Ellen Burstyn

Ellen Burstyn

Imię i nazwisko	Edna Rae Gillooly
Data i miejsce urodzenia	7 grudnia 1932 Detroit
Zawód	aktorka
Współmałżonek	Neil Burstyn (1964–1972) Paul Roberts (1958–1962) William Alexander (1950–1957)
Lata aktywności	od 1958

Ellen Burstyn, właśc. Edna Rae Gillooly (ur. 7 grudnia 1932 w Detroit) – amerykańska aktorka filmowa i teatralna. Zdobywczyni Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej.

Życiorys

Pracowała w różnych zawodach, także jako modelka i tancerka. Na Broadwayu debiutowała w 1957. Za rolę w sztuce Za rok o tej samej porze w 1975 Burstyn zdobyła Nagrodę Tony dla najlepszej aktorki.

W latach 60. występowała głównie w telewizji, choć z tego okresu pochodzi jej pierwsza rola filmowa. W produkcjach telewizyjnych będzie chętnie grać również i wtedy, gdy stanie się uznaną aktorką filmową.

Pierwszą ważną rolę zagrała w Ostatnim seansie filmowym (1971) Petera Bogdanovicha. W 1975 uhonorowano ją Oscarem za pierwszoplanową rolę w dramacie obyczajowym Alicja już tu nie mieszka Martina Scorsese. Zagrała samotną matkę wychowującą nastoletniego syna i mimo przeciwności próbująca zrobić karierę piosenkarską.

Ponadto do Nagrody Akademii Filmowej była nominowana za role w Egzorcyście, Za rok o tej samej porze, Zmartwychwstaniu oraz Requiem dla snu.

Zasiadała w jury konkursu głównego na 34. MFF w Cannes (1981).

Filmografia

Filmy fabularne

• 1963: The Big Brain jako Ellen
• 1964: Do widzenia, Charlie (Goodbye Charlie) jako Franny
• 1964: For Those Who Think Young jako dr Pauline Thayer
• 1969: Pit Stop jako Ellen McLeod
• 1970: Alex w Krainie Czarów (Alex in Wonderland) jako Beth
• 1970: Zwrotnik Raka (Tropic of Cancer) jako Mona
• 1971: Ostatni seans filmowy (The Last Picture Show) jako Lois Farrow
• 1972: Król Marvin Gardens (The King of Marvin Gardens) jako Sally
• 1973: Egzorcysta (The Exorcist) jako Chris MacNeil
• 1974: Thursday’s Game jako Lynne Evers
• 1974: Harry i Tonto (Harry and Tonto) jako Shirley
• 1974: Alicja już tu nie mieszka (Alice Doesn't Live Here Anymore) jako Alice Hyatt
• 1977: Opatrzność (Providence) jako Sonia Langham
• 1978: Krzyk kobiet (Kravgi gynaikon) jako Brenda
• 1978: Za rok o tej samej porze (Same Time, Next Year) jako Doris
• 1980: Zmartwychwstanie jako Edna McCauley
• 1981: The People vs. Jean Harris jako Jean Harris
• 1981: Cisza Północy (Silence of the North) jako Olive Frederickson
• 1984: Ambasador (The Ambassador) jako Alex Hacker
• 1985: Into Thin Air jako Joan Walker
• 1985: Surviving jako Tina Brogan
• 1985: Dwa razy w życiu (Twice in a Lifetime) jako Kate MacKenzie
• 1986: Coś nas łączy (Something in Common) jako Lynn Hollander
• 1986: Akt zemsty (Act of Vengeance) jako Margaret Yablonski
• 1987: Look Away jako Mary Todd Lincoln
• 1987: Stek kłamstw (Pack of Lies) jako Barbara Jackson
• 1988: Wojna Hanny (Hanna’s War) jako Katalin Senesh
• 1990: Dopóki o mnie pamiętacie (When You Remember Me) jako pielęgniarka Cooder
• 1991: Być kochanym przez pana Lamberta (Mrs. Lambert Remembers Love) jako Lillian 'Lil’ Lambert
• 1991: Za wcześnie umierać (Dying Young) jako pani O’Neal
• 1991: Wyspa miłości (Grand Isle) jako Mademoiselle Reisz
• 1992: Odzyskać siebie (Taking Back My Life: The Nancy Ziegenmeyer Story) jako Wilma
• 1993: Zawiedzione zaufanie (Shattered Trust: The Shari Karney Story) jako Joan Delvecchio
• 1993: Stowarzyszenie wdów (The Cemetery Club) jako Esther Moskowitz
• 1994: Odzyskać dziecko (Getting Out) jako matka Arlene
• 1994: Dopaść Gottiego (Getting Gotti) jako Jo Giacalone
• 1994: Trick of the Eye jako Frances Griffin
• 1994: Kiedy mężczyzna kocha kobietę (When a Man Loves a Woman) jako Emily
• 1994: Barwy zmierzchu (The Color of Evening) jako Kate O’Rielly
• 1995: Mój brat (My Brother's Keeper) jako Helen
• 1995: Z biegiem rzeki (Follow the River) jako Gretel
• 1995: Koleżanki (The Baby-Sitters Club) jako Emily Haberman
• 1995: Współlokatorzy (Roommates) jako Judith
• 1995: Skrawki życia (How to Make an American Quilt) jako Hy Dodd
• 1996: Cross the Line jako Mary Davis
• 1996: Zegarek (Timepiece) jako Maud Gannon
• 1996: Our Son, the Matchmaker jako Iva Mae Longwell
• 1996: W cieniu przeszłości (The Spitfire Grill) jako Hannah Ferguson
• 1997: Flash jako Laura Strong
• 1997: A Deadly Vision jako Yvette
• 1997: Kłamca (Deceiver) jako Mook
• 1998: Patron kłamców (The Patron Saint of Liars) jako June Clatterbuck
• 1998: Gra w serca (Playing by Heart) jako Mildred
• 1998: Jeszcze mi podziękujesz (You Can Thank Me Later) jako Shirley Cooperberg
• 1999: Trudny powrót (Night Ride Home) jako Maggie
• 1999: Spacer po Egipcie (Walking Across Egypt) jako Mattie Rigsbee
• 2000: Mała syrenka (Mermaid) jako Trish
• 2000: Ślepy tor (The Yards) jako Val Handler
• 2000: Requiem dla snu (Requiem for a Dream) jako Sara Goldfarb
• 2001: W tych ścianach (Within These Walls) jako Joan Thomas
• 2001: Podróż Dodsona (Dodson's Journey) jako matka
• 2002: Boskie sekrety siostrzanego stowarzyszenia Ya-Ya (Divine Secrets of the Ya-Ya Sisterhood) jako Vivi Abbott Walker
• 2002: Distance jako Głos Końcowy
• 2002: Czerwony smok (Red Dragon) jako babcia Dolarhyde (głos)
• 2003: Los pędzlem malowany (Brush with Fate) jako Rika
• 2004: The Madam’s Family: The Truth About the Canal Street Brothel jako Tommie
• 2004: Pięć osób, które spotkamy w niebie (The Five People You Meet in Heaven) jako Ruby
• 2005: Our Fathers jako Mary Ryan
• 2005: Pani Harris (Mrs. Harris) jako Gerda Stedman
• 2006: Źródło (The Fountain) jako dr Lillian Guzetti
• 2006: 30 dni (30 Days) jako Maura
• 2006: Kult (The Wicker Man) jako lady Summersisle
• 2006: Król słoni (The Elephant King) jako Diana Hunt
• 2007: Aksamitny królik (The Velveteen Rabbit) jako Swan
• 2007: Oprah Winfrey Presents: Mitch Albom's For One More Day jako Pauline (Posey) Benetto
• 2007: Kamienny anioł (The Stone Angel) jako Hagar
• 2008: Witaj, miłości (Lovely, Still) jako Mary
• 2008: Zaginiony diament (The Loss of a Teardrop Diamond) jako matka Fisher
• 2008: W. jako Barbara Bush
• 2009: Greta (Surviving Summer) jako Katherine
• 2010: Główna Ulica jako Georgiana Carr
• 2014: Interstellar jako Stara Murph
• 2015: Wiek Adaline jako Flemming Prescott

Seriale telewizyjne

• 1958: Hallmark Hall of Fame jako Elizabeth
• 1960: Westinghouse Desilu Playhouse jako Greta Dryden
• 1961: Michael Shayne jako Carol
• 1961: Letter to Loretta jako Ann Walters
• 1961: Surfside 6 jako Wanda Drake
• 1961: The Dick Powell Show jako Rose Maxon
• 1961: Cheyenne jako Emmy Mae
• 1961–1964: 77 Sunset Strip jako Sandra Keene / Betty Benson
• 1962: Bus Stop jako Phyllis Dunning
• 1962: The Detectives Starring Robert Taylor jako Nora Carver
• 1962: Checkmate jako Margo
• 1962: Ben Casey jako dr Fraser / Connie
• 1962: I’m Dickens, He’s Fenster jako Joan
• 1962: The Many Loves of Dobie Gillis jako Donna
• 1962: Perry Mason jako Mona Winthrope White
• 1962: The Real McCoys jako Dorothy Carter, dziewczyna weterynarza
• 1962–1971: Gunsmoke jako Polly Mims / Amy Waters
• 1963: Laramie
• 1963: The Defenders jako Hilda Wesley
• 1963: Going My Way jako Louise
• 1963: Wagon Train jako Margaret
• 1964: Kraft Suspense Theatre jako Barbara Sherwood / Lucille Benton
• 1964: The Greatest Show on Earth jako Susan Mason
• 1964–1965: The Doctors jako doktor Kate Bartok
• 1965: Bob Hope Presents the Chrysler Theatre
• 1965: For the People jako Maria
• 1966: The Time Tunnel jako Eve Holland
• 1966–1967: The Iron Horse jako Julie Parsons
• 1967: The Big Valley jako siostra Jacob / Sarah
• 1968: Insight
• 1969: Wirgińczyk jako Kate Burden
• 1972: The Bold Ones: The Lawyers jako Rachel Lambert
• 1986–1987: The Ellen Burstyn Show jako Ellen Brewer
• 1998: A Will of Their Own jako Veronica Steward
• 2000–2005: Żarty na bok (That’s Life) jako Dolly DeLucca
• 2006: Księga Daniela (The Book of Daniel) jako Beatrice Congreve
• 2007–2011: Trzy na jednego (Big Love) jako Nancy Davis Dutton
• 2008: Prawo i bezprawie (Law & Order: Special Victims Unit) jako Bernie Stabler
• 2012: Political Animals jako Margaret Barrish

Producentka

• 2001: W tych ścianach (Within These Walls, producent wykonawczy)

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1975 Alicja już tu nie mieszka
• Złoty Glob Najlepsza aktorka w filmie komediowym lub musicalu: 1979 Za rok o tej samej porze
• Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka: 1976 Alicja już tu nie mieszka
• Nagroda Tony Najlepsza aktorka w sztuce: 1975 Za rok o tej samej porze

Linki zewnętrzne

• Ellen Burstyn w bazie IMDb (ang.)
• Ellen Burstyn w bazie Filmweb
• Ellen Burstyn w bazie Notable Names Database (ang.)