Krabożer
| Dromas ardeola[1] | |
| Paykull, 1805 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Parvordo | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Dromas[3] |
| Gatunek |
krabożer |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Krabożer[5] (Dromas ardeola) – gatunek ptaka, będący jedynym przedstawicielem rodziny krabożerów (Dromadidae)[5], należącej do rzędu siewkowych. Badania, których wyniki opublikowano w 2010 wykazały, że rodzina ta jest najbliżej spokrewniona ze żwirowcowatymi[6]. Nie wyróżnia się podgatunków[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 33–36 cm, masa ciała ok. 250–325 g. Jest ptakiem smukłym o długich nogach i dziobie przystosowanym do jedzenia krabów. Ubarwiony jest niemal całkowicie na biało z niewielkimi czarnymi partiami, obejmującymi lotki I rzędu i grzbiet. Nie występuje dymorfizm płciowy. Często podczas siedzenia krabożery wtulają głowę między skrzydła, przez co wyglądają jak mewy – odróżnić je można po długich nogach. Palce u nóg są u nasady połączone błoną[8].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Poza sezonem lęgowym ptaki żyją w rozproszeniu wzdłuż wybrzeży Afryki i Indii, sięgając na południu do Natalu, na północy do Turcji, a na wschodzie do Malezji[8]. Gniazduje w Zatoce Perskiej, Omanie i Zatoce Adeńskiej (od Iranu do Somalii[8]). Zalatuje do Egiptu, Izraela, Syrii i Turcji[9].
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Krabożery to towarzyskie ptaki, cały rok żyją w stadach liczących 20 lub więcej osobników. Obserwowano, jak stada zbierały się oblegając myśliwego, który zastrzelił jednego z ptaków. Przedstawiciele D. ardeola żerują w strefie pływów; żyją na tropikalnych wybrzeżach z piaszczystymi wydmami, połaciami mułu, estuariami i rafami koralowymi. Zjadają kraby, których pancerze wcześniej miażdżą dziobami. Ponadto jedzą mięczaki, pierścienice i inne bezkręgowce. Najczęściej żerują nocą, ze względu na fakt, że część krabów prowadzi nocny tryb życia[8].
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]Krabożery gniazdują kolonijnie na piaszczystych wydmach. Nogami i dziobem ptaki wykopują tunel liczący do 2 m długości, na którego końcu w komorze lęgowej składają jedno, niekiedy dwa, jaja. Skorupka ma barwę białą, jajo waży około 45 g[8]. Podczas jednego z badań w Iranie ustalono, że średni rozmiar jaj (n=47) wynosi 64,05 × 44,04 mm, a okres inkubacji wynosi 31–35 dni. Od wyklucia do opierzenia mija około 7 tygodni[10]. Potem młode ptaki pozostają jeszcze w gnieździe, prawdopodobnie z powodu niemożności samodzielnego pozyskiwania pokarmu – dla małych piskląt kraby mogą stanowić zagrożenie. Jeszcze na zimowiskach widywane są ptaki żebrzące o pokarm[8].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krabożera za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2023 roku organizacja Wetlands International szacowała liczebność światowej populacji na 52 200 – 69 500 osobników, a trend liczebności populacji oceniała jako stabilny[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dromas ardeola, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Dromadidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2015-06-11] (ang.).
- ↑ Dromas, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2015-06-11] (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Dromas ardeola, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2024-2 [dostęp 2024-12-18] (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Dromadidae Gray,GR, 1840 - krabożery - Crab-plover (Wersja: 2024-06-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-18].
- ↑ Sergio L. Pereira, Allan J. Baker. The enigmatic monotypic crab plover Dromas ardeola is closely related to pratincoles and coursers (Aves, Charadriiformes, Glareolidae). „Genetics and Molecular Biology”. 33 (3), s. 583–586, 2010. DOI: 10.1590/S1415-47572010000300033. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sandpipers, snipes, Crab-plover, coursers. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Peter Clement & Andrew S. Richford: Krabożery. Dromadidae. W: Ptaki. Wszystkie rodziny świata. Warszawa: Buchmann, 2012, s. 250. ISBN 978-83-7670-263-6.
- ↑ Lars Svensson: Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa. Multico, 2012, s. 412. ISBN 978-83-7073-972-0.
- ↑ Farhad H. Tayefeh, Mohamed Zakaria, Giuseppe De Marchi, Hamid Amini, Aghayar Moradi, Parisa Ahmadpour & Saber Ghasemi. Breeding Biology of the Crab Plover (Dromas ardeola) on the Mond Islands, Northern Persian Gulf, Iran. „Waterbirds”. 36 (3), 2013.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).