Franciszek Bossowski
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk prawnych | |
Specjalność: prawo rzymskie i cywilne | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Profesura | |
Uczelnia |
Franciszek Bossowski (ur. 12 kwietnia 1879 w Stryszowie[1], zm. 3 maja 1940 w Krakowie[2]) – prawnik, specjalista w dziedzinie prawa rzymskiego, prawa cywilnego, i historii prawa polskiego, profesor prawa rzymskiego na Uniwersytecie Wileńskim, założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisława i Kamili z d. Schneider[1]. W 1897 ukończył gimnazjum w Wadowicach i rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego[2], które zakończył w 1902 uzyskując tytuł doktora prawa. W 1902 został zatrudniony w Ekspozyturze Prokuratorii Skarbu w Krakowie[1]. W 1916 ożenił się z Olgą Piłat[1]. W listopadzie 1918 zatrudniony w Prokuratorii Generalnej.
Od 1920 wykładowca prawa na Uniwersytecie Wileńskim, w 1922 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego[4]. W 1927 został dziekanem Wydziału Prawa i Nauk Społecznych, funkcję tę pełnił do listopada 1928[5]. Od 1928 członek Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.
Prezes Towarzystwa Prawniczego im. Ignacego Daniłowicza w Wilnie, przewodniczący Towarzystwa Obrony Ziem Wschodnich, od 1925 członek Zarządu Oddziału Wileńskiego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był także członkiem wileńskiej korporacji Cresovia[6].
W chwili wybuchu II wojny światowej przebywał w Warszawie. W październiku 1939 roku przeniósł się do Krakowa, gdzie 16 października 1939 roku Rada Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego powierzyła mu część wykładów prawa rzymskiego, jako profesorowi wspomagającemu[7]. 6 listopada 1939 został aresztowany w ramach akcji Sonderaktion Krakau i zesłany do obozu Sachsenhausen, gdzie przebywał od 28 listopada 1939 do zwolnienia 8 lutego 1940. Zmarł 3 maja 1940 w Krakowie na skutek wyniszczenia i chorób nabytych w obozie koncentracyjnym[8], pochowany na cmentarzu Rakowickim[9].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- O pojęciu prawa zastawu jako prawa podmiotowego w prawie rzymskim (1906)[10]
- O funduszach składkowych (1911)[10]
- Ze studiów nad najmem i dzierżawą (1921)[10]
- Prawo cywilne Ziem Wschodnich (1925)[10]
- O znalezieniu skarbu według prawa rzymskiego (1925)[10]
- Ze studiów nad rei vindicatio (1927)[10]
- Actio ad exhibendum w prawie klasycznym i justyniańskim (1927)[10]
- Die Abgrenzung des mandatum und der negotiorum gestio im klassichen und justinianischen Recht (1937)[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 67 .
- ↑ a b Bossowski Franciszek, [w:] Marek Przeniosło , Małgorzata Przeniosło (red.), Słownik biograficzny profesorów uniwersytetów Drugiej Rzeczypospolitej. Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie, Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2022, s. 106, ISBN 978-83-7133-965-3 [dostęp 2025-02-18] .
- ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
- ↑ Bossowski Franciszek krótka biografia
- ↑ Jerzy Klistała: Martyrologium mieszkańców Żywca, Jeleśni, Koszarawy, Lipowej, Łękawicy, Łodygowic, Milówki, Rajczy, Suchej, Węgierskiej Górki w latach 1939-1945. Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, s. 79. ISBN 978-83-60878-09-5.
- ↑ K! Cresovia Vilnensis, Wilno (Wirtualne Muzeum Korporacji Wileńskich Konwentu Polonia). 2006-03-27. [dostęp 2009-12-12]. (pol.).
- ↑ krótka biografia profesora + zdjęcie
- ↑ Jan Gwiazdomorski: Wspomnienia z Sachsenhausen. Dzieje uwięzienia profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, 6 XI 1939 – 9 II 1940. Kraków: Wyd. Literackie, 1975, s.245, 253
- ↑ Karolina Grodziska: W hołdzie ofiarom Sonderaktion Krakau. 2009-10-30. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Słownik biograficzny Żywiecczyzny. T. 1. Żywiec: Gazeta Żywiecka, 1995, s. 33-34. ISBN 83-902605-1-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Klistała: Martyrologium mieszkańców Żywca, Jeleśni, Koszarawy, Lipowej, Łękawicy, Łodygowic, Milówki, Rajczy, Suchej, Węgierskiej Górki w latach 1939-1945. Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, s. 79. ISBN 978-83-60878-09-5.
- Mieczysław Barcik, Franciszek Bossowski (1879–1940), [w:] Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939, pod redakcją Leszka Hajdukiewicza. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, s. 59-60 (z fotografią)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje Franciszka Bossowskiego w serwisie Polona
- Ofiary Sonderaktion Krakau
- Politycy Unii Narodowo-Państwowej
- Polscy specjaliści prawa rzymskiego
- Urodzeni w 1879
- Wykładowcy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
- Zmarli w 1940
- Więźniowie KL Sachsenhausen
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Członkowie Akademii Umiejętności
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Historycznego
- Ludzie urodzeni w Stryszowie