Powiat Pleß

Powiat Pszczyński
Kreis Pleß
	powiat Prowincji Śląsk
	1742-1922, 1939-1945
	; Ratusz w Pszczynie w 1914 roku
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Siedziba	Pszczyna
Powierzchnia	1065,02 km²
Populacja (1910); • liczba ludności	; 122 897
Języki urzędowe	niemiecki
	Położenie na mapie; ; Powiat Pszczyński oznaczony jest cyfrą 7
	Multimedia w Wikimedia Commons

Powiat Pleß (niem. Kreis Pleß, pol. powiat pszczyński) – niemiecki powiat istniejący w okresie od 1742 do 1945 r. na terenie prowincji śląskiej.

Po podziale prowincji Śląsk w 1816 r. powiat Pleß włączono do rejencji opolskiej, natomiast rejon Mysłowic przekazano do powiatu Beuthen. W 1919 r. prowincję Śląsk podzielono i powiat Pleß przydzielono do nowej prowincji Górny Śląsk. W czasie plebiscytu na Górnym Śląsku w powiecie padł najwyższy odsetek głosów za Polską, w związku z czym jego obszar przeszedł w 1922 r. w ręce polskie, tworząc powiat pszczyński^[a]^[b]. W październiku 1924 r. z powiatu wyłączono Ligotę, którą przyłączono do m. Katowic, a w zamian włączono do niego Paniowy. Z kolei w marcu 1939 r. wyłączono z powiatu Piotrowice i Panewnik, które włączono do powiatu katowickiego^[1]^[2]^[3]. W 1939 r. Niemcy utworzyli powiat Pleß i przydzielili go do rejencji katowickiej w prowincji Śląsk. W 1941 r. prowincję Śląsk podzielono i powiat Pleß przydzielono do nowej prowincji Górny Śląsk. W 1945 r. terytorium powiatu zajęła Armia Czerwona i znalazł się on pod administracją polską^[4].

W 1910 r. powiat obejmował 181 gmin o powierzchni 1065,02 km² zamieszkanych przez 122 897 osób^[5].

Uwagi

↑ W książce Haliny Nocoń pt. Inteligencja polska w powiecie pszczyńskim w latach 1922–1939 (Pszczyna 2005) na s. 8 czytamy: Rozporządzeniem z 17 czerwca 1922 r. w górnośląskiej części województwa śląskiego utworzono powiat pszczyński z siedzibą w Pszczynie „z utrzymaniem jego dotychczasowego obszaru”.
↑ Do ówczesnego powiatu pszczyńskiego wchodziły obecne powiaty: pszczyński, mikołowski, bieruńsko-lędziński, dzisiejsze miasto Tychy, a także aktualne zachodnio-południowe dzielnice Katowic, będące wtedy osobnymi miejscowościami o nazwach: Ligota, Panewnik, Piotrowice, Ochojec, Kostuchna, Murcki, Podlesie i Zarzecze (Podręcznik powiatu pszczyńskiego (wojew. śląskie). Styczeń 1933 r., Wydział Powiatowy w Pszczynie, Pszczyna 1933, s. 14–18, 146).

Przypisy

↑ Podręcznik powiatu pszczyńskiego (wojew. śląskie). Styczeń 1933 r., Wydział Powiatowy w Pszczynie, Pszczyna 1933, s. 14.
↑ Antoni Barciak, Ewa Chojecka, Sylwester Fertacz, Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo, t. 1, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2012, s. 140.
↑ Halina Nocoń, Inteligencja polska w powiecie pszczyńskim w latach 1922–1939, Pszczyna 2005, s. 8.
↑ Kreis Pleß – AGOFF [online] [dostęp 2020-06-20] (niem.).
↑ Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de [online], www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-06-20] .

[1] W książce Haliny Nocoń pt. Inteligencja polska w powiecie pszczyńskim w latach 1922–1939 (Pszczyna 2005) na s. 8 czytamy: Rozporządzeniem z 17 czerwca 1922 r. w górnośląskiej części województwa śląskiego utworzono powiat pszczyński z siedzibą w Pszczynie „z utrzymaniem jego dotychczasowego obszaru”.

[2] Do ówczesnego powiatu pszczyńskiego wchodziły obecne powiaty: pszczyński, mikołowski, bieruńsko-lędziński, dzisiejsze miasto Tychy, a także aktualne zachodnio-południowe dzielnice Katowic, będące wtedy osobnymi miejscowościami o nazwach: Ligota, Panewnik, Piotrowice, Ochojec, Kostuchna, Murcki, Podlesie i Zarzecze (Podręcznik powiatu pszczyńskiego (wojew. śląskie). Styczeń 1933 r., Wydział Powiatowy w Pszczynie, Pszczyna 1933, s. 14–18, 146).

[3] Podręcznik powiatu pszczyńskiego (wojew. śląskie). Styczeń 1933 r., Wydział Powiatowy w Pszczynie, Pszczyna 1933, s. 14.

[4] Antoni Barciak, Ewa Chojecka, Sylwester Fertacz, Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo, t. 1, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2012, s. 140.

[5] Halina Nocoń, Inteligencja polska w powiecie pszczyńskim w latach 1922–1939, Pszczyna 2005, s. 8.

[:0-6] Kreis Pleß – AGOFF [online] [dostęp 2020-06-20] (niem.).

[7] Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de [online], www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-06-20] .

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]