Josef Sprinzak
Data urodzenia |
8 grudnia 1885 |
---|---|
Data śmierci |
28 stycznia 1959 |
Przewodniczący Knesetu | |
Okres |
od 14 lutego 1949 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik |
brak |
Następca |
Josef Sprinzak (hebr.: יוסף שפרינצק, ur. 8 grudnia 1885, zm. 28 stycznia 1959) – żydowski aktywista syjonistyczny i izraelski polityk, Poseł do Knesetu i jego pierwszy przewodniczący (speaker) w latach 1949–1959.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Moskwie, ale po wygnaniu stamtąd Żydów w 1891 roku, przeniósł się wraz z rodziną do Kiszyniowa, gdzie był jednym z założycieli organizacji syjonistycznej Młodzież Syjonu. W 1908 roku rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie, a w 1910 osiadł w Palestynie. Trafił tam wraz z tzw. drugą aliją (1904–1914).
Wraz z Eli’ezerem Kaplanem przewodził ruchowi Hapoel Ha-Cair (Młody Robotnik) – była to organizacja socjalistyczna założona w 1905 roku, która w 1930 roku weszła w skład Mapai. Jej członkowie prezentowali orientację probrytyjską i popierali Chaima Weizmana[1]. Był także założycielem Histadrutu w 1920 roku, zajmując stanowisko sekretarza generalnego organizacji w latach 1945–1949.
Sprinzak został wybrany na stanowisko przewodniczącego lokalnego parlamentu 15 lipca 1948[2]. Rola ta pozwoliła mu na zebranie pierwszych doświadczeń, wykorzystywanych później dla rozwoju izraelskiego parlamentaryzmu[3]. Do pierwszego Knesetu został wybrany w 1949 roku, jako członek Mapai. Został przewodniczącym izby. W późniejszym czasie ponownie został deputowanym do parlamentu i znów wybrano go na przewodniczącego. Pozostał na tym stanowisko przez kadencje drugiego i trzeciego Knesetu[4].
Na podstawie jednej z ustaw zasadniczych Izraela, Sprinzak zastępował prezydenta Izraela, Chaima Weizmana, pełniąc jego obowiązki, gdy głowa państwa zapadła 12 grudnia 1951 na ciężką chorobę. Po śmierci Weizmana 9 listopada 1952, Sprinzak sprawował funkcję tymczasowego prezydenta, do czasu wyboru 10 grudnia 1952 na to stanowisko Jicchaka Ben Cewiego.
Po jego śmierci 28 stycznia 1959 mandat w parlamencie objął Chajjim Josef Cadok[5]
Jego syn Ja’ir również był posłem do Knesetu[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Salfon Sofer: Zionism and the Foundations of Israeli Diplomacy. Cambridge University Press. s. XI, XII, 99. ISBN 0-521-63012-6.
- ↑ Giora Goldberg: Ben-Gurion Against the Knesset. London: Routledge, 1993, s. 32. ISBN 0-7146-5556-2.
- ↑ Salfon Sofer: op. cit.. s. 115.
- ↑ Israel. Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2019-06-05]. (ang.).
- ↑ Members of the Third Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2019-05-04]. (ang.).
- ↑ Family Ties Between Knesset Members. knesset.gov.il. [dostęp 2019-05-05]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Giora Goldberg: Ben-Gurion Against the Kneset. London: Routledge, 1993. ISBN 0-7146-5556-2.
- Salfon Sofer: Zionism and the Foundations of Israeli Diplomacy. Cambridge University Press. ISBN 0-521-63012-6.
- Josef Sprinzak (ang.) – profil na stronie Knesetu.