Decursio (wojsko)
Decursio (łac. dēcursĭō – dosł. przebieg, paradowanie) – w wojskach rzymskich rodzaj przeglądów wojska połączonych z paradami, a także ćwiczeń, przeprowadzanych przy szczególnych okazjach w obecności panującego.
Jako decursio militum odbywane było w rocznice ku pamięci zasłużonego wodza (np. Druzusa w Mogontiacum). Za Augusta przeprowadzanie go zalecane było trzykrotnie w ciągu miesiąca, poza tym odbywane w przypadku nadzwyczaj uroczystych okazji.
U udziale Nerona w takim przeglądzie oddziałów pretorianów wspomina Swetoniusz (Żywoty cezarów, Nero 7)[1]. Juliusz Kapitolinus podaje bliższe szczegóły o praktykowaniu takiego decursio, jakiemu cesarz Maksymin Trak poddawał swoich legionistów: „Co pięć dni kazał żołnierzom defilować w uzbrojeniu, staczać pozorne walki i robić przegląd mieczy, pancerzy, hełmów, tarcz, tunik i wszelkiej broni; sam nawet przeglądał ich obuwie” (Historia Augusta, Dwaj Maksyminowie 6,2)[2].
W ikonografii (zwłaszcza na monetach) decursio przedstawiano symbolicznie w postaci dwóch jeźdźców, co nawiązywało do Dioskurów, uważanych za patronów rzymskiej jazdy, czuwających nad nią podczas tych przeglądów wojska[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gajusz Swetoniusz Trankwillus: Żywoty cezarów (tłum. J. Niemirska-Pliszczyńska). Wrocław: Ossolineum, 1965, s. 331.
- ↑ Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana (opr. i tłum. H. Szelest). Warszawa: Czytelnik, 1966, s. 261.
- ↑ Lesław Morawiecki: Początki mennictwa rzymskiego. Wrocław: Ossolineum, 1982, s. 37.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Otto Fiebiger: Decursio (2) w Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. T. IV/2. Stuttgart: J.B. Metzler, 1901, kol. 2354
- Decursio w Friedrich Lübker’s Reallexikon des classischen Alterthums. Leipzig: B.G. Teubner, 1882, s. 288