Spółgłoska zwarta ejektywna miękkopodniebienna
| Numer IPA | 109, 141 | |||
|---|---|---|---|---|
| kʼ | ||||
| Jednostka znakowa |
kʼ | |||
| Unikod |
U+006b U+02bc | |||
| UTF-8 (hex) |
6b ca bc | |||
| Inne systemy | ||||
| X-SAMPA | k_> | |||
| Kirshenbaum | k` | |||
| Przykład | ||||
| informacje • pomoc | ||||
| ||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | ||||
Spółgłoska zwarta ejektywna miękkopodniebienna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [kʼ]
Artykulacja
[edytuj | edytuj kod]Opis
[edytuj | edytuj kod]W czasie artykulacji podstawowego wariantu [kʼ]:
- modulowany jest prąd powietrza powstały w wyniku ruchu krtani do góry przy zwartych wiązadłach głosowych, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji krtaniowej i egresji,
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, prąd powietrza uchodzi przez jamę ustną
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka
- tylna część grzbietu wznosi się stromo ku podniebieniu miękkiemu, tworząc zwarcie. Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową. Ruch krtani do góry powoduje wzrost ciśnienia i w efekcie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji)
- pozycja języka i ust może zależeć od kontekstu, w jakim występuje głoska.
- wiązadła głosowe są zwarte i nie drgają periodycznie, spółgłoska ta jest bezdźwięczna
Warianty
[edytuj | edytuj kod]Warianty obejmują typowe dla spółgłoski [k] bardziej lub mniej miękkopodniebienne miejsce artykulacji.
Przykłady
[edytuj | edytuj kod]- w języku czeczeńskim: к1удал / khudal ['kʼudal] – dzbanek
- w języku lakota: k'u [kʼu] – dać