Ryszard Karpiński

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	28 września 1985
Miejscowość	Lublin
Miejsce	katedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty
Konsekrator	Józef Glemp
Współkonsekratorzy	Bolesław Pylak; Bronisław Dąbrowski

Ryszard Karpiński
	Biskup tytularny Minervium
	; Ryszard Karpiński (2010)
	Viatoribus fer auxilium; Podróżującym nieść pomoc
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	28 grudnia 1935 ; Rudzienko
Data i miejsce śmierci	5 stycznia 2024 ; Lublin
	Biskup pomocniczy lubelski
Okres sprawowania	1985–2011
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	19 kwietnia 1959
Nominacja biskupia	24 sierpnia 1985
Sakra biskupia	28 września 1985
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Ryszard Karpiński (ur. 28 grudnia 1935 w Rudzienku, zm. 5 stycznia 2024 w Lublinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy lubelski w latach 1985–2011, od 2011 biskup pomocniczy senior archidiecezji lubelskiej.

Życiorys

Urodził się 28 grudnia 1935 w Rudzienku. W latach 1948–1949 uczył się w wieczorowej szkole przysposobienia rolniczego, równocześnie pracując w rodzinnym gospodarstwie^[1]. W latach 1949–1953 kształcił się w Niższym Seminarium Duchownym w Lublinie, gdzie w 1953 uzyskał prywatną maturę^[1]^[2]. Państwowy egzamin dojrzałości złożył natomiast w 1957. W latach 1953–1959 odbył studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie i równocześnie na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w 1959 uzyskał magisterium. Święceń prezbiteratu udzielił mu 19 kwietnia 1959 w Lublinie tamtejszy biskup diecezjalny Piotr Kałwa. Od 1960 do 1963 studiował na Sekcji Biblijnej Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uzyskując w 1963 licencjat z teologii. W latach 1963–1969 przebywał w Rzymie, odbywając studia w Papieskim Instytucie Biblijnym, ukończone w 1966 licencjatem nauk biblijnych, oraz na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu, gdzie na podstawie dysertacji Pojęcie «Exousia» w nauczaniu Jezusa i posłannictwie apostolskim według św. Mateusza uzyskał doktorat z nauk teologicznych^[1].

W latach 1959–1960 pracował jako wikariusz w parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Lublinie i nauczyciel religii (prefekt) w tamtejszej Szkole Podstawowej nr 17^[1]. Studiując na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, był jednocześnie katechetą uczniów Państwowej Podstawowej Szkoły Muzycznej^[3]. W okresie rzymskich studiów na czas wakacji wyjeżdżał do Francji, Irlandii, Austrii, Niemiec i Stanów Zjednoczonych, gdzie pomagał w duszpasterstwie i doskonalił znajomość języków obcych^[1]^[3]. W latach 1971–1985 był pracownikiem Papieskiej Komisji ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących. Jednocześnie współpracował z polską sekcją Radia Watykańskiego i redakcją „L’Osservatore Romano”. W 1975 został mianowany kanonikiem honorowym kapituły katedralnej w Lublinie, a w 1977 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości^[1].

Od 1970 do 1971 był drugim prefektem Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie i sekretarzem Instytutu Kultury Religijnej przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W tym okresie prowadził lektoraty z języka włoskiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i wykłady z Pisma Świętego w Instytucie Kultury Religijnej^[1].

24 sierpnia 1985 został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej ze stolicą tytularną Minervium^[1]^[4]. Święcenia biskupie otrzymał 28 września 1985 w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, któremu asystowali Bolesław Pylak, biskup diecezjalny lubelski, i arcybiskup Bronisław Dąbrowski, biskup pomocniczy warszawski^[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Viatoribus fer auxilium” (Podróżującym nieść pomoc)^[2]. 7 września 1985 został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji. W tym samym roku został mianowany proboszczem parafii katedralnej w Lublinie^[1]. Objął członkostwo w radzie kapłańskiej i kolegium konsultorów diecezji^[3]. W 1989 został kanonikiem gremialnym kapituły katedralnej w Lublinie, objął w niej funkcję dziekana^[5]. 31 grudnia 2011 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego archidiecezji lubelskiej^[6]^[7].

W strukturach Episkopatu Polski pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego (1988–1998), Zespołu ds. Pomocy Katolikom na Wschodzie (1991–2002) i Komisji ds. Polonii i Polaków za Granicą (2003–2008). Był delegatem w Międzynarodowej Komisji Katolickiej ds. Migracji w Genewie (1989–1995) i delegatem ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej (2003–2008), wielokrotnie pełnił też funkcję delegata na Międzynarodowe Kongresy Eucharystyczne. Ponadto w ramach II Polskiego Synodu Plenarnego był w latach 1990–1999 członkiem IX Komisji „Misji i Emigracji”. W latach 1988–1993 był konsultorem Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migracji i Podróżujących^[2].

Został ponadto członkiem Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”^[1].

Zmarł 5 stycznia 2024 w Lublinie^[8]. 13 stycznia 2024 został pochowany w krypcie lubelskiego kościoła św. Piotra Apostoła^[9].

Odznaczenia

W 2009 prezydent RP Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[10].

W 2007 otrzymał Medal za Zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego^[11], a w 2009 został uhonorowany Złotym Medalem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”^[12].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 65–66. ISBN 83-7052-900-3.
↑ ^a ^b ^c Nota biograficzna Ryszarda Karpińskiego na stronie archidiecezji lubelskiej. archidiecezjalubelska.pl. [dostęp 2017-01-09].
↑ ^a ^b ^c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 159. ISBN 83-911554-0-4.
↑ Ryszard Karpiński. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-12-29]. (ang.).
↑ Kapituła Archikatedralna Lubelska. diecezja.lublin.pl (arch.). [dostęp 2017-01-09].
↑ Rinuncia di Ausiliare dell’Arcidiocesi di Lublin (Polonia). press.vatican.va, 2011-12-31. [dostęp 2013-12-29]. (wł.).
↑ Komunikat: Rezygnacja bp. Karpińskiego. episkopat.pl (arch.), 2011-12-31. [dostęp 2013-12-29].
↑ Zmarł Ksiądz Biskup Ryszard Karpiński. archidiecezjalubelska.pl, 2024-01-05. [dostęp 2024-01-05].
↑ Pogrzeb bp. Ryszarda Karpińskiego. ekai.pl, 2024-01-13. [dostęp 2024-01-14].
↑ M.P. z 2010 r. nr 4, poz. 29 – poz. 22. [dostęp 2013-12-29].
↑ Bp Ryszard Karpiński otrzymał Medal za Zasługi dla KUL. ekai.pl (arch.), 2007-05-30. [dostęp 2018-02-23].
↑ Złoty Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” dla bp. Ryszarda Karpińskiego. ekai.pl (arch.), 2009-07-10. [dostęp 2018-02-23].

Linki zewnętrzne

Nota biograficzna Ryszarda Karpińskiego na stronie archidiecezji lubelskiej. [dostęp 2017-01-09].
Ryszard Karpiński na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2017-01-09].
Ryszard Karpiński [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-15] (ang.).

[Prokop-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 65–66. ISBN 83-7052-900-3.

[nota_biograficzna-2] Nota biograficzna Ryszarda Karpińskiego na stronie archidiecezji lubelskiej. archidiecezjalubelska.pl. [dostęp 2017-01-09].

[Polak-3] G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 159. ISBN 83-911554-0-4.

[catholic-hierarchy-4] Ryszard Karpiński. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-12-29]. (ang.).

[Kapituła_Archikatedralna_Lubelska-5] Kapituła Archikatedralna Lubelska. diecezja.lublin.pl (arch.). [dostęp 2017-01-09].

[Rinuncia_di_Ausiliare_dell’Arcidiocesi_di_Lublin_(Polonia)-6] Rinuncia di Ausiliare dell’Arcidiocesi di Lublin (Polonia). press.vatican.va, 2011-12-31. [dostęp 2013-12-29]. (wł.).

[Komunikat:_Rezygnacja_bp._Karpińskiego-7] Komunikat: Rezygnacja bp. Karpińskiego. episkopat.pl (arch.), 2011-12-31. [dostęp 2013-12-29].

[Zmarł_Ksiądz_Biskup_Ryszard_Karpiński-8] Zmarł Ksiądz Biskup Ryszard Karpiński. archidiecezjalubelska.pl, 2024-01-05. [dostęp 2024-01-05].

[Pogrzeb_bp._Ryszarda_Karpińskiego-9] Pogrzeb bp. Ryszarda Karpińskiego. ekai.pl, 2024-01-13. [dostęp 2024-01-14].

[Monitor_Polski-10] M.P. z 2010 r. nr 4, poz. 29 – poz. 22. [dostęp 2013-12-29].

[Bp_Ryszard_Karpiński_otrzymał_Medal_za_Zasługi_dla_KUL-11] Bp Ryszard Karpiński otrzymał Medal za Zasługi dla KUL. ekai.pl (arch.), 2007-05-30. [dostęp 2018-02-23].

[Złoty_Medal_Stowarzyszenia_„Wspólnota_Polska”_dla_bp._Ryszarda_Karpińskiego-12] Złoty Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” dla bp. Ryszarda Karpińskiego. ekai.pl (arch.), 2009-07-10. [dostęp 2018-02-23].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]