UNA-UNSO
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
30 czerwca 1990 |
| Data rozwiązania |
20 maja 2014 |
| Adres siedziby |
Kijów, ul. Łypśka 19/7, miesz. 30-А, 01021 |
| Ideologia polityczna | |
| Strona internetowa | |
UNA-UNSO (ukr. Українська Національна Асамблея – Українська Народна Самооборона, УНА-УНСО, pol. Ukraińskie Zgromadzenie Narodowe – Ukraińska Samoobrona Ludowa) – skrajnie prawicowa ukraińska partia polityczna i organizacja paramilitarna o profilu nacjonalistycznym[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Organizacja powstała 30 czerwca 1990 we Lwowie, założona przez grupę nacjonalistycznie zorientowanej młodzieży. Składała się z organziacji politycznej UNA (Ukraińskie Zgromadzenie Narodowe) oraz z paramilitarnego skrzydła UNSO (Ukraińska Samoobrona Ludowa).
Pierwszym przywódcą był polityk i pisarz Dmytro Korczynski. W 1998 przywódcami organizacji zostali Jurij Szuchewycz i Andrij Szkil.
W 1993 roku bojownicy UNA-UNSO brali udział w walkach z abchaskimi separatystami w Gruzji oraz w wojnie domowej po stronie sił rządowych[2]. Wchodzący w skład formacji ochotniczy korpus UNSO „Argo” szczególnie zasłużył się w walkach pod Suchumi oraz w wąwozie Kodori. W 1994 roku, podczas I wojny czeczeńskiej, oddział UNA-UNSO „Wiking” pod dowództwem Ołeksandra Muzyczki walczył przeciwko Rosji w składzie pododdziału polowego dowódcy Szamila Basajewa i miał wchodzić w skład osobistej ochrony prezydenta Czeczenii Dżochara Dudajewa[3].
18 lipca 1995 roku działaczom UNA-UNSO udało się wraz z innymi demonstrantami pochować w Soborze Sofijskim w Kijowie Patriarchę Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Kijowskiego Włodzimierza wbrew zakazowi ówczesnych władz. Doszło do walk z milicją, w których zginął jeden członek UNA-UNSO[4].
Organizacja była aktywnym uczestnikiem akcji protestacyjnej Ukraina bez Kuczmy w 2001 roku oraz Euromajdanu w latach 2013–2014.
22 marca 2014 na zjeździe UNA-UNSO UNO przekształciła się w partię polityczną Prawy Sektor. Jej przewodniczącym został Dmytro Jarosz[5]. Nadal istnieje jednak skrzydło paramilitarne UNSO.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ B. Mral, M. KhosraviNik, R. Wodak, Right-Wing Populism in Europe: Politics and Discourse, 2013, s. 251.
- ↑ В. Мирончук: До ліктя лікоть. Темпора, 2021, s. 50. (ukr.).
- ↑ П’ять фактів з життя Сашка Білого. espreso.tv, 22.03.2014. [dostęp 2024-10-05]. (ukr.).
- ↑ 18 липня згадають розгін похорон Патріарха Володимира в Києві. news.meta.ua, 2005-07-13. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-05)]. (ukr.).
- ↑ "Правий сектор" став партією та обрав Яроша головою. Zaxid.net. [dostęp 2024-10-05]. (ukr.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Potocki Robert: Nacjonalizm eklektyczny na postsowieckiej Ukrainie. Radykalizm transnacjonalistyczny Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowego /w:/ Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu. Pod red. Edwarda Olszewskiego. Lublin 2004
- Potocki Robert: Dylematy ruchu narodowego na postsowieckiej Ukrainie /w:/ Ideologie, doktryny i ruchy narodowe. Wybrane problemy. Pod red. Stefana Stępnia. Lublin 2006
- Tomasiewicz Jarosław: Skrajna prawica nacjonalistyczna na Ukrainie: ideologia, struktury, działalność /w:/ Implikacje konfliktu ukraińskiego dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Polski. Aspekty polityczne, wojskowe, gospodarcze oraz społeczne. Pod red. Katarzyna Czornik, Miron Lakomy, Mieczysław Stolarczyk. Katowice 2015. ISBN 978-83-938760-5-1.