Samon
 Wizerunek Samona w Rotundzie św. Katarzyny | |
| władca „państwa Samona” | |
| Okres |
od około 623/626 |
|---|---|
| Poprzednik |
— |
| Następca |
— |
| Dane biograficzne | |
| Miejsce urodzenia |
Sens (?) |
| Data śmierci | |
| Żona |
12 żon |
Samon, także Samo (zm. ok. 658[1]) – władca pierwszego potwierdzonego przez źródła pisane bezsprzecznie słowiańskiego organizmu państwowego, zwanego państwem Samona.
Jedynym wartościowym źródłem wprost traktującym o dziejach Samona jest Kronika Fredegara. Większość informacji o władcy zostało wywnioskowanych na podstawie analizy tejże kroniki, ale przez znikomą ilość materiału porównawczego wiele z nich wciąż pozostaje w sferze hipotez.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Celtyckie imię Samo[2] (padające m.in. w Kronice Fredegara) wskazuje na celtyckie pochodzenie władcy, jednak był on prawdopodobnie Galloromaninem, tzn. zromanizowanym Celtem, pochodzącym z okolic miasta Sens[3]. Z dużym prawdopodobieństwem można wykluczyć frankijskie pochodzenie Samona[4]. Był on natomiast poddanym państwa frankijskiego (Chlotara II) – prawdopodobnie kupcem[3]. Najprawdopodobniej nie był chrześcijaninem, na co wskazuje jego przyszły, pogański, styl życia[5].
W połowie lat dwudziestych VII w. wybuchło ogólnosłowiańskie powstanie skierowane przeciwko Awarom[6]. Prawdopodobnie w 623 r. Samon, wraz z innymi kupcami frankijskimi, wyruszył na Słowiańszczyznę w celach handlowych. W toku walk kupcy okazali się znakomitymi wojownikami, a Samon – doborowym strategiem. Zasłużony w walkach, doszedł do wielkiego znaczenia wśród słowiańskich plemion, których wiec wybrał go następnie na swego władcę[5].
Popadł w konflikt z królestwem frankijskim i, w 631 r., zmuszony został odeprzeć najazd króla Dagoberta I. Zwyciężył w bitwie pod Wogastisburgiem, a podlegli mu Słowianie wykonali odwetowe rajdy na Turyngię[6]. Władca nie zadbał jednak o sprawy dotyczące dziedziczności tronu i po jego śmierci, ok. 658–661 roku słuch o państwie Samona zanika. Przypuszczalnie rozpadło się na kilka samodzielnych księstewek[7].
Według Kroniki Fredegara Samon miał być żonaty z dwunastoma słowiańskimi żonami, z którymi spłodził dwudziestu dwóch synów i piętnaście córek[8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Samon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-03].
- ↑ Labuda 2009 ↓, s. 86.
- ↑ a b Labuda 2009 ↓, s. 104.
- ↑ Labuda 2009 ↓, s. 100.
- ↑ a b Chrzanowski 2006 ↓, s. 38.
- ↑ a b Skowronek, Tanty i Wasilewski 2005 ↓, s. 18-19.
- ↑ Chrzanowski 2006 ↓, s. 44.
- ↑ Labuda 2009 ↓, s. 79.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gerard Labuda: Pierwsze państwo słowiańskie. Państwo Samona.. Wyd. 2. Wodzisław Śląski: Templum, 2009. ISBN 978-83-929218-0-6.
- Witold Chrzanowski: Kronika Słowian. Wielkie Morawy, Kraj Wiślan i Czechy. 805-955. Kraków: Libron, 2006. ISBN 83-60547-05-X.
- Jerzy Skowronek, Mieczysław Tanty, Tadeusz Wasilewski: Słowianie południowi i zachodni VI–XX wiek. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13401-6. OCLC 838816716.