Myszy
| Murinae | |||
| Illiger, 1811[1] | |||
| Okres istnienia: Miocen – współczesność | |||
 Przedstawiciel podrodziny – mysz domowa (Mus musculus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
myszy | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Mus Linnaeus, 1758 | |||
| Plemiona | |||
| |||
Myszy[2], myszy właściwe[3] (Murinae) – podrodzina gryzoni z rodziny myszowatych (Muridae) obejmująca około 127 rodzajów i 520 gatunków.
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Podrodzina obejmuje gatunki niewielkich ssaków występujących na całym świecie[4][5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Do podrodziny należą następujące plemiona[6][4][2]:
- Hapalomyini Pagès, Fabre, Chaval, Mortelliti, Nicolas, Wells, Michaux & Lazzari, 2015
- Phloeomyini Alston, 1876
- Rattini Burnett, 1830
- Hydromyini J.E. Gray, 1825
- Millardiini Lecompte, Aplin, Denys, Catzeflis, Chades & Chevret, 2008
- Otomyini O. Thomas, 1897 – uszkory
- Arvicanthini Denys, Lecompte, A. Dubois & P.J. Taylor, 2001
- incertae sedis
- Hadromys O. Thomas, 1911 – staroszczur
- Vernaya Anthony, 1941 – koromyszka – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Vernaya fulva G.M. Allen, 1927 – koromyszka ruda
- Vandeleurini Pagès, Fabre, Chaval, Mortelliti, Nicolas, Wells, Michaux & Lazzari, 2015
- Apodemini Lecompte, Aplin, Denys, Catzeflis, Chades & Chevret, 2008
- Malacomyini Lecompte, Aplin, Denys, Catzeflis, Chades & Chevret, 2008
- Murini Illiger, 1811
- Praomyini Lecompte, Aplin, Denys, Catzeflis, Chades & Chevret, 2008
Opisano również szereg rodzajów wymarłych o niepewnej pozycji systematycznej i nie sklasyfikowane w żadnym z plemion[7]:
- Allohuaxiamys Qiu Zhuding & Li Qiang, 2016[8] – jedynym przedstawicielem był Allohuaxiamys gaotegeensis Qiu Zhuding & Li Qiang, 2016
- Allorattus Qiu Zhuding & Storch, 2000[9] – jedynym przedstawicielem był Allorattus engesseri Qiu Zhuding & Storch, 2000
- Antemus Jacobs, 1977[10]
- Anthracomys Schaub, 1938[11]
- Apatodemus Savorelli, Colombero & Masini, 2016[12] – jedynym przedstawicielem był Apatodemus degiulii Savorelli, Colombero & Masini, 2016
- Beremendimys Kretzoi, 1956[13] – jedynym przedstawicielem był Beremendimys noszkyi Kretzoi, 1956.
- Castillomys Michaux, 1969[14]
- Castromys Martín-Suárez & Freudenthal, 1994[15]
- Chardinomys Jacobs & Li Chuankui, 1982[16]
- Dilatomys Şen, 1983[17]
- Extrarius Erten, 2017[18] – jedynym przedstawicielem był Extrarius orhuni Erten, 2017
- Hansdebruijnia Storch & Dahlmann, 1995[19]
- Huaxiamys Wu Wenyu & Flynn, 1992[20]
- Huerzelerimys Mein, Martín-Suárez & Agustí Ballester, 1993[21]
- Karnimata Jacobs, 1978[22]
- Karnimatoides Qiu Zhuding & Li Qiang, 2016[23] – jedynym przedstawicielem był Karnimatoides hipparionum (Schlosser, 1924)
- Kritimys Kuss & Misonne, 1968[24]
- Leilaomys Storch & Ni Xijun, 2002[25] – jedynym przedstawicielem był Leilaomys zhudingi Storch & Ni Xijun, 2002
- Linomys Storch & Ni Xijun, 2002[26] – jedynym przedstawicielem był Linomys yunnanensis (Qiu Zhuding & Storch, 1990)
- Lukeinomys Mein & Pickford, 2006[27] – jedynym przedstawicielem był Lukeinomys cheptumoae Mein & Pickford, 2006
- Mikrotia Freudenthal, 2006[28]
- Occitanomys Michaux, 1969[29]
- Orientalomys de Bruijn & Van der Meulen, 1975[30]
- Paraethomys Petter, 1968[31]
- Parapelomys Jacobs, 1978[32]
- Parasaidomys Agustí Ballester & Llenas, 1996[33]
- Progonomys Schaub, 1938[34]
- Qaidamomys Li Qiang & Wang Xiaoming, 2014[35] – jedynym przedstawicielem był Qaidamomys fortelii Li Qiang & Wang Xiaoming, 2014
- Saharamys Mein & Pickford, 2010[36] – jedynym przedstawicielem był Saharamys misrensis Mein & Pickford, 2010
- Saidomys James & Slaughter, 1974[37]
- Stephanomys Schaub, 1938[38]
- Tedfordomys Wu Wenyu, Flynn & Qiu Zhuding, 2017[39] – jedynym przedstawicielem był Tedfordomys jinensis Wu Wenyu, Flynn & Qiu Zhuding, 2017
- Yunomys Qiu Zhuding & Storch, 1990[40] – jedynym przedstawicielem był Yunomys wui Qiu Zhuding & Storch, 1990.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugthiere nach ihrer Vertheilung über die Welttheile. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. Aus den Jahren 1804–1811, s. 46, 129, 1815. (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 263–283. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ Z. Kraczkiewicz: Ssaki. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 458–540. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Murinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-05].
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Murinae Illiger, 1811, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-09] (ang.).
- ↑ Qiu i Li 2016 ↓, s. 421.
- ↑ Z.-d. Qiu & G. Storch. The early Pliocene micromammalian fauna of Bilike, Inner Mongolia, China (Mammalia: Lipotyphla, Chiroptera, Rodentia, Lagomorpha). „Senckenbergiana lethaea”. 80 (1), s. 201, 2000. DOI: 10.1007/BF03043669. (ang.).
- ↑ L.L. Jacobs. A new genus of murid rodent from the Miocene of Pakistan and comments on the origin of the Muridae. „PaleoBios”. 25, s. 3, 1977. (ang.).
- ↑ Schaub 1938 ↓, s. 17.
- ↑ A. Savorelli, S. Colombero & F. Masini. Apatodemus degiulii n. gen. et sp. (Rodentia, Muridae), a hitherto undescribed endemite from the Terre Rosse of Gargano (Late Miocene, Southeastern Italy). „Palaeontographica”. Abteilung A. 306 (1-6), s. 25–49, 2016. DOI: 10.1127/pala/306/2016/25. (ang.).
- ↑ M. Kretzoi. Die altpleistozänen Wirbeltierfaunen des Villányer Gebirges. „Geologica Hungarica”. Series Palaeontologica. 27, s. 164, 1956. (niem.).
- ↑ Michaux 1969 ↓, s. 5.
- ↑ E. Martín-Suárez & M. Freudenthal. Castromys, a new genus of Muridae (Rodentia) from the Late Miocene of Spain. „Scripta Geologica”. 106, s. 12, 1994. (ang.).
- ↑ L.L. Jacobs & Ch.-k. Li. A new genus (Chardinomys) of murid rodent (Mammalia, Rodentia) from the neogene of China, and comments on its biogeography. „Geobios”. 15 (2), s. 256, 1982. DOI: 10.1016/S0016-6995(82)80027-2. (ang.).
- ↑ Ş. Şen. Rongeurs et Lagomorphes du gisement Pliocène de Pul-e Charki, bassin de Kabul, Afghanistan. „Bulletin du Muséum national d’histoire naturelle”. Section C Sciences de la terre, paléontologie, géologie, minéralogie. 4e série. 5 (1), s. 33, 50, 1983. (fr.).
- ↑ H. Erten. A new genus and species of Muridae (Rodentia) from the Quaternary deposits of the Denizli Basin, South-western Turkey. „Palaeontologia Electronica”. 20 (1; 12A), s. 3, 2017. (ang.).
- ↑ G. Storch & T. Dahlmann. The vertebrate locality Maramena (Macedonia, Greece) at the Turolian-Ruscinian Boundary (Neogene). 10. Murinae (Rodentia, Mammalia). „Münchner Geowissenschaftliche Abhandlungen”. Reihe A, Geologie und Paläontologie. 28, s. 130, 1995. (ang.).
- ↑ 吴文裕 & 劳伦斯•J•弗林 / W.-y. Wu & L.J. Flynn. 记山西榆社晚新生代鼠科化石新属种 / New murid rodents from the Late Cenozoic of Yushe Basin, Shanxi. „古脊椎动物学报 / Vertebrata PalAsiatica”. 30 (1), s. 19, 1992. (chiń. • ang.).
- ↑ P. Mein, E. Martín-Suárez & J. Agustí Ballester. Progonomys Schaub, 1938 and Huerzelerimys gen. nov. (Rodentia); their evolution in Western Europe. „Scripta Geologica”. 103, s. 49, 1993. (ang.).
- ↑ Jacobs 1978 ↓, s. 52.
- ↑ Qiu i Li 2016 ↓, s. 406.
- ↑ S. Kuss & X. Misonne. Pleistozäne Muriden der Insel Kreta. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie. Abhandlungen”. 132, s. 62, 1968. (niem.).
- ↑ Storch i Ni 2002 ↓, s. 520.
- ↑ Storch i Ni 2002 ↓, s. 518.
- ↑ P. Mein & M. Pickford. Late Miocene micromammals from the Lukeino Formation (6.1 to 5.8 Ma), Kenya. „Bulletin mensuel de la Société linnéenne de Lyon”. 75 (4), s. 206, 2006. DOI: 10.3406/linly.2006.13628. (ang.).
- ↑ M. Freudenthal. Mikrotia nomen novum for Microtia Freudenthal 1976 (Mammalia, Rodentia). „Journal of Vertebrate Paleontology”. 26 (3), s. 784, 2006. DOI: 10.1671/0272-4634(2006)26[784:MNNFMF]2.0.CO;2. (ang.).
- ↑ Michaux 1969 ↓, s. 8.
- ↑ H. de Bruijn & A.J. van der Meulen. The Early Pleistocene rodents from Tourkobounia 1 (Athens, Greece). „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 78, s. 317, 1975. (ang.).
- ↑ F. Petter. Un muride quaternaire nouveau d'Algerie, Paraethomys filfilae. Ses rapports avec les murides actuels. „Mammalia”. 32 (1), s. 54, 1968. DOI: 10.1515/mamm.1968.32.1.54. (ang.).
- ↑ Jacobs 1978 ↓, s. 61.
- ↑ J. Agustí Ballester & M. Llenas. The late Turolian muroid rodent succession in eastern Spain. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 39 (1), s. 50, 1996. (ang.).
- ↑ Schaub 1938 ↓, s. 19.
- ↑ Q. Li & X.-m. Wang. Qaidamomys fortelii, a new Late Miocene murid from Qaidam Basin, North Qinghai-Xizang Plateau, China. „Annales Zoologici Fennici”. 51 (1-2), s. 18, 2014. DOI: 10.5735/086.051.0203. (ang.).
- ↑ P. Mein & M. Pickford. Vallesian rodents from Sheikh Abdallah, Western Desert, Egypt. „Historical Biology”. 22 (1), s. 247, 2010. DOI: 10.1080/08912961003644104. (ang.).
- ↑ G.T. James & B.H. Slaughter. A primitive new middle Pliocene murid from Wadi el Natrun, Egypt. „Annals of the Geological Survey of Egypt”. 4, s. 342, 1974. (ang.).
- ↑ Schaub 1938 ↓, s. 21.
- ↑ W.-y. Wu, L.J. Flynn & Z.-d. Qiu: The murine rodents of Yushe Basin. W: L.J. Flynn & W.-y. Wu (redaktorzy): Late Cenozoic Yushe Basin, Shanxi Province, China: Geology and Fossil Mammals. Cham: Springer, 2017, s. 193. ISBN 978-94-024-1050-1. (ang.).
- ↑ Z.-d. Qiu & G. Storch. New murids (Mammalia: Rodentia) from the Lufeng hominoid locality, Late Miocene of China. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 10 (4), s. 470, 1990. DOI: 10.1080/02724634.1990.10011829. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- S. Schaub. Tertiäre und quartäre Murinae. „Abhandlungen der schweizerischen paläontologischen Gesellschaft”. 61, s. 1-39, 1938. (niem.).
- J. Michaux. Muridae (Rodentia) du Pliocène supérieur d’Espagne et du midi de la France. „Palaeovertebrata”. 3 (1), s. 1–25, 1969. (fr.).
- L.L. Jacobs. Fossil rodents (Rhizomyidae & Muridae) from Neogene Siwalik deposits, Pakistan. „Museum of Northern Arizona Bulletin”. 52, s. 1–103, 1978. (ang.).
- G. Storch & X.-j. Ni. New Late Miocene murids from China (Mammalia, Rodentia). „Geobios”. 35 (4), s. 515–521, 2002. DOI: 10.1016/S0016-6995(02)00043-8. (ang.).
- 邱铸鼎 & 李强 / Z.-d. Qiu & Q. Li. 内蒙古中部新近纪啮齿类动物 / Neogene rodents from central Nei Mongol, China. „中国古生物志 总号 / Palaeontologia Sinica”. New series C. 30 (198), s. 1–684, 2016. (chiń. • ang.).