Jelcz 800

Jelcz 800 – seria samochodów ciężarowych przeznaczonych do zastosowań wojskowych o podwyższonej lub wysokiej mobilności w terenie, zbudowanych w układzie czteroosiowym, produkowanych przez Jelcz, wyposażonych w przystosowane do montażu dodatkowego opancerzenia lub integralnie opancerzone kabiny 2, 4 i 6 osobowe w wykonaniu standardowym lub o obniżonej wysokości.

Jelcz 882 (8x8)

Jelcz P882 D.43 / P882 D.53

Produkowane od 2010 podwozie samochodu ciężarowego czteroosiowe z napędem na wszystkie osie (układ jezdny 8x8) o wysokiej mobilności w terenie (przy pojedynczym ogumieniu dla wszystkich osi), w wykonaniu do transportu ADR, przeznaczone pod zabudowy specjalistyczne, w tym zabudowy żurawi oraz systemów samozaładowczych. Maksymalna masa całkowita 32 t (techniczna 35 t). Masa własna podwozia 13-16,5 t w zależności od wersji, długość 11,845 m (podwozie radaru PIT TRS-15M), szerokość 2,55 m i wysokość 3,305 m.

Napęd stanowi turbodiesel Iveco Cursor 10 EURO III o mocy 430 KM, 1900 Nm przy 1050-1590 obr./min (Jelcz P882 D.43) lub Iveco Cursor 13 o mocy 540 KM / 397 kW. (Jelcz P882 D.53), skrzynie biegów mechaniczne 16 biegowe. Wyposażenie opcjonalne to system centralnego pompowania kół (CTIS), urządzenie filtrowentylacyjne, wyciągarka. Kabina opancerzona z osłoną balistyczną na poziomie 1 (według STANAG 4569)

Wojsko Polskie zakupiło w 2010 r. pierwsze 2 samochody P882D.43 z zabudową stacji radiolokacyjnej TRS-15C Odra-C dla Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego^[1]. Wersja P882D.53 z hakowym systemem samozaładowczym została wybrana jako pojazd amunicyjny dla programu Regina – dział samobieżnych Krab^[1]. W 2019 roku wojsko podpisało umowę na dostawę 24 Artyleryjskich Wozów Amunicyjnych na podwoziu P882 D.53 dla moździerzy samobieżnych Rak (po 3 na kompanijny moduł ogniowy)^[2]. W 2018 na podwoziu P882 D.53 zbudowano w HSW Pojazd Minowania Narzutowego BAOBAB-K.

Jelcz P882.57

Dalszą odmianą podwozia 8x8 drugiej generacji stało się podwozie P882.52, opracowane dla programu pocisków przeciwlotniczych Wisła^[3]. Podwozie P882.57 T45 stało się podwoziem wyrzutni pocisków rakietowych Homar-K (zamówiono 90 sztuk w 2023 roku)^[3]. W wersji P882.57 T21 TS DOW stało się podwoziem wyrzutni pocisków przeciwlotniczych CAMM krótkiego zasięgu programu „mała Narew”, których zamówiono 138 z dostawami począwszy od 2027 roku^[3]. Podwozie P882.57 z kabiną dwumiejscową ma być także bazą dla wyrzutni iLauncher38 systemu przeciwlotniczego rakietowo-artyleryjskiego Pilica+ (w 2023 roku zamówiono 38 podwozi)^[3].

Jelcz C882.62

Ciągnik siodłowy w układzie 8x8 dla ciężkich zestawów do transportu czołgów Jak, z naczepą niskopodwoziową^[3].

Jelcz P862 D.43 (8x6)

Podwozie samochodu ciężarowego (wersja ze skrzynią ładunkową oznaczona S862 D.43) czteroosiowe z napędem na trzy z czterech osi (układ jezdny 8x6) o podwyższonej mobilności w terenie (przy bliźniaczym ogumieniu tylnych osi), w wykonaniu ADR, przeznaczone pod zabudowy specjalistyczne, w tym zabudowy żurawi oraz systemów samozaładowczych. Maksymalna masa całkowita 30,05 t. Masa własna podwozia 12,3-14 t w zależności od wersji, długość 9,335 – 11,500 m, szerokość 2,55 m i wysokość 3,305 m.

Napęd stanowi silnik Iveco Cursor 10 o mocy 430 KM, 1900 Nm przy 1050-1590 obr./min (Jelcz P882 D.43), skrzynie biegów mechaniczne 16 biegowe. Kabina wysoka, przystosowana do montażu dodatkowego opancerzenia. Do 2011 Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej zakupiły 61 sztuk.

Samochód został zaprezentowany i wprowadzony do produkcji w 2001 roku^[4]. Stanowił od tej pory jeden z najpopularniejszych ciężkich transporterów logistycznych Sił Zbrojnych RP^[4]. W 2014 roku 12 samochodów P862 D.43 z systemem załadowczym Multilift Mk IV przekazano dla potrzeb Eurokorpusu^[5].

Jelcz P842 D.43 (8x4)

Podwozie samochodu ciężarowego (wersja ze skrzynią ładunkową oznaczona S842 D.43) czteroosiowe z napędem na dwie z czterech osi (układ jezdny 8x4), szosowe, w wykonaniu ADR, przeznaczone pod zabudowy specjalistyczne, w tym zabudowy żurawi oraz systemów samozaładowczych. Maksymalna masa całkowita 30,05 t (techniczna 38t). Masa własna podwozia 12,3-13 t w zależności od wersji, długość 9,335 – 11,500 m, szerokość 2,55 m i wysokość 3,305 m.

Napęd stanowi silnik Iveco Cursor 10 o mocy 430 KM, 1900 Nm przy 1050-1590 obr./min (Jelcz P842 D.43), w starszych wersjach również silniki Steyr (MAN), skrzynie biegów mechaniczne 16 biegowe. Kabina wysoka zwykła lub przystosowana do montażu dodatkowego opancerzenia.

Jelcz P883.57 (8x8)

Jesienią 2023 roku zaprezentowano prototyp podwozia w układzie 8x8 trzeciej generacji, w wersji P883.57 T80 TS do przewozu kontenerów^[3]. Charakteryzuje się ono obniżoną wysuniętą do przodu kabiną wagonową i umieszczeniem silnika za kabiną. Przekonstruowano także tamę podwozia, wprowadzając niezależne zawieszenie osi ze sprężynami śrubowymi^[3]. W prototypie zastosowano silnik MTU 6R1500V40 o mocy 578 KM i maks. momencie obrotowym 2800 Nm^[3]. Przewidywano zastosowanie ich w pierwszym rzędzie w wersji 883.57 T85 jako podwozi dla wyrzutni Homark-K^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Paweł Malicki. Jelcz przed sprzedażą. „Raport - Wojsko Technika Obronność”. 09/2011. s. 62-69. ISSN 1429-270X.
↑ Kompanie Rak otrzymają wozy amunicyjne. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2019, s. 4-5, wrzesień 2019. ISSN 1230-1655.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Andrzej Kiński. Kolejny pracowity rok Jelcza. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2024, s. 23-26, luty 2024. Warszawa.
↑ ^a ^b Jarosław Brach. Czy Wojsko Polskie potrzebuje niskopodwoziowych przyczep o ładowności do 35 ton?. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2024, s. 47, luty 2024. Warszawa.
↑ Mariusz Cielma, Polskie Jelcze w Eurokorpusie, "Nowa Technika Wojskowa" nr 9/2014, s.8

Bibliografia

Nowa Technika Wojskowa nr 4/2009 "Zakupy pojazdów użytkowych klasy średniej przez siły zbrojne RP w roku 2008"
Nowa Technika Wojskowa nr 5/2008 "Zakupy pojazdów użytkowych klas średniej i ciężkiej przez siły zbrojne RP w roku 2007"
Nowa Technika Wojskowa nr 5/2010 "Zakupy pojazdów użytkowych klasy średniej i ciężkiej przez SZ RP w 2009 roku"
Nowa Technika wojskowa nr 5/2011 "Zakupy pojazdów użytkowych klasy średniej i ciężkiej przez Siły Zbrojne RP w roku 2010"
Nowa Technika Wojskowa nr 9/2011 "Jelcz 882.53 8x8" str. 126-128
Nowa Technika Wojskowa nr 6/2012 "Zakupy średnich i ciężkich ciężarówek przez siły zbrojne RP w 2011 roku" str 42-46
Nowa Technika Wojskowa nr 6/2012 "Jelcz-Komponenty wreszcie "na prostej"" str 47-49

Linki zewnętrzne

Strona Jelcz Sp. z o.o.
Publiczna premiera Jelcza P882D43. altair.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-03)]. [Dostęp 2012-08-31]
Premiera Jelcza 882D53. altair.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. [Dostęp 2012-08-31]

[raport2011-09-1] Paweł Malicki. Jelcz przed sprzedażą. „Raport - Wojsko Technika Obronność”. 09/2011. s. 62-69. ISSN 1429-270X.

[ntw-2] Kompanie Rak otrzymają wozy amunicyjne. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2019, s. 4-5, wrzesień 2019. ISSN 1230-1655.

[wit24-2-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Andrzej Kiński. Kolejny pracowity rok Jelcza. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2024, s. 23-26, luty 2024. Warszawa.

[wit24-2b-4] Jarosław Brach. Czy Wojsko Polskie potrzebuje niskopodwoziowych przyczep o ładowności do 35 ton?. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2024, s. 47, luty 2024. Warszawa.

[5] Mariusz Cielma, Polskie Jelcze w Eurokorpusie, "Nowa Technika Wojskowa" nr 9/2014, s.8

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]