Stanisław Julian Ignacy Ostroróg
Stanisław Ostroróg, p.s. Walery, syn ok. 1890 | |
Data i miejsce urodzenia |
12 września 1863 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 lutego 1929 |
Narodowość |
polska, brytyjska |
Dziedzina sztuki |
artysta fotografik |
Epoka |
Przełom XIX i XX w. |
Ważne dzieła | |
Portrety osobistości, Folies Bergère, Fotografia aktu |
Stanisław Julian Ignacy Ostroróg (ur. 12 września 1863, zm. 22 lutego 1929) – polski fotograf działający najpierw w Londynie, a potem w Paryżu pod pseudonimem „Walery”, który przejął po ojcu[1] oraz „Lucien Waléry” lub „Laryew".
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny emigrantów, był najstarszym synem Stanisława hr. Ostroroga i Teodozji Walerii Gwozdeckiej, nieślubnej córki artystki baletu Teodozji Gwozdeckiej i prezesa Warszawskich teatrów Rządowych Ignacego Abramowicza. Jego młodszy brat, Leon, był znanym prawnikiem długo osiadłym w Stambule.
Zaniechał z kariery wojskowej w Armii Brytyjskiej i zwiedził Meksyk i Afrykę Południową. U zajmującego się fotografią ojca zaczął uczyć się techniki fotografowania. Ojciec jego był zaprzyjaźniony z Francuzem Nadarem i wysłał syna na staż do Paryża. Potem pracował z nim w ojca zakładzie fotograficznym na Regent Street w Londynie, który następnie odziedziczył w 1890 roku po nagłej śmierci ojca. Zawiązał spółkę z Alfredem Ellisem i przeniósł zakład na 51 Baker Street, prowadząc go do 1908 roku pod nazwą Alfred Ellis & Walery[2]. Następnie przeniósł się do Paryża, gdzie przy rue de Londres 9bis (dawne lokum ojca z lat 1870) otworzył ponownie zakład fotograficzny zajmujący się wykonywaniem portretów tamtejszych artystów i wydawał pocztówki z ich podobiznami.
W latach 20. XX wieku zaczął zajmować się fotografią artystyczną, eksperymentował z postacią modelki, całkowicie zarzucając kwestię tła i rekwizytów. Posługiwał się w tym okresie pseudonimem „Laryew”, pod nim wydał też album zawierający 100 heliograwiur zatytułowany Nus - Cent Photographies Originales[3]. Największe uznanie przyniosła mu seria fotografii Josephine Baker, które wydano w 1926 roku (w dzisiejszych czasach niektóre z tych zdjęć bywają interpretowane jako rasistowskie lub wykorzystywanie kobiet)[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1897 Ostroróg ożenił się z Joyce Audrey Rede Fowke (1877-1930), wnuczką sir Henry’ego Cole’a, na Chelsea. Mieli czworo dzieci, Francis, Stanislaus John, Joyce i Sally. Jego bratanek, Stanislas Ostroróg, syn Leona, był francuskim dyplomatą. Ostroróg zmarł 24 lutego 1929 roku w Paryżu[5]. Został pochowany tamże.
Niby Walery
[edytuj | edytuj kod]Po śmierci Ostroroga, zakład jego na rue de Londres 9bis w Paryżu został przejęty przez francuskiego fotografa, Charles’a Auguste’a Varsavaux (1866-1935), który używał pseudonimu Lucien Waléry i Walery. Można twierdzić, iż Varsavaux skorzystał, lub podszywał się pod bardziej znanego od siebie autora, Ostroroga. Stąd pochodzi zamieszanie w atrybucjach do prawdziwego Walerego i w jego datach.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Waléry (photographe, 1866-1935) – atelier de data.bnf.fr [online], data.bnf.fr [dostęp 2018-01-05] (fr.).
- ↑ Richard Henry Ramsden (1854-1933) [online], Photohistory-Sussex [dostęp 2019-01-18] .
- ↑ Walery, Stanislas. (1923) (né Stanisław Julian Ignacy, Comte Ostroróg - 1863-1929) Nus. Cent photographies Originales de Laryew. Paris: Librairie des Arts Décoratifs, A. Calavas.
- ↑ Jeden z portretów Josephine Baker wykonanych przez Walerego w 1926 r. figurował na wystawie "Women of our time twentieth-century photographs from the National Portrait Gallery" Online version of the US National Portrait Gallery's exhibition catalog which includes selections from photograph portraits of seventy-five of the most creative and inspirational women of the twentieth century. The portraits, taken by distinguished photographers depict the women at pivotal moments in their careers and are accompanied by brief biographies that highlight their distinctive contributions and achievements. Created / Published, Washington, D.C.: Smithsonian National Portrait Gallery, 2002. Library of Congress dostęp: 1-2-2018
- ↑ [1] Akt zgonu Ostroroga w archiwach Paryża, s. 15. [Dostęp 2019.01.09]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Aneta Ostroróg, Znany – nieznany – zapomniany. Nieco informacji o Stanisławie Julianie Ostrorogu, „Dagerotyp” 2005, nr 14, s. 5-13.
- Zygmunt Wielowiejski, Raport w sprawie Ostrorogów – aneks fotograficzny, „Dagerotyp” 2008, nr 17, s. 31-47
- Zygmunt Wielowiejski: Walery: Heliograwiury. 2008. [dostęp 2019-03-23].
- Zygmunt Wielowiejski: Słynne akty z lat 20-tych. Wirtualna Polska Kultura, 2011-06-29. [dostęp 2011-07-07]. (pol.).
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Henri Galli, 1893
-
Pocztówka Feral Benga z Folies Bergère
-
Ellen W Étoile Baxone
-
Dziewczyna z Folies Bergère, 1920
-
Josephine Baker ok. 1928
-
Maurice Chevalier, 1925
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- National Portrait Gallery w Londynie Walery collection
- Victorian Women by Walery, National Portait Gallery
- Stanisław Julian Ignacy Ostroróg. artinfo.pl
- Bibliothèque nationale de France, [2] fotografie Walery
- Victoria and Albert Museum, [3] Kolekcja Walery: tylko niektóre są autorstwa Ostroroga syna
- Cambridge University Special Collections, [4] Walery ojciec
- Getty Images, [5], zdjęcia z 1890 r. i przed są Ostroroga ojca, późniejsze to praca Ostroroga syna (albo Alfreda Ellisa, jego partnera) w Londyńskim atelier na Baker Street.
- http://www.africantrain.org/walery-2 Blog Fontainea
- Fotografie Stanisława Juliana Ignacego Ostroroga w bibliotece Polona
- Ostrorogowie herbu Nałęcz
- Ludzie urodzeni w Londynie
- Absolwenci uczelni w Paryżu
- Ludzie związani z Paryżem
- Hrabiowie Królestwa Kongresowego
- Polacy w Wielkiej Brytanii 1795–1918
- Polscy fotografowie
- Polscy hrabiowie Imperium Rosyjskiego
- Polonia w Wielkiej Brytanii
- Polonia we Francji
- Urodzeni w 1863
- Zmarli w 1929