Dżamszid ibn Abd Allah
 Dżamszid ibn Ad Allah Busaidi (1963) | |
| Sułtan Zanzibaru | |
| Okres |
od 1 lipca 1963 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia |
16 września 1929 |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Sajjida Tuhfa bint Ali |
| Żona |
Zulajcha bint Abd Allah[1] |
| Dzieci |
7 (patrz niżej) |
| Odznaczenia | |
 
| |
Dżamszid ibn Abd Allah Busaidi, arab. جمشيد بن عبد الله (ur. 16 września 1929 w Stone Town, zm. 30 grudnia 2024 w Maskacie[2][3]) – ostatni sułtan Zanzibaru.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Najstarszy syn sułtana Abd Allaha ibn Chalify i jego żony Sajjidy Tuhfy bint Ali. Ukończył szkołę średnią w Stone Town, Victoria College w Aleksandrii w Egipcie, Uniwersytet Amerykański w Bejrucie w Libanie i Royal Naval College w Dartmouth w Anglii. W latach 1955–1956 odbył szkolenie administracyjne w Wielkiej Brytanii.
9 października 1960 został mianowany przez swojego ojca następcą tronu. Po jego śmierci, 1 lipca 1963 został sułtanem Zanzibaru i jego zależności. 9 grudnia 1963 ogłosił niepodległość Zanzibaru i przyjął tytuł „Jego Królewskiej Mości” (His Majesty). Zanzibar stał się monarchią konstytucyjną[4][5]. W latach 1963–1964 był przewodniczącym Tajnej Rady Sułtańskiej i członkiem Rady Wykonawczej. 12 stycznia 1964 uciekł z wyspy ze swoją rodziną, podczas zbrojnego powstania, na czele którego stanął generał John Okello. 17 stycznia 1964, w trybie zaocznym sułtan został oskarżony i wyrzucony z wyspy przez rząd rewolucyjny. 18 stycznia Zanzibar został ogłoszony republiką ludową, a następnie państwem „jednej partii”[4][5]. Sułtan uciekł na emigrację do Wielkiej Brytanii. Osiadł w Londynie, później przeniósł się do Portsmouth w hrabstwie Hampshire. Tam mieszkał do 2020 roku, kiedy to zamieszkał na stałe w Omanie[6].
Zmarł 30 grudnia 2024 roku i został pochowany na Cmentarzu Królewskim w Maskacie[7]
Dżamszid miał siedmioro dzieci:
- książę Sajjid Ali ibn Dżamszid
- książę Sajjid Chalifa ibn Dżamszid
- księżna Sajjida Matuka bint Dżamszid (1957-)
- książę Sajjid Abd Allah ibn Dżamszid
- książę Sajjid Wasfi ibn Dżamszid (1972-)
- księżna Sajjida Adla bint Dżamszid
- książę Sajjid Gharib ibn Dżamszid
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Al Bu-Said Dynasty. [dostęp 2011-11-19]. (ang.).
- ↑ معلومات لـ “أثير”: وفاة جناب السيد جمشيد [online], صحيفة أثير الالكترونية, 30 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-30] (arab.).
- ↑ Mariam Said, Last Sultan of Zanzibar, Sayyid Jamshid bin Abdullah Al Said dies at 95 in Oman [online], Daily News, 31 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-31] (ang.).
- ↑ a b Tanzania. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-06-15].
- ↑ a b Zanzibar. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Former Zanzibar Sultan granted retirement in Oman. s. gulfnews.com. [dostęp 2021-09-28]. (ang.).
- ↑ معلومات لـ “أثير”: وفاة جناب السيد جمشيد [online], صحيفة أثير الالكترونية, 30 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-30] (arab.).
