Przejdź do zawartości

Marek Pipes

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marek Pipes
Marian Olszewski
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1893
Lwów

Data i miejsce śmierci

18 kwietnia 1973
Cambridge (Massachusetts)

Przebieg służby
Siły zbrojne

Legiony Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Późniejsza praca

przedsiębiorca

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Marek Pipes, pseudonim Marian Olszewski (ur. 3 marca 1893 we Lwowie, zm. 18 kwietnia 1973 w Cambridge (Massachusetts) w USA) – polski przedsiębiorca żydowskiego pochodzenia, żołnierz Legionów Polskich.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się we Lwowie jako syn Klemensa i Berty z domu Sigal. W sierpniu 1914 wstąpił do Legionów. Był żołnierzem VI baonu I Brygady, a następnie 6 pułku piechoty III Brygady[1]. Służył tam do kryzysu przysięgowego w lipcu 1917 roku[2][3]. Na początku lat dwudziestych był właścicielem fabryki czekolady Dea w Cieszynie (obecnie Zakłady Przemysłu Cukierniczego „Olza”). Po sprzedaży fabryki był współwłaścicielem filii wiedeńskiej firmy Pischinger (J. Pischinger i Ska, fabryka wyrobów czekoladowych[4][5], obecnie Wawel SA) wytwarzającej wafle czekoladowe. Od 1929 roku mieszkał w Warszawie, gdzie prowadził firmę importującą owoce z Półwyspu Iberyjskiego. Od 1936 prowadził biuro tej firmy w Gdyni. Był członkiem Związku Legionistów Polskich. Wojna zastała go w Warszawie. 27 września 1939 opuścił Warszawę i wyjechał do Włoch. Tam pomocy udzielił mu Bolesław Wieniawa-Długoszowski. W 1940 wraz z rodziną przez Portugalię wypłynął do USA. Tam prowadził firmę w stanie Nowy Jork[6].

Jego żoną była Sara Zofia z domu Haskelberg. Ich synem był Richard Pipes (1923-2018), historyk i sowietolog, specjalista w zakresie historii Rosji.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Był odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Wytrwałości 6 pułku piechoty[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Historia 6 pułku piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, t. 1: Tradycja, zestawił E. Skarbek, Warszawa 1939, s. 233.
  2. Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Marek Pipes. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-11)].
  3. Marek Gałęzowski: Żydzi w Legionach. Uwarzam Że Historia, 10 listopada 2012. [dostęp 2018-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)]. (pol.).
  4. ADRESARZ-INFORMATOR ORAZ PRZEWODNIK PO KRAKOWIE. Brunelik, Juljusz (opr.). Kraków: WYDAWN. PRZEGLĄDU INFORMACYJNO-OGŁOSZENIOWEGO J. BRUNELIK i ST. KRACZEK, 1933, s. 118. [dostęp 2021-03-24]. Cytat: J. PISCHINGER i SKA, Sp. z ogr. odp. Kraków XII. (Podgórze) ul. Kącik, tel, 134 27. Fabryka wyrobów czekoladowych.
  5. SPIS ABONENTÓW SIECI TELEFONICZNYCH PAŃSTWOWYCH I KONCESJONOWANYCH W POLSCE (Z WYJĄTKIEM M. ST. WARSZAWY) na 1939 r.. Warszawa: PAŃSTWOWE PRZEDSIĘBIORSTWO „POLSKA POCZTA, TELEGRAF I TELEFON”, styczeń 1939. [dostęp 2021-03-24]. Cytat: Pischinger J. i Ska, fabryka wyrobów czekoladowych, ska z o.o. (lic. f-my Oscar Pischinger, Wiedeń) – (dod.) dyrekcja – (dod.) biuro. Kącik 22. Pischinger J. i Ska, fabryka wyrobów czekoladowych, sp. z o.o..
  6. Richard Pipes, Żyłem: wspomnienia niezależnego, przeł. David M. Dastych, Władysław Jeżewski, Warszawa: „Magnum” 2004.
  7. Marek Gałęzowski, Na wzór Berka Joselewicza: żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, przedmowa. Richard Pipes, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 2010, s. 529.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Historia 6 pułku piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, t. 1: Tradycja, zestawił E. Skarbek, kom. red. J. K. Ciastoń, Warszawa: Komenda Koła 6 p.p. Leg. Pol. – Dow. 6 p.p. Leg. J.P. 1939.
  • Richard Pipes, Żyłem: wspomnienia niezależnego, przeł. David M. Dastych, Władysław Jeżewski, Warszawa: „Magnum” 2004, s. 14, 16.
  • Marek Gałęzowski, Na wzór Berka Joselewicza: żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, przedmowa. Richard Pipes, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 2010, s. 9, 20, 33, 104, 528–529.