Jerzy Turonek

Jerzy Turonek
Юры Туронак
	; Jerzy Turonek w Collegium Civitas w Warszawie (2010)
Data i miejsce urodzenia	26 kwietnia 1929 ; Dukszty
Data i miejsce śmierci	2 stycznia 2019 ; Warszawa
Zawód, zajęcie	historyk
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Turonek (biał. Юры Туронак^[1], Jury Turonak; ur. 26 kwietnia 1929 w Duksztach, zm. 2 stycznia 2019^[2] w Warszawie^[3]) – polski historyk białoruskiego pochodzenia, działacz białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce, doktor historii.

Życiorys

Urodził się 26 kwietnia w Duksztach, w powiecie święciańskim województwa wileńskiego w II Rzeczypospolitej, jako syn lekarza, białoruskiego działacza politycznego z ziem północno-wschodnich II Rzeczypospolitej, Bronisława Turonka. W 1952 roku skończył Szkołę Główną Planowania i Statystyki w Warszawie. Pracował w Polskiej Izbie Handlu Zagranicznego, gdzie zajmował się badaniami koniunktury międzynarodowego rynku chemii, a także w Europejskiej Komisji Gospodarczej w Genewie.

Od początku lat 60. XX wieku zajmował się badaniami historii: białoruskiego ruchu narodowego początku XX wieku, stosunków białorusko-polskich w XX wieku, historii Kościoła rzymskokatolickiego. W 1986 roku obronił w Warszawie doktorat na temat: Białoruś pod okupacją niemiecką.

Autor książek: Białoruskie szkolnictwo na Białostocczyźnie (1976), Wacław Iwanowski i odrodzenie Białorusi (Warszawa, 1992), Białoruś pod okupacją niemiecką (Warszawa, 1993), Książka białoruska w II Rzeczypospolitej 1921–1939 (Warszawa, 2000), Biełaruskaja kniga pad niamieckim kantrolem (1939–1944) (Mińsk, 2002), Ludzi SBM (2006). Jesienią 2006 roku jego wcześniejsze prace zostały przedrukowane w zbiorze Madernaja historyja Biełarusi. W marcu 2008 roku wydano na Białorusi książkę Białoruś pod okupacją niemiecką, w skład której weszło także opracowanie Ludzi SBM. Część nakładu została skonfiskowana przez pracowników białoruskiej milicji i KDB^[4].

Odznaczenia

Medal 100-lecia Białoruskiej Republiki Ludowej – 2019, pośmiertnie^[5]

Przypisy

↑ Zapis według tzw. klasycznego wariantu języka białoruskiego (taraszkiewicy), preferowany przez Jerzego Turonka. Alternatywna forma zapisu, według oficjalnego, tzw. akademickiego wariantu języka białoruskiego: Юрый Туронак (czyt. Juryj Turonak).
↑ Памёр выдатны гісторык Юры Туронак. nn.by, 2019-01-02. [dostęp 2019-01-02]. (biał.).
↑ Zmarł Jerzy Turonek. belsat.eu. [dostęp 2019-01-03]. (pol.).
↑ Źmicier Pankawiec, Aleh Rajawiec: Wyniki pieratrusu na kwatery, dzie znachodzicca majomaść „Baćkauszczyny” – kanfiskawanyja histarycznyja knihi. Nasza Niwa, 2007-03-18. [dostęp 2010-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-16)]. (biał.).
↑ Siarhiej Nawumczyk: Алексіевіч, Пазьняк, Вольскі, Эрыксан, Белавус. Хто яшчэ ўзнагароджаны мэдалём у гонар БНР-100. svaboda.org, 27 marca 2019. [dostęp 2024-08-25]. (biał.).

Linki zewnętrzne

Twórczość Jerzego Turonka w języku białoruskim na Kamunikacie
Wywiad w Radiu Swaboda (07.05.2007)
Jury Turonak: I "Pahonia" wiarniecca, i mowa taksama.... news.tut.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-24)]. Kastuś Łaszkiewicz, ТUT.BY

[1] Zapis według tzw. klasycznego wariantu języka białoruskiego (taraszkiewicy), preferowany przez Jerzego Turonka. Alternatywna forma zapisu, według oficjalnego, tzw. akademickiego wariantu języka białoruskiego: Юрый Туронак (czyt. Juryj Turonak).

[2] Памёр выдатны гісторык Юры Туронак. nn.by, 2019-01-02. [dostęp 2019-01-02]. (biał.).

[3] Zmarł Jerzy Turonek. belsat.eu. [dostęp 2019-01-03]. (pol.).

[4] Źmicier Pankawiec, Aleh Rajawiec: Wyniki pieratrusu na kwatery, dzie znachodzicca majomaść „Baćkauszczyny” – kanfiskawanyja histarycznyja knihi. Nasza Niwa, 2007-03-18. [dostęp 2010-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-16)]. (biał.).

[5] Siarhiej Nawumczyk: Алексіевіч, Пазьняк, Вольскі, Эрыксан, Белавус. Хто яшчэ ўзнагароджаны мэдалём у гонар БНР-100. svaboda.org, 27 marca 2019. [dostęp 2024-08-25]. (biał.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]