Portal:Wielka Brytania
< Portale < Geografia < Europa < Wielka Brytania
WIKIPORTAL Wielka Brytania
Wielka Brytania, państwo w północno-zachodniej Europie, w jego skład wchodzą: Anglia, Szkocja, Walia, Irlandia Północna. Stolicą Wielkiej Brytanii jest Londyn, miasto w południowo-wschodniej Anglii, przez które przepływa rzeka Tamiza. Innymi dużymi miastami w tym kraju są: Birmingham, Bristol, Manchester, Liverpool, York, Newcastle upon Tyne, Leeds, Sheffield, Cardiff, Edynburg, Glasgow, Inverness, Aberdeen, Dundee, Belfast, Londonderry.
Wielka Brytania jest monarchią parlamentarną. Obecnym monarchą brytyjskim jest królowa Elżbieta II, która zasiadła na tronie w 1952 i została koronowana w 1953. Dzisiaj jej funkcje są głównie ceremonialne, a rzeczywiste rządy spoczywają w ręku premiera – Theresa May.
Artykuł na medal edytuj
Kornwalia (ang. Cornwall IPA: /ˈkɔ:nwɒl/; kor. Kernow IPA: /ˈkɛ(r)nɔʊ/ lub /ˈkɛ(ɹ)nɔʊ/) – kraina geograficzno-historyczna i zarazem najbardziej wysunięte na południowy zachód hrabstwo Anglii, położone na Półwyspie Kornwalijskim, na zachód od rzeki Tamar. Centrum administracyjnym, a także jedynym miastem o statusie katedralnym (city) jest Truro. Kornwalia zajmuje powierzchnię 3563 km² łącznie z Wyspami Scilly, położonymi 45 km od Land's End – najbardziej na południowy zachód wysuniętego fragmentu hrabstwa. Średnia gęstość zaludnienia hrabstwa wynosi 144 osoby na kilometr kwadratowy.
Kornwalię charakteryzują dzikie krajobrazy wrzosowiska, długa i urozmaicona linia brzegowa oraz łagodny klimat. Krajobraz górniczy Kornwalii i Zachodniego Devonu w roku 2006 wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Istotną dziedziną gospodarki regionu jest turystyka (24% przychodu). Kornwalia jest jednak jednym z najbiedniejszych regionów Wielkiej Brytanii (średnia płaca wynosi 62% w stosunku do średniej wysokości wynagrodzeń w Wielkiej Brytanii) z najmniejszym wkładem do gospodarki narodowej.
Czy wiesz, że... edytuj
- na stacji Slough jest wypchany pies, zasłużony dla stacji?
- W Bridgwater w hrabstwie Somerset karnawał obchodzi sie na początku listopada?
- Ogród Eden Project w Kornwalii odwiedza rocznie 1.7 miliona turystów?
- odcinek kolei między Dawlish a Teignmouth jest nie tylko jednym z najpiękniejszych w Anglii ale i najdroższych w utrzymaniu?
- W Wielkiej Brytanii jest 60 miast ze statusem city?
- Najdłuższy brytyjski pieszy szlak turystyczny South West Coast Path rozpoczyna się w Minehead a kończy w Poole i liczy 1014 km?
- Westward Ho! jest jedną z dwóch miejscowości na świecie z wykrzyknikiem w nazwie?
Historia edytuj
- średniowiecze: Beda Czcigodny, Heptarchia anglosaska, Alfred Wielki, Kanut Wielki, Danelaw, Wilhelm Zdobywca, Plantageneci, wojna stuletnia, bitwa pod Sluys, bitwa pod Poitiers, bitwa pod Agincourt, Wojna Dwóch Róż,
- XVI wiek: Henryk VIII, Thomas More, Thomas Cromwell, Akt Supremacji, Maria I Tudor, Elżbieta I Tudor, Walter Raleigh, Henry Hudson, Francis Drake,
- XVII wiek: Jakub I Stuart, Karol I Stuart, Angielska wojna domowa, Oliver Cromwell, Karol II Stuart, Jakub II Stuart, przemyt w Anglii
- XVIII wiek: Wielka Brytania w XVIII wieku, Wilhelm III Orański, Anna Stuart, Powstania szkockie, Unia angielsko-szkocka, Jerzy I Hanowerski, Robert Walpole, premierzy Wielkiej Brytanii, Kit-Cat Club, Kompania Mórz Południowych, Jerzy II Hanowerski, Bitwa na Równinie Abrahama, Jerzy III Hanowerski, the Times
- XIX wiek: epoka wiktoriańska, imperium brytyjskie, wojny burskie
- XX wiek: Winston Churchill, Margaret Thatcher
- XXI wiek: Tony Blair, Gordon Brown
Kuchnia edytuj
- Ale
- Anglesey cake
- Bangers and mash
- Befsztyk angielski
- Cheddar
- Cornish pasty
- Cydr
- Crumpet
- Cumberland pie
- Custard
- Derbyshire oatcakes
- Fish and chips
- Lancashire hotpot
- Lemon curd
- Pasties
- Ploughman's lunch
- Scone
- Scotch broth
- Scouse (lobscouse)
- Spotted dick
- Shepherd's pie
- Shortbread
- Steak and kidney pie
- Yorkshire pudding
Sport edytuj
- Piłka nożna
Reprezentacje: Anglii, Szkocji, Walii, Irlandii Północnej
Rozgrywki: Premier League, Football League Championship, Puchar Anglii w piłce nożnej, Puchar Ligi Angielskiej w piłce nożnej, Tarcza Wspólnoty, System ligowy piłki nożnej w Anglii, Scottish Premier League
- Krykiet
Zasady i historia krykieta, Wicket-keeper, The Ashes, Bodyline, Marylebone Cricket Club, W. G. Grace
- Rugby
- Igrzyska Wspólnoty Narodów
Igrzyska Wspólnoty Narodów, Igrzyska Wspólnoty Narodów Juniorów
Kategorie edytuj
Ludzieedytuj
Margaret Hilda Thatcher LG (z domu Roberts, ur. 13 października 1925) – brytyjska polityk, premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990, chemik, prawnik. Stanowczość w stosunku do strajkujących górników oraz do państw komunistycznych spowodowała nadanie jej przydomku Żelaznej Damy (Iron Lady). Liberalną politykę gospodarczą jej gabinetu ochrzczono mianem Taczeryzmu. Jeden z czołowych "eurosceptyków", zwolenniczka ograniczonej integracji europejskiej.
Była najdłużej urzędującym brytyjskim premierem w XX w., piastowała ten urząd przez najdłuższy nieprzerwany czas od kadencji lorda Liverpoola. Jest także jedyną kobietą, która kiedykolwiek w Wielkiej Brytanii była wybrana na szefa partii rządzącej, a razem z Margaret Beckett jako jedyne pełniły funkcję ministra z najważniejszej grupy resortów tzw. Great Offices of State..
Muzyka edytuj
- XV wiek: John Dunstable
- XVI wiek: William Byrd, Anthony Holborne, William Byrd, Thomas Tallis
- XVII wiek: Henry Purcell, Daniel Purcell, John Blow, Jeremiah Clarke
- XVIII wiek: George Frideric Handel, John Christopher Pepusch, Thomas Augustine Arne, John Stanley, William Boyce,
- XIX wiek: John Field, Edward Elgar
- XX wiek: Michael Tippett, Ralph Vaughan Williams
- XXI wiek: Andrew Lloyd Webber, Carl Davis
Kino edytuj
- filmy pełnometrażowe: Billy Elliot, Hot Fuzz
- seriale/britcomy: 'Allo 'Allo!, Czarna Żmija, Jaś Fasola, Latający cyrk Monty Pythona, Doktor Who
- teatr: Męska historia
- aktorzy brytyjscy: Michael Caine, Rowan Atkinson, Colin Firth, Rik Mayall, Tom Wilkinson, John Cleese, Graham Chapman, Eric Idle, Sean Connery, Roger Moore,
- aktorki brytyjskie: Miranda Richardson, Jennifer Ehle, Maggie Smith, Helena Bonham Carter,
Palcem po mapie...edytuj
Wikiprojekt Wielka Brytaniaedytuj
Portal znajduje się pod opieką wikiprojektu Wielka Brytania. Tam również dowiesz się, jakich artykułów brakuje i które należy poszerzyć a także możesz aktywnie włączyć się w powstawanie i rozbudowę artykułów o tematyce brytyjskiej.
Inne Wikiportale
|