Panewka (broń palna)
Panewka – część dawnej broni palnej w której umieszczano porcję prochu potrzebną do odpalenia ładunku miotającego w lufie. Panewka miała postać zagłębienia umieszczanego na grzbiecie lufy (szczególnie w broni artyleryjskiej) lub na montowanym z boku osobnym występie w formie „półki” (szczególnie w broni strzeleckiej)[1][2].
Panewka połączona była z zapałem (otworem prowadzącym do wnętrza lufy). Sypano na nią porcję prochu, który po zapaleniu przenosił płomień poprzez zapał do ładunku miotającego w lufie, powodując jego odpalenie i w konsekwencji wystrzelenie pocisku. W broni zaawansowanej technicznie panewka była integralną częścią zamka[1][2].
Często w wyniku niedoskonałości technologicznej dawnej broni palnej, proch wypalał się na panewce nie przenosząc dalej płomienia. Stąd też powstało popularne powiedzenie „spalić na panewce” oznaczające porażkę (zob. spalić na panewce w Wikisłowniku)[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Włodzimierz Kwaśniewicz, 1000 słów o dawnej broni palnej, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, s. 117, ISBN 83-11-07350-3 [dostęp 2022-06-10].
- ↑ a b panewka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-06-13].
- ↑ Przysłowia z historią w zmowie: Spaliło na panewce [online], Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 15 stycznia 2021 [dostęp 2022-01-31] (pol.).