Douglas Fairbanks

Douglas Fairbanks

Douglas Fairbanks (ok. 1920)
Imię i nazwisko	Douglas Elton Thomas Ullman
Data i miejsce urodzenia	23 maja 1883 Denver
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 1939 Santa Monica
Zawód	aktor
Strona internetowa

Douglas Fairbanks, właśc. Douglas Elton Thomas Ullman (ur. 23 maja 1883 w Denver, zm. 12 grudnia 1939 w Santa Monica) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Współzałożyciel pierwszej niezależnej wytwórni filmowej United Artists (1919) i Amerykańskiej Akademii Filmowej (1927). Zasłynął jako odtwórca ról nieustraszonych bohaterów w filmach przygodowych, wcielał się w postacie: Zorro, D’Artagnana, Robin Hooda czy Don Juana.

Życiorys

Fairbanks jako Robin Hood

Plakat z filmu Robin Hood (1922)

Plakat z filmu Mr. Robinson Crusoe (1932)

Od piątego roku życia był wychowywany tylko przez matkę, która utrzymywała raczej chłodne stosunki z jego ojcem. W wieku 12 lat zainteresował się teatrem amatorskim, następnie pobierał nauki w Colorado School of Mines. W 1900 przeniósł się z matką do Nowego Jorku, gdzie uczył się na Uniwersytecie Harvarda oraz pracował jako dubler w wędrownym teatrze. Poza tym podróżował m.in. po Europie, pracował na statku, był sprzedawcą w sklepie z narzędziami i handlowcem na Wall Street.

W 1902 zadebiutował jako aktor na Broadwayu. Po pięciu latach zostawił teatr i ożenił się z Beth Sully, córką miejscowego przedsiębiorcy Daniela J. Sully’ego. Niespełna rok później znów zajął się aktorstwem, gdy się okazało, że jego teść zbankrutował. W 1915 przeniósł się do Hollywood i podpisał kontrakt z wytwórnią Triangle Picture pod przewodnictwem producenta Davida W. Griffitha. Mimo że już w przeciągu roku stworzył własny zespół produkcyjny, ciągle był obsadzany głównie w komediach towarzyskich. W 1917 odbył trasę po kraju w ramach wojennego programu propagandowego Liberty Loans. W 1920 Fred Niblo obsadził go w głównej roli w filmie Znak Zorro, a dzięki roli kalifornijskiego arystokraty, który zakłada czarną maskę, aby bronić ojczyzny przed administracją gubernatorską, zyskał ogromne uznanie widzów.

Po sukcesie w roli Zorro zaczął regularnie występować w filmach z gatunku „płaszcza i szpady”. Grał głównie bohaterów, który walczyli ze złem, a w nagrodę dostawali miłość kobiety. Z Fredem Niblo zrealizował kolejne filmy mieszczące się w tych kryteriach, m.in.: Trzech muszkieterów, Człowiek z biczem, Robin Hood i Złodziej z Bagdadu, dzięki którym uzyskał status gwiazdy. Zachwycał widzów nie tylko energią, temperamentem czy zuchwałością, ale też sprawnością fizyczną – wszystkie sceny kaskaderskie wykonywał sam i w trakcie kariery nie korzystał z pomocy kaskadera (z wyjątkiem pracy przy filmie Czarny pirat [1926], przy którym zastąpił go kaskader w scenach zjazdów na linie i zjazdów po maszcie statku, ponieważ kontrakt nie pozwalał aktorowi ryzykować życiem). 16 maja 1928 wręczał Oscary na pierwszej w historii gali rozdania nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej.

W pierwszej połowie lat 30. wystąpił w filmach: Terra Melophon Magazin Nr. 1 (1930), Reaching for the Moon (1930), Mr. Robinson Crusoe (1932), Prywatne życie Don Juana (1934) i Kalif Bagdadu (1937), po czym wycofał się z zawodu.

Życie prywatne

Był trzykrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa, z Anną Beth Sully, miał syna Douglasa (1909–2000), który również był aktorem i, podobnie jak ojciec, zmarł na atak serca, choć w sędziwym wieku. W 1918 rozwiódł się z Sully. 28 marca 1920 poślubił aktorkę Mary Pickford. Choć ich małżeństwo było uznawane przez prasę za wzorcowe, hollywoodzka śmietanka towarzyska nazywała ich „Pickfair” (od nazwisk obojga), a podczas podróży poślubnej po krajach Europy byli witani przez tłumy wielbicieli, to 10 stycznia 1936 się rozwiedli. 7 marca 1936 w Paryżu poślubił Sylvię Ashley.

Upamiętnienie

• Ciekawy hołd postaci Fairbanksa złożył znany reżyser David Lean w filmie Podróż do Indii (1984). Jedna z postaci po wykonaniu kilku akrobatycznych wyczynów krzyczy: „Jestem Douglas Fairbanks!”.
• Kate Bush wspomina go w utworze Moments of Pleasure".

Filmografia

Aktor

• Kalif Bagdadu (1937) – on sam
• The Private Life of Don Juan (1934) – Don Juan
• Mr. Robinson Crusoe (1932) – Steve Drexel
• Reaching for the Moon (1930) – Larry Day
• Terra Melophon Magazin Nr. 1 (1930) – Larry Day
• The Taming of the Shrew (1929) – Petruchio
• Żelazna maska (1929) – D’Artagnan
• Show People (1928) – on sam
• Miasto cudów (1927) – Gaucho
• Pocałunek Mary Pickford (1927) – on sam
• Czarny pirat (1926) – książę Arnoldo / Czarny pirat
• Ben-Hur (1925) – jeden z widzów wyścigu rydwanów
• Człowiek z biczem (1925) –
  • Don Q / Don César de Vega
  • Señor Zorro / Don Diego de Vega
• Złodziej z Bagdadu (1924) – Ahmed
• Hollywood – on sam
• Robin Hood (1922) – earl Huntingdon / Robin Hood
• Trzej muszkieterowie (1921) – D’Artagnan
• The Nut (1921) – Charlie Jackson
• Znak Zorro (1920) – Señor Zorro / Don Diego Vega
• The Mollycoddle (1920) –
  • Richard Marshall III,
  • Richard Marshall IV,
  • Richard Marshall V
• When the Clouds Roll by (1919) – Daniel Boone Brown
• His Majesty, the American (1919) – William Brooks
• The Knickerbocker Buckaroo (1919) – Teddy Drake
• Arizona (1918) – porucznik Denton
• Sic ’Em, Sam (1918) – Democracy
• He Comes Up Smiling (1918) – Jerry Martin
• Bound in Morocco (1918) – George Travelwell
• Say! Young Fellow (1918) – młody koleżka
• Mr. Fix-It (1918) – Dick Remington
• Headin’ South (1918) – Headin’ South
• A Modern Musketeer (1917) –
  • Ned Thacker,
  • Charles de Batz-Castelmore d’Artagnan
• Reaching for the Moon (1917) – Alexis Caesar Napoleon Brown
• The Man from Painted Post (1917) – „Fancy Jim” Sherwood
• Down to Earth (1917) – Billy Gaynor
• Wild and Woolly (1917) – Jeff Hillington
• In Again, Out Again (1917/II) – Teddy Rutherford
• All-Star Production of Patriotic Episodes for the Second Liberty Loan – on sam
• The Americano (1916) – Blaze Derringer
• The Matrimaniac (1916) – Jimmie Conroy
• American Aristocracy (1916) – Cassius Lee
• Manhattan Madness (1916) – Steve O’Dare
• Nietolerancja (1916) – mężczyzna na białym koniu (Opowieść francuska)
• The Half-Breed (1916) – Lo Dorman
• Flirting with Fate (1916) – Augy Holliday
• The Mystery of the Leaping Fish (1916) –
  • Coke Ennyday,
  • on sam
• Reggie Mixes In (1916) – Reggie Van Deuzen
• The Good Bad Man (1916) – Passin’ Through
• The Habit of Happiness (1916) – Sunny Wiggins
• His Picture in the Papers (1916) – Pete Prindle
• Double Trouble (1915) – Florian Amidon / Eugene Brassfield
• Martyrs of the Alamo (1915) –
  • Joe,
  • teksański żołnierz
• The Lamb (1915) – Gerald

Producent

• Crime Over London (1936)
• Mr. Robinson Crusoe (1932)
• Reaching for the Moon (1930)
• Żelazna maska (1929)
• Miasto cudów (1927)
• Czarny pirat (1926)
• Człowiek z biczem (1925)
• Złodziej z Bagdadu (1924)
• Robin Hood (1922)
• Trzej Muszkieterowie (1921)
• The Nut (1921)
• Znak Zorro (1920)
• When the Clouds Roll by (1919)
• His Majesty, the American (1919)
• The Knickerbocker Buckaroo (1919)
• Arizona (1918)
• He Comes Up Smiling (1918)
• Bound in Morocco (1918)
• Say! Young Fellow (1918)
• Mr. Fix-It (1918)
• Headin' South (1918)
• A Modern Musketeer (1917)
• Reaching for the Moon (1917)
• Down to Earth (1917)
• In Again, Out Again (1917/II)

Scenarzysta

• Mr. Robinson Crusoe (1932)
• Żelazna maska (1929)
• Miasto cudów (1927)
• Czarny pirat (1926)
• Złodziej z Bagdadu (1924)
• Robin Hood (1922)
• Trzej muszkieterowie (1921)
• The Nut (1921)
• Znak Zorro (1920)
• The Mollycoddle (1920)
• When the Clouds Roll by (1919)
• His Majesty, the American (1919)
• The Knickerbocker Buckaroo (1919)
• Arizona (1918)
• Bound in Morocco (1918)
• The Man from Painted Post (1917)
• Down to Earth (1917)
• The Good Bad Man (1916)

Reżyser

• Around the World in 80 Minutes with Douglas Fairbanks (1931)
• Arizona (1918)

Zobacz też

• Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej

Bibliografia

• Nigel Cawthorne: Życie erotyczne gwiazd Hollywood. Oficyna Wydawnicza Mireki, 2005. ISBN 83-89533-37-5.

Linki zewnętrzne

• Douglas Fairbanks w bazie IMDb (ang.)
• Douglas Fairbanks w bazie Filmweb