Przewodnik błądzących
| |
| Autor | |
|---|---|
| Tematyka |
traktat teologiczno-filozoficzny |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego |
2008 |
| Wydawca |
Stowarzyszenie Pardes |
| Przekład |
H. Halkowski; U. Krawczyk |
Przewodnik błądzących (jud.-arab. دلالة الحائرين ,דלאל̈ה אלחאירין translit. dalālatul ḥā’irīn; heb. מורה נבוכים, transkr. More newuchim) – traktat teologiczno-filozoficzny Mojżesza Majmonidesa, jedno z najważniejszych dzieł średniowiecznej filozofii żydowskiej.
Traktat został ukończony ok. 1190 r.[1] i pierwotnie był napisany w języku judeo-arabskim. Oprócz tematyki ściśle religijnej, Przewodnik błądzących podejmuje tematy prawa żydowskiego oraz problematykę etyczną i polityczną.
Bezpośrednio adresowany jest do byłego ucznia Majmonidesa, jego ogólniejszym zaś adresatem są pobożni żydzi, którzy chcą pogodzić prawdy wiary z prawdami filozofii. Przewodnik błądzących nie był więc dziełem przeznaczonym do szerokiego odbioru, jak i też dziełem ściśle filozoficznym. Głównym jego celem jest dobre życie jako żyda[2].
Traktat był niezwykle wpływowy także poza społecznością żydowską. Wysoko cenił go m.in. Tomasz z Akwinu.
W traktacie łączona jest tradycja judaistyczna z wpływami filozofii muzułmańskiej (szczególnie al-Farabiego i Awicenny) oraz filozofią Arystotelesa. Sformułowane przez Majmonidesa 4 główne typy dowodów na istnienie Boga jest analogiczne do późniejszych 5 dróg dowodzenia istnienia Boga u Tomasza z Akwinu[1].
"Błądzący" i "wątpiący" to według Majmonidesa żydzi, którzy antropomorfizują Boga. Tymczasem Bóg nie jest podobny do niczego innego. Aby go opisać, Majmonides zestawia przeciwstawne sobie twierdzenia (metoda antynomii) i pokazuje ograniczenia ludzkiego poznania. Ta teologia negatywna pozostaje do dziś najbardziej rozpoznawalną częścią nauk Majmonidesa[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stefan Swieżawski: Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa - Wrocław: PWN, 2000, s. 553.
- ↑ Stephen F. Brown, Juan Carlos Flores: Historical Dictionary of Medieval Philosophy and Theology. Lanham, Maryland - Toronto - Plymuth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2007, s. 179. ISBN 978-0-8108-5326-3.
- ↑ Stephen F. Brown, Juan Carlos Flores: Historical Dictionary of Medieval Philosophy and Theology. Lanham, Maryland - Toronto - Plymuth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2007, s. 180. ISBN 978-0-8108-5326-3.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mojżesz Majmonides: Przewodnik błądzących. Kraków: Stowarzyszenie Pardes, 2008, s. pierwsza część.