Prypeć (rzeka)
 Prypeć niedaleko Mozyrza | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 775 km |
| Powierzchnia zlewni |
121 000 km² |
| Średni przepływ |
460 m³/s przy ujściu |
| Źródło | |
| Miejsce | okolice wsi Smolary Rogowe |
| Wysokość |
167,9 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Dniepr |
| Miejsce | |
| Wysokość |
103 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Mapa | |
 Rzeki Białorusi i ich dorzecza oraz wododział bałtycko-czarnomorski | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Prypeć[1] (ukr. Прип’ять Prypjať, biał. Прыпяць Prypiać, ros. Припять Pripiať) – rzeka na Ukrainie i Białorusi, prawy dopływ Dniepru, o długości 775 km i powierzchni dorzecza 121 000 km². W górnym i środkowym biegu rzeka przepływa przez Polesie. Uchodzi do Zbiornika Kijowskiego. Dopływami Prypeci są m.in.: Turia, Stochód, Styr, Horyń, Stwiga, Uborć, Sławeczna, Żałoń, Uż (prawe), Pina, Jasiołda, Bobryk Pierwszy, Słucz (lewe).
Główne miasta położone nad Prypecią to: Pińsk, Mozyrz, Czarnobyl i Prypeć. Naturalny bieg Prypeci charakteryzował się licznymi rozlewiskami, meandrami, rozdzielaniem koryta i łączeniem z odnogami innych rzek. Odcinek Prypeci przed Pińskiem znany był także jako Strumień.
Historia
[edytuj | edytuj kod]_2019.jpg)
Rzeka Prypeć w całej swojej długości znajdowała się w I Rzeczypospolitej do 1793 roku. Następnie jej odcinek został utracony na rzecz Rosji w 1795 roku. Polska administracja powróciła nad Prypeć (tylko nad górny bieg rzeki) w roku 1918 i utrzymywała tam swoją władzę do września 1939 roku. W okresie międzywojennym na wodach Prypeci działała polska Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej. Po kampanii wrześniowej obszar ten został włączony w skład Związku Sowieckiego, a na wodach Prypeci zaczęła działać sowiecka Flotylla Pińska.
26 kwietnia 1986 rzeka została silnie skażona promieniotwórczo w dolnym biegu w wyniku awarii reaktora w Czarnobylu.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 348. ISBN 978-83-254-1988-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prypeć, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 115.
- Archiwalne zdjęcia rzeki w bibliotece Polona