Kanalizacja

Zobacz multimedia związane z tematem: polskie wzory pokryw studzienek kanalizacyjnych

Kanalizacja, system kanalizacyjny – infrastruktura, która jest zbiorem wszystkich elementów służących do zbierania, transportu i unieszkodliwiania ścieków bytowo-gospodarczych oraz wód deszczowych za pomocą kanałów ściekowych. System kanalizacyjny składa się z następujących elementów^[1]:

przykanaliki łączące instalacje kanalizacyjne z sieciami;
sieci kanalizacyjne, a w tym system rur, koryt, kolektorów, studzienek rewizyjnych, zbiorników retencyjnych, kanałów retencyjnych itp.;
oczyszczalnie ścieków;
urządzenia do miejscowego zagospodarowania wód opadowych,
wyloty kanalizacyjne, które wprowadzają oczyszczone ścieki lub wody opadowe do odbiornika.

Klasyfikacja

Podstawowe kryterium podziału systemów kanalizacyjnych opiera się na sposobie transportu łącznego bądź rozłącznego ścieków i wód opadowych. W związku z tym rozróżnia się następujące typy kanalizacji:

kanalizacja bezsieciowa (bezodpływowa)
kanalizacja ogólnospławna – wszystkie rodzaje ścieków na terenie objętym zasięgiem systemu (zlewni) są odprowadzane do tych samych kanałów, którymi potem trafiają do oczyszczalni. W szczególności oznacza to, że oczyszczalnia w okresach bezopadowych oczyszcza ścieki bytowo-gospodarcze, wody infiltracyjne i wody przypadkowe, natomiast w okresach występowania opadów, oczyszczaniu podawane są zarówno ścieki bytowo-gospodarcze, wody infiltracyjne i przypadkowe oraz w większym lub mniejszym stopniu wody opadowe. Kanalizacja ogólnospławna wyposażona jest w przelewy burzowe, które pozwalają w okresach intensywnych opadów odprowadzić bezpośrednio do odbiornika część transportowanej systemem kanalizacyjnym mieszaniny ścieków. Ilość ścieków odprowadzanych do odbiornika, stanowiących tzw. zrzut burzowy wynika z możliwości przepustowych oczyszczalni ścieków, możliwości odbiornika ścieków do przyjęcia określonych ilości ścieków oraz możliwości retencjonowania ścieków, przy czym maksymalna liczba zrzutów ścieków z systemu kanalizacyjnego do odbiornika nie może przekraczać 10 razy w ciągu roku^[2].
kanalizacja rozdzielcza – w systemie tym występują dwie odrębne sieci kanalizacyjne: sieć bytowo-gospodarcza nazywana zwykle siecią sanitarną, którą transportowane są ścieki bytowo-gospodarcze oraz przemysłowe, a także sieć deszczowa, którą odprowadzana jest woda opadowa. Ścieki opadowe najczęściej transportowane są bezpośrednio do odbiornika, najczęściej rzeki. W przypadkach określonych w przepisach prawa^[2] powinny podlegać wcześniejszemu oczyszczeniu celem usunięcia np. substancji ropopochodnych i zawiesin.
kanalizacja półrozdzielcza – analogicznie jak kanalizacja rozdzielcza składa się z sieci sanitarnej oraz sieci deszczowej. Różnica polega na tym, że ten typ kanalizacji wyposażony jest w separatory kanalizacji półrozdzielczej, które umożliwiają zrzut części ścieków deszczowych tzw. pierwszej fali spływu z sieci deszczowej do sieci sanitarnej. Dzięki takiemu zabiegowi najbardziej zanieczyszczona część ścieków deszczowych może zostać skierowana do oczyszczalni^[1]^[3].

Najistotniejsza klasyfikacja systemów kanalizacyjnych opiera się na hydraulicznych warunkach przepływu ścieków i w związku z tym wyróżnia się następujące systemy:

kanalizacja grawitacyjna – budowana jest na obszarach, na których występuje wyraźny spadek terenu w kierunku oczyszczalni ścieków. Ścieki w takim systemie są transportowane pod wpływem grawitacji, ale przy spełnieniu warunku, że prędkość przepływu ścieków jest co najmniej równa prędkości samooczyszczania zwanej niezamulającą z pewnymi wyjątkami dotyczącymi kanałów początkowych. Wariantem tego systemu jest kanalizacja grawitacyjno-pompowa, która jest stosowana w przypadku występowania przeszkód terenowych np. wzniesień, które wymuszają potrzebę stosowanie przepompowni.
kanalizacja ciśnieniowa – ten system kanalizacyjny stosowany jest wyłącznie do transportu ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych. Ten rodzaj kanalizacji przeznaczony jest szczególnie do stosowania w terenie o urozmaiconej rzeźbie, gdzie spływ ścieków odbywa się w obu kierunkach i tym samym wykluczone jest zastosowanie kanalizacji grawitacyjnej, a przede wszystkim w terenach o zabudowie rozproszonej i bardzo rzadkiej. Transport ścieków wymuszony jest działaniem pomp ściekowych zlokalizowanych w miejscach powstawania ścieków.
kanalizacja podciśnieniowa – jest to typ kanalizacji stosowany na terenach o niewielkich deniwelacjach, które tym samym wykluczają spływ grawitacyjny ścieków do oczyszczalni. W systemie tym, w stacjach wyposażonych w pompy podciśnieniowe i zlokalizowanych w pobliżu oczyszczalni ścieków wytwarzane jest podciśnienie, dzięki któremu następuje zasysanie ścieków ze zbiorników położonych w miejscach powstawania i transport w kierunku oczyszczalni.

Galeria

Rury kanalizacyjne (PVC) przed montażem
Pokrywa studni kanalizacyjnej
Podziemne kanały ściekowe w Muzeum Kanalizacji w Paryżu

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b HeidrichH. Z. HeidrichH., Wodociągi i kanalizacje. Część 2, wyd. II, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2006, ISBN 978-83-02-07440-0 .
↑ ^a ^b akty prawne do ISAP-u (sejm.gov.pl)
↑ BoltB. A. BoltB. i inni, Kanalizacja. Projektowanie, Wykonanie, Eksploatacja, Wydawnictwo Seidel-Przywecki, 2012, ISBN 978-83-60956-32-8 .

[:1-1] HeidrichH. Z. HeidrichH., Wodociągi i kanalizacje. Część 2, wyd. II, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2006, ISBN 978-83-02-07440-0 .

[:0-2] ty prawne do ISAP-u (sejm.gov.pl)

[:3-3] BoltB. A. BoltB. i inni, Kanalizacja. Projektowanie, Wykonanie, Eksploatacja, Wydawnictwo Seidel-Przywecki, 2012, ISBN 978-83-60956-32-8 .

[1]

[2]

[3]