Tramwaje w Czeladzi

Tramwaje w Czeladzi
	tramwaj
	; 105N-2K obsługujący linię 22 na pętli Czeladź Kombatantów (2018)
Państwo	Polska
Lokalizacja	Czeladź
Organizator	ZTM
Operator	Tramwaje Śląskie
Lata funkcjonowania	od 1928
	Infrastruktura
	; Mapa z przebiegiem linii tramwajowych na terenie miasta Czeladź; Linie czynne Linie zlikwidowane
Rozstaw szyn	1435 mm
Napięcie zasilania	660 V DC
Liczba zajezdni	brak
Liczba przystanków	4
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tramwaje w Czeladzi – element systemu transportu tramwajowego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na terenie miasta Czeladź funkcjonujący od 1928 roku. Na terenie miasta znajduje się jedna pętla tramwajowa^[2].

Historia

Po zakończeniu wielkiej wojny i powstaniu niepodległego państwa Polskiego warszawskie przedsiębiorstwo Siła i Światło wystąpiło do miast zagłębia dąbrowskiego z propozycją budowy normalnotorowych linii tramwajowych. Zezwolenie wydano w kwietniu 1919 roku, a już w czerwcu tego samego roku wytyczono trasy przyszłych linii tramwajowych. Ostatecznie projektu tego nie zrealizowano^[3].

15 stycznia 1920 roku odbyło się posiedzenie rady miejskiej w Sosnowcu, gdzie uchwalono Komitet Organizacyjny Budowy Tramwajów w Zagłębiu, z udziałem przedstawicieli czterech miast: Będzina, Czeladzi, Dąbrowy Górniczej i Sosnowca. Po długich pertraktacjach 5 kwietnia 1922 roku sprawę sfinalizowano^[3].

Decyzję o budowie tramwaju mającego połączyć Sosnowiec z Czeladzią z przebiegiem przez Będzin podjęto ustawą z dnia 14 października 1921 roku, kiedy udzielono koncesji spółce Tramwaje Elektryczne. 27 stycznia 1929 roku nastąpiło uruchomienie sieci tramwajowej w Czeladzi, która kursowała na rynek miasta^[4]. W listopadzie 1929 roku uzyskano zgodę Urzędu Wojewódzkiego na budowę linii tramwajowej Siemianowice Śląskie – Czeladź, lecz jej ostatecznie nie zrealizowano^[5] z powodu wybuchu wielkiego kryzysu^[6].

W okresie II wojny światowej nad tramwajami w regionie górnośląsko-dąbrowskim ustanowiono przymusowy zarząd niemiecki. Po II wojnie światowej, w lipcu 1945 roku sieć tramwajową w regionie przejęła spółka Koleje Elektryczne Zagłębia Śląsko-Dąbrowskiego pod przymusowym zarządem Ministerstwa Komunikacji^[7].

W 1984 roku oddano do użytku dłuższy fragment linii tramwajowej do pętli na ulicy Kombatantów, która zastąpiła pętlę na rynku zostając tym samym zlikwidowana^[8].

W październiku 2019 roku z powodu rozpoczęcia budowy centrum przesiadkowego na pętli Kombatantów wstrzymano kursowanie tramwajów linii 22. Przywrócenie połączeń tramwajowych nastąpiło 6 lipca 2020 roku^[9]. 1 czerwca 2021 roku oddano do użytku centrum przesiadkowe z dworcem autobusowo–tramwajowym. Tym samym pętla Czeladź Kombatantów zmieniła nazwę na Czeladź Dworzec^[10].

Linie tramwajowe

Linie tramwajowe w Czeladzi (stan na 7 lipca 2024 roku)^[11]^[12]
Linia	Przystanek początkowy	Przystanek końcowy	Miasta
22	Czeladź Dworzec	Tworzeń Huta Katowice	Czeladź, Będzin, Dąbrowa Górnicza

Przypisy

↑ Soczówka 2012 ↓, s. 71.
↑ Soczówka 2012 ↓, s. 63.
↑ ^a ^b Szczech 2013 ↓, s. 59.
↑ Szczech 2013 ↓, s. 62.
↑ Soida 1998 ↓, s. 72.
↑ Halor 2008 ↓, s. 134.
↑ Soczówka 2012 ↓, s. 30.
↑ Soczówka 2012 ↓, s. 37.
↑ Tramwaje linii 22 wracają od 6 lipca na swoją trasę. Pojadą z Gołonoga na pętlę do nowego centrum przesiadkowego w Czeladzi [online], Dąbrowa Górnicza.naszemiasto, 6 lipca 2020 [dostęp 2024-07-07] (pol.).
↑ Czeladź. Pierwsze autobusy pojawiły się na dworcu. Nowy węzeł przesiadkowy ma pomóc pasażerom w wygodnym podróżowaniu [online], Dziennik Zachodni, 4 czerwca 2021 [dostęp 2024-07-07] (pol.).
↑ Zarząd Transportu Metropolitalnego: Schematy i mapy. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).
↑ Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).

Bibliografia

AndrzejA. Soczówka AndrzejA., Zróżnicowanie struktury przestrzennej komunikacji miejskiej w konurbacji katowickiej, Sosnowiec: Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, 2012 (Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 76), ISBN 978-83-61644-31-6 (pol.).
BernardB. Szczech BernardB., Z dziejów komunikacji tramwajowej i autobusowej na Górnym Śląsku do połowy XX wieku, Katowice: Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w Katowicach, 2013 (pol.).
KrzysztofK. Soida KrzysztofK., Komunikacja tramwajowa w aglomeracji katowickiej: 100 lat tramwaju elektrycznego, Katowice: Przedsiębiorstwo Komunikacji Tramwajowej & wyd. STAPIS, 1998, ISBN 83-85145-13-3 .
JakubJ. Halor JakubJ., Zarys historii dróg żelaznych w Siemianowicach Śląskich, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (7), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2008, ISSN 1644-8154 (pol.).

[CITEREFSoczówka201271-1] Soczówka 2012 ↓, s. 71.

[CITEREFSoczówka201263-2] Soczówka 2012 ↓, s. 63.

[CITEREFSzczech201359-3] Szczech 2013 ↓, s. 59.

[CITEREFSzczech201362-4] Szczech 2013 ↓, s. 62.

[CITEREFSoida199872-5] Soida 1998 ↓, s. 72.

[CITEREFHalor2008134-6] Halor 2008 ↓, s. 134.

[CITEREFSoczówka201230-7] Soczówka 2012 ↓, s. 30.

[CITEREFSoczówka201237-8] Soczówka 2012 ↓, s. 37.

[9] Tramwaje linii 22 wracają od 6 lipca na swoją trasę. Pojadą z Gołonoga na pętlę do nowego centrum przesiadkowego w Czeladzi [online], Dąbrowa Górnicza.naszemiasto, 6 lipca 2020 [dostęp 2024-07-07] (pol.).

[10] Czeladź. Pierwsze autobusy pojawiły się na dworcu. Nowy węzeł przesiadkowy ma pomóc pasażerom w wygodnym podróżowaniu [online], Dziennik Zachodni, 4 czerwca 2021 [dostęp 2024-07-07] (pol.).

[ZTMsch-11] Zarząd Transportu Metropolitalnego: Schematy i mapy. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).

[ZTMroz-12] Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2024-07-07]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]