Transport aktywny
Wygląd
Transport aktywny – rodzaj przenikania związków chemicznych przez błony komórkowe, który zachodzi z udziałem pewnych mechanizmów transportujących lub substancji przenośnikowych, ze środowiska o mniejszym stężeniu do środowiska o stężeniu większym, czyli wbrew gradientowi elektrochemicznemu (np. wchłanianie glukozy w jelicie cienkim). Odbywa się on za pośrednictwem receptorów błonowych. Taki transport wymaga dostarczenia energii chemicznej[1] lub zmniejszenia entalpii swobodnej układu. Ich źródłami są odpowiednio:
- hydroliza cząsteczki ATP[1] (dla transportu aktywnego pierwotnego),
- sprzężenie z transportem innego związku zgodnie z gradientem stężenia (dla transportu aktywnego wtórnego).
Przykładami transporterów aktywnych wtórnych (współtransporterów) są[2]:
- symport – transportuje dwie substancje w tym samym kierunku (np. transport glukozy wraz z jonami sodu),
- antyport – transportuje dwie substancje w przeciwnych kierunkach (np. pompa sodowo-wapniowa).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Marzena Popielarska , Robert Konieczny , Grzegorz Góralski , Słownik szkolny. Biologia, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2008, s. 8, ISBN 978-83-7435-692-3 .
- ↑ Cotransport by Symporters and Antiporters. W: Harvey Lodish, Arnold Berk, S. Lawrence Zipursky, Paul Matsudaira, David Baltimore, James Darnell: Molecular Cell Biology. Wyd. 4. New York: W.H. Freeman, 2000. ISBN 0-7167-3136-3. (ang.).