Sentencje
| |
| Autor | |
|---|---|
| Tematyka |
traktat teologiczny |
| Data powstania |
ok. 1150 |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego |
2013 (t. I) |
| Przekład | |
Sentencje (dokł. Cztery księgi sentencji, (łac.) Libri quattuor sententiarum, lub Sententiae) – dzieło teologiczne Piotra Lombarda w formie komentarza, napisane ok. 1150 r. Sentencje były podstawowym podręcznikiem teologii katolickiej aż do XVI w[1].
Dzieło Lombarda jest wyrazem XII-wiecznych dążeń do systematyzacji teologii. Gromadzi tematycznie, porównuje i komentuje fragmenty z pism patrystycznych, przede wszystkim świętego Ambrożego, Hilarego z Poitiers i świętego Augustyna. Piotr Lombard stara się godzić różne fragmenty ze sobą i wyjaśniać wątpliwości. Ostrożne i ugodowe stanowisko autora przyczyniło się w dużym stopniu do popularności. Niektóre jego komentarze spotkały się jednak z krytyką i gorącymi dyskusjami[1].
W 1222 r. Aleksander z Hales przyjął Sentencje za podstawowy podręcznik do nauczania teologii na Uniwersytecie Paryskim, uzupełniający studiowanie Pisma Świętego. Podobną decyzję podjął w 1245 r. Richard Fishacre na Uniwersytecie Oksfordzkim. Stopniowo, Sentencje stały się podstawowym podręcznikiem na średniowiecznych uniwersytetach, a ich wpływ na teologię katolicką, pozostał znaczący do XVI w. Uzyskanie tytułu magistra teologii wiązało się z umiejętnością komentowania Sentencji, Biblii i Historia scholastica Piotra Comestora[2]. Wszyscy wielcy scholastycy, m.in. Tomasz z Akwinu, William Ockham, Święty Bonawentura i Jan Duns Szkot, napisali komentarze do Sentencji[3].
Sentencje składają się z czterech ksiąg, poświęconych[1]:
- Bogu i Trójcy Świętej;
- aniołom, stworzeniu świata, grzechowi i łasce;
- wcieleniu, odkupieniu i cnotom;
- sakramentom i rzeczom ostatecznym.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Slotemaker 2011 ↓, s. 951.
- ↑ Slotemaker 2011 ↓, s. 951-952.
- ↑ Philipp W. Rosemann, The Story of a Great Medieval Book: Peter Lombard's "Sentences" (Toronto: University of Toronto Press, 2007).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- John T Slotemaker: Peter Lombard. W: Encyclopedia of Medieval Philosophy. Philosophy between 500 and 1500. Henrik Lagerlund (red.). Dordrecht - Heidelberg - London - New York: Springer, 2011, s. 950-952. ISBN 978-1-4020-9728-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Pełny tekst Libri quattuor sententiarum (łac.)
- Scriptum super sententiis komentarz do Sentencji Tomasza z Akwinu (łac.)