (Sztandar Tory)
  15. Reuwen Brajsz (Agudat Israel)
Beni Ganc

Niebiesko-Biali

[edytuj | edytuj kod]

Oto lista kandydatów Niebiesko-Białych[20]:

  1. Beni Ganc
  2. Ja’ir Lapid
  3. Mosze Ja’alon
  4. Gabi Aszkenazi
  5. Awi Nissenkorn
  6. Me’ir Kohen
  7. Miki Chajjimowicz
  8. Ofer Szelach
  9. Jo’az Hendel
  10. Orna Barbiwaj
  11. Micha’el Biton
  12. Jechi’el Mosze Troper
  13. Ja’el German
  14. Cewi Hauzer
  15. Orit Farkasz-Hakohen
  16. Karin Elharrar
  17. Meraw Kohen
  18. Jo’el Razwozow
  19. Asaf Zamir
  20. Jizhar Szaj
  21. Elazar Sztern
  22. Miki Lewi
  23. Omer Jankielewicz
  24. Penina Tamanu
  25. Ghadir Marih
  26. Ram Ben-Barak
  27. Alon Szuster
  28. Jo’aw Segalowicz
  29. Ram Szefa
  30. Bo’az Toporowski
  31. Orli Fruman
  32. Eitan Ginzburg
  33. Gadi Jewarkan
  34. Idan Rol
  35. Jora’i Lahaw-Hercano
  36. Michal Wansz
  37. Enaw Kabala
  38. Thila Fridman
  39. Hila Szaj Wazan
  40. Ja’el Ron Ben-Mosze
Ajman Auda

Zjednoczona Lista (Hadasz, Ra’am, Ta’al, Balad)

[edytuj | edytuj kod]

Oto kandydaci Zjednoczonej Listy[21]:

  1. Ajman Auda (Hadasz)
  2. Metanes Szechade (Balad)
  3. Ahmad at-Tajjibi (Ta’al)
  4. Mansur Abbas (Ra’am)
  5. Ajida Tuma-Sulajman (Hadasz)
  6. Walid Taha (Ra’am)
  7. Ofer Kasif (Hadasz)
  8. Hiba Jazbak (Balad)
  9. Usama Sadi (Ta’al)
  10. Jusuf Dżabarin (Hadasz)
  11. Sa’id Alcharumi (Ra’am)
  12. Dżabar Asatra (Hadasz)
  13. Sami Abu Szechade (Balad)
  14. Sundos Salach (Ta’al)
  15. Iman Chatib (Ra’am)
  16. Jusuf Atawina (Hadasz)
Amir Perec

Ha-Awoda (Partia Pracy) – Geszer – Merec

[edytuj | edytuj kod]

Oto kandydaci wspólnej listy Partii Pracy, Geszeru i Mereca[22]:

  1. Amir Perec (Partia Pracy)
  2. Orli Lewi-Abekasis (Geszer)
  3. Niccan Horowic (Merec)
  4. Tamar Zandberg (Merec)
  5. Icchak Szmuli (Partia Pracy)
  6. Meraw Micha’eli (Partia Pracy)
  7. Ja’ir Golan (Merec)
  8. Ilan Gilon (Merec)
  9. Omer Bar-Lew (Partia Pracy)
  10. Rewital Swid (Partia Pracy)
Itamar Ben Gwir

Żydowska Siła

[edytuj | edytuj kod]

Oto kandydaci Żydowskiej Siły[23]:

  1. Itamar Ben-Gwir
  2. Icchak Waserlauf
  3. Adwa Biton
  4. Icchak Krojzer
  5. Ja’akow Amar

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]

Wyniki exit poll

[edytuj | edytuj kod]
Likud Niebiesko-Biali Zjednoczona Lista Szas Zjednoczony Judaizm Tory–Degel ha-Tora Jamina Partia Pracy–Geszer–Merec Nasz Dom Izrael
Kanał 13 37 32 14 9 8 6 6 8
Kanał 12 37 33 14 9 7 7 7 6
Kan 36 33 15 9 8 7 6 6

Legenda:

Kolor niebieski – potencjalny blok prawicowo-religijny,

Kolor khaki – potencjalny blok centrolewicowy,

Kolor zielony – partia arabska, postrzegana jako potencjalny koalicjant bloku centrolewicowego,

Kolor szary – Nasz Dom Izrael jest partią, która zdeklarowała się, iż nie wejdzie w koalicję ani z Likudem, ani z blokiem, w którym będą Arabowie.

Źródło: Exit polls show Netanyahu poised to retain premiership, with 60 seats for right, „The Times of Israel”, 02.03.2020 [Dostęp: 02.03.2020].

Oficjalne wyniki

[edytuj | edytuj kod]
 Osobne artykuły: Dwudziesty trzeci Kneset i Trzydziesty piąty rząd Izraela.

Liczba uprawnionych do głosowania wynosiła 6 453 255 osób[24]. Frekwencja wyborcza wynosiła 71,52%[24].

Podział miejsc w Knesecie 2020
Partia Głosy % Miejsca +/- Przywódca
Likud 1 352 449 29,46% 36 4 Binjamin Netanjahu
Niebiesko-Biali (Moc Izraela, Telem i Jest Przyszłość) 1 220 381 26,59% 33 Beni Ganc, Ja’ir Lapid, Mosze Ja’alon
Zjednoczona Lista 581 507 12,67% 15 2 Ajman Auda
Szas 352 853 7,69% 9 Arje Deri
Zjednoczony Judaizm Tory–Degel ha-Tora 274 437 5,98% 7 Ja’akow Litzman, Mosze Gafni
Partia Pracy-Geszer-Merec 267 480 5,83% 7 1[a] Amir Perec, Orli Lewi-Abekasis, Niccan Horowic
Nasz Dom Izrael 263 365 5,74% 7 1 Awigdor Lieberman
Jamina (Nowa Prawica, Żydowski Dom i Unia Narodowa) 240 689 5,24% 6 1 Ajjelet Szaked, Naftali Bennett, Rafi Perec, Becalel Smotricz
Żydowska Siła 19 402 0,42% 0 Itamar Ben-Gewir
Ocma Liberalit 3 781 0,08% 0
Kol ha-Naszim 2 773 0,06% 0
Partia Piratów 1 473 0,03% 0
Inne partie 9 472 0,21% 0
Suma 4 589 820 120

Źródło: תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-23, Kneset [Dostęp: 08.03.2020]; R. Wootliff, Final election results delayed due to ‘extra checks’ in some 20 polling stations, "The Times of Israel" [Dostęp: 05.03.20202].

Posłowie

[edytuj | edytuj kod]
 Osobne artykuły: Dwudziesty trzeci Kneset i Trzydziesty piąty rząd Izraela.
Partia Imiona i nazwiska
Likud Binjamin Netanjahu, Juli-Jo’el Edelstein, Jisra’el Kac, Gilad Erdan, Gide’on Sa’ar, Miri Regew, Jariw Lewin, Jo’aw Galant, Nir Barkat, Gila Gamli’el, Awi Dichter,Ze’ew Elkin, Chajjim Kac, Eli Kohen, Cachi Hanegbi, Ofir Akunis, Juwal Steinitz, Cippi Chotoweli, Dawid Amsalem, Desta Jewarkan, Amir Ochanna, Ofir Kac, Etti Chawa Atijja, Jo’aw Kisz, Dawid Bitan, Keren Barak, Szelomo Karaj, Miki Zohar, Jifat Szasza-Bitton, Szaren Haskel, Michal Szir Segman, Katrin Szitrit, Fatin Mulla, Maj Golan, Tali Ploskow, Uzzi Dajan
Niebiesko-Biali Beni Ganc, Ja’ir Lapid, Mosze Ja’alon, Gabi Aszkenazi, Awi Nissenkorn, Me’ir Kohen, Miki Chajjimowicz, Ofer Szelach, Jo’az Hendel, Orna Barbiwaj, Micha’el Biton, Jechi’el Mosze Troper, Ja’el German, Cewi Hauzer, Orit Farkasz-Hakohen, Karin Elharrar, Meraw Kohen, Jo’el Razwozow, Asaf Zamir, Jizhar Szaj, Elazar Sztern, Miki Lewi, Omer Jankielewicz, Penina Tamanu, Ghadir Marih, Ram Ben-Barak, Alon Szuster, Jo’aw Segalowicz, Ram Szefa, Bo’az Toporowski, Orli Fruman, Eitan Ginzburg, Gadi Jewarkan
Zjednoczona Lista Ajman Auda (Hadasz), Metanes Szechade (Balad), Ahmad at-Tajjibi (Ta’al), Mansur Abbas (Ra’am), Ajida Tuma-Sulajman (Hadasz), Walid Taha (Ra’am), Ofer Kasif (Hadasz), Hiba Jazbak (Balad), Usama Sadi (Ta’al), Jusuf Dżabarin (Hadasz), Sa’id Alcharumi (Ra’am), Dżabar Asatra (Hadasz), Sami Abu Szechade (Balad), Sundos Salach (Ta’al), Iman Chatib (Ra’am)
Szas Arje Deri, Jicchak Kohen, Meszullam Nahari, Ja’akow Margi, Jo’aw Ben Cur, Micha’el Malchieli, Mosze Arbel, Jinnon Azulaj, Mosze Abutbul
Zjednoczony Judaizm Tory–Degel ha-Tora Ja’akow Litzman (Agudat Israel), Mosze Gafni (Sztandar Tory), Me’ir Porusz (Agudat Israel), Uri Maklew (Sztandar Tory), Ja’akow Tesler (Agudat Israel), Ja’akow Aszer (Sztandar Tory), Jisra’el Eichler (Agudat Israel)
Partia Pracy-Geszer-Merec Amir Perec (Partia Pracy), Orli Lewi-Abekasis (Geszer), Niccan Horowic (Merec), Tamar Zandberg (Merec), Icchak Szmuli (Partia Pracy), Meraw Micha’eli (Partia Pracy), Ja’ir Golan (Merec)
Nasz Dom Izrael Awigdor Lieberman, Oded Forer, Jewgienij Sowa, Eli Awidar, Julia Malinowski, Hamad Amar, Aleks Kuszner
Jamina Naftali Bennett (Nowa Prawica), Rafi Perec (Unia Partii Prawicowych-Żydowski Dom), Ajjelet Szaked (Nowa Prawica), Becalel Smotricz (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa), Matan Kahana (Nowa Prawica), Ofir Sofer (Unia Partii Prawicowych-Unia Narodowa)

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wzrost o jedno miejsce w stosunku do wspólnej listy Partii Pracy i Geszeru. Merec startował z listy nazwanej Obozem Demokratycznym

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ W Izraelu nie da się stworzyć rządu. Będą trzecie wybory. wyborcza.pl. [dostęp 2019-12-13].
  2. ↑ Tak złego roku w izraelskiej polityce nie było od dawna. polityka.pl. [dostęp 2019-12-13].
  3. ↑ Netanjahu rezygnuje z formowania nowego rządu, „TVN24.pl”, 21 października 2019 [dostęp 2020-03-02].
  4. ↑ Agnieszka Zagner, Tak złego roku w izraelskiej polityce nie było od dawna, „Polityka”, 12 grudnia 2019 [dostęp 2020-03-02].
  5. ↑ Blue and White backs its leader Gantz for PM, cool toward unity government with Netanyahu, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22].
  6. ↑ Raoul Wootliff, Adam Rasgon, In dramatic shift, Joint List recommends Gantz for PM, seeks Netanyahu’s ouster, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22].
  7. ↑ Jacob Magid, Balad said opposed to endorsing Gantz amid bid to woo Joint List in secret talks, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22].
  8. ↑ Gantz meets with Labor-Gesher heads, who say they’ll recommend him for PM, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22].
  9. ↑ a b Raoul Wootliff, Yamina, United Torah Judaism back Netanyahu for PM, confirming 55-MK bloc, „The Times of Israel”, 23 września 2019 [dostęp 2019-09-23].
  10. ↑ Likud backs Netanyahu for PM, calls for Blue and White to join ‘broad unity’ government, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22].
  11. ↑ a b United Torah Judaism pledges ‘unequivocal backing’ of Netanyahu, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22].
  12. ↑ Kneset, Electoral System in Israel [online] [dostęp 2020-03-02].
  13. ↑ a b Kneset, The Distribution of Knesset Seats (Bader-Offer Method) [online] [dostęp 2020-03-02].
  14. ↑ Asher Arian, Politics in Israel. The Second Republic, Washington D.C.: CQ Press, 2005, s. 207.
  15. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, ימינה הימין החדש – הבית היהודי – האיחוד הלאומי [online] [dostęp 2020-03-02].
  16. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, התאחדות הספרדים שומרי תורה תנועתו של מרן הרב עובדיה יוסף זצ"ל [online] [dostęp 2020-03-02].
  17. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, ישראל ביתנו בראשות אביגדור ליברמן [online] [dostęp 2020-03-02].
  18. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, הליכוד בהנהגת בנימין נתניהו לראשות הממשלה [online] [dostęp 2020-03-02].
  19. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, יהדות התורה והשבת אגודת ישראל – דגל התורה [online] [dostęp 2020-03-02].
  20. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, כחול לבן בראשות בני גנץ [online] [dostęp 2020-03-02].
  21. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, הרשימה המשותפת חד"ש, רע"ם, תע"ל, בל"ד [online] [dostęp 2020-03-02].
  22. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, העבודה – גשר – מרצ [online] [dostęp 2020-03-02].
  23. ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, עוצמה יהודית בראשות איתמר בן גביר [online] [dostęp 2020-03-02].
  24. ↑ a b ועדת הבחירות המרכזית, תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-23 [dostęp 2020-03-05].
Wybory w Izraelu
Kneset
Premierzy

Godło Izraela

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wybory_parlamentarne_w_Izraelu_w_2020_roku&oldid=73465651”