Steve McQueen

Steve McQueen
	; Steve McQueen (1959)
Imię i nazwisko	Terence Steven McQueen
Data i miejsce urodzenia	24 marca 1930 ; Beech Grove
Data i miejsce śmierci	7 listopada 1980 ; Ciudad Juárez
Zawód	aktor
Współmałżonek	1. Neile Adams; (1956–1972; rozwód); 2. Ali MacGraw; (1973–1978; rozwód); 3. Barbara Minty; (1980; jego śmierć)
Lata aktywności	1953–1980
	Multimedia w Wikimedia Commons

Steve McQueen, właściwie Terence Steven McQueen (ur. 24 marca 1930 w Beech Grove, zm. 7 listopada 1980 w Ciudad Juárez) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny; nominowany do Oscara za główną rolę w filmie Ziarnka piasku (1966).

Jest jedną z największych legend kina. W latach 60. i 70., należał do najbardziej „kasowych” gwiazdorów Hollywoodu, grając często postaci „antybohaterów”. McQueen często był agresywny w stosunku do reżyserów i producentów; pomimo tego był bardzo popularny i umiał zapewnić sobie wysokie gaże^[1]. Grywał głównie role silnych bohaterów, zachowując jednak ich pogłębiony wizerunek psychologiczny. Jego syn, Chad McQueen, i jego wnuk, Steven R. McQueen, także zostali aktorami.

Życiorys

Wczesne lata

Terence Steven McQueen urodził się w Beech Grove (przedmieście Indianapolis) w stanie Indiana w USA. Jego ojciec był pilotem-kaskaderem w cyrkach powietrznych. Porzucił Steve’a i jego matkę wkrótce po jego urodzeniu. Matka, nie radząc sobie z wychowywaniem małego Steve’a, oddała go w ręce wujowi Claude, który miał dużą farmę w Slater w stanie Missouri. Mając 12 lat McQueen ponownie zamieszkał ze swoją matką i ojczymem w Los Angeles w Kalifornii^[2].

W wieku 14 lat McQueen wstąpił do gangu ulicznego, w związku z czym jego matka wysłała go do Junior Boys Republic, placówki przedstawianej jako „dom dla krnąbrnych chłopców” w Chino Hills w Kalifornii.

Po tym jak McQueen opuścił Chino, zapisał się w 1947 do korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych, gdzie służył do 1950. W 1952, z pomocą finansową otrzymaną na mocy G. I. Bill, McQueen zaczął studiować aktorstwo. Ubiegał się o miejsce w Actors Studio Lee Strasberga w Nowym Jorku. Z 2000 kandydatów przyjęci zostali tylko McQueen i Martin Landau. McQueen zadebiutował na Broadwayu w 1955 w A Hatful of Rain.

Osobowość i wizerunek

Steve McQueen w swoich filmach grał postacie „prawdziwych” mężczyzn, którzy nie mówią o rzeczach zbytecznych, natomiast przykładają uwagę do tego co robią. Takim człowiekiem także prywatnie był McQueen.

Miał wiele zainteresowań, których nie wahał się realizować będąc dobrze opłacanym aktorem. Jego największą pasją były pojazdy. Miał licencję pilota oraz samolot. Interesowały go motocykle off-roadowe, ścigał się nimi na wyścigach Baja 1000 oraz Mint 400. Najwięcej czasu poświęcał jednak samochodom. Posiadał m.in.: Ferrari 250 Lusso Berlinetta, Jaguara D-Type XKSS, Porsche 356. McQueen angażował się w wyścigi samochodowe i poważnie rozważał karierę kierowcy wyścigowego. Jego największy sukces na torze to pierwsze miejsce w swojej klasie i strata 23 sekund do lidera w klasyfikacji ogólnej na Sebring 12 Hours w 1970 roku. Steve McQueen (miał wtedy gips na lewej stopie z powodu wypadku na motorze 2 tygodnie wcześniej) i Peter Revson prowadzili wtedy Porsche 908/02. W 1970 i 1971 roku Steve McQueen filmował swój własny pełnometrażowy film pt. Le Mans. McQueen chciał uczestniczyć w wyścigu 24 godziny Le Mans wraz ze szkockim kierowcą Jackie Stewartem w Porsche 917, lecz z powodu filmu musiał zrezygnować. Choć Le Mans nie odniosło sukcesu finansowego i niemal zrujnowało McQueena dzisiaj uchodzi za najwierniejszy film o wyścigach samochodowych.

Steve McQueen był także na liście seryjnego zabójcy Charlesa Mansona i dowiedziawszy się o tym, zaczął wszędzie nosić przy sobie rewolwer. Często sprzeczał się z reżyserami i producentami, również o gażę, lecz mimo to był bardzo pożądanym aktorem.

Śmierć

Steve McQueen przez prawie 35 lat był uzależniony od tytoniu. W 1979 w jego płucach wykryto nowotwór. McQueen wyjechał do Meksyku w lipcu 1980 roku, aby poddać się alternatywnej (nie zaaprobowanej przez władze Stanów Zjednoczonych) terapii leczenia raka, prowadzonej przez dentystę i ortodontę, Williama D. Kelleya. Kelley twierdził, że udało mu się wyleczyć raka trzustki u innych pacjentów. Kelley (którego licencja lekarska została anulowana w Teksasie) próbował leczyć McQueena mieszanką enzymów trzustkowych, dużych dawek witamin i minerałów, masażami, modlitwami, psychoterapią, lewatywami z kawy oraz zastrzykami preparatów przygotowanych z płodów owiec i krów. McQueen otrzymywał również amigdalinę. Zmarł 7 listopada 1980 roku na zawał serca po operacji mającej na celu usunięcie przerzutów^[3]. Miał 50 lat.

Obecność w kulturze popularnej

Steve McQueen jest wymieniony w piosence pt. Czas ołowiu z repertuaru polskiej grupy Budka Suflera. Autorem tekstu jest Marek Dutkiewicz, a kompozytorem Romuald Lipko^[4].
W filmie Pewnego razu... w Hollywood (2019) w reżyserii Quentina Tarantino w roli Steve'a McQueena wystąpił Damian Lewis.

Filmografia

Między linami ringu (1956) jako Fidel
Blob, zabójca z kosmosu (1958; znany także pod tytułami: Blob, Maź) jako Steve Andrews
Never Love a Stranger (1958) jako Martin Cabell
Wielki napad na bank w St. Louis (1959) jako George Fowler
Tak niewielu (1959) jako Bill Ringa
Alfred Hitchcock przedstawia: Człowiek z południa (Man from the South) (1960) jako hazardzista
Siedmiu wspaniałych (1960) jako Vin
Miłosna ruletka (1961) jako porucznik Fergie Howard
Wojenny kochanek (1962) jako kpt. Buzz Rickson
Piekło jest dla bohaterów (1962; znany także pod tytułem Bohaterowie z piekła rodem) jako szeregowy John Reese
Romans z nieznajomym (1963) jako Rocky Papasano
Żołnierz w deszczu (1963) jako sierżant Eustis Clay
Wielka ucieczka (1963) jako kpt. Virgil Hilts „Cooler King”
Dziecino, deszcz musi padać (1965; znany także pod tytułem Nie powstrzymasz deszczu) jako Henry Thomas
Cincinnati Kid (1965) jako Eric „Kid” Stoner
Ziarnka piasku (1966) jako Jake Holman
Nevada Smith (1966) jako Nevada Smith/Max Sand
Sprawa Thomasa Crowna (1968; znany także pod tytułem Afera Thomasa Crowna) jako Thomas Crown
Bullitt (1968) jako Frank Bullitt
Koniokrady (1969) jako Boon Hogganbeck
Le Mans (1971) jako Michael Delaney
Junior Bonner (1972) jako Junior „JR” Bonner
Ucieczka gangstera (1972) jako Carter „Doc” McCoy
Papillon (1973; znany także pod tytułem Motylek) jako Henri „Papillon” Charriere
Płonący wieżowiec (1974) jako Michael O’Hallorhan
Wróg ludu (1978) jako dr Thomas Stockmann
Tom Horn (1980) jako Tom Horn
Łowca (1980) jako Papa Thorson

Przypisy

↑ Terrill Marshall: Steve McQueen: Portrait of an American Rebel. Plexus Press, 1993. ISBN 1-55611-414-1.
↑ William F. Nolan. McQueen. 1984. Condon & Weed Inc. ISBN 0-312-92526-3
↑ McQueen’s Legacy of Laetrile. The New York Times, 15 listopada 2005. [dostęp 2010-03-26].
↑ Marek Dutkiewicz: Jolka, Jolka pamiętasz?. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Książki, 2015, s. 117-119. ISBN 978-83-7945-066-4.

Bibliografia

Steve McQueen. T. 40: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., październik 2010, s. 18. ISBN 978-83-252-1124-0.
New publication with private photos of the shooting & documents of 2nd unit cameraman Walter Riml
Photos of the filming The Great Escape, Steve McQueen on the set. tiroler-filmarchiv.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)].

Linki zewnętrzne

Steve McQueen w bazie IMDb (ang.)
Steve McQueen w bazie Notable Names Database (ang.)
Steve McQueen w bazie Filmweb

[terrillx1x-1] Terrill Marshall: Steve McQueen: Portrait of an American Rebel. Plexus Press, 1993. ISBN 1-55611-414-1.

[William_F._Nolan-2] William F. Nolan. McQueen. 1984. Condon & Weed Inc. ISBN 0-312-92526-3

[3] McQueen’s Legacy of Laetrile. The New York Times, 15 listopada 2005. [dostęp 2010-03-26].

[4] Marek Dutkiewicz: Jolka, Jolka pamiętasz?. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Książki, 2015, s. 117-119. ISBN 978-83-7945-066-4.

[1]

[2]

[3]

[4]