Cyklamen purpurowy
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
cyklamen purpurowy | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cyclamen purpurascens Mill. Gard. dict. ed. 8: Cyclamen no. 2. 1768 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Cyklamen purpurowy, syn. cyklamen europejski (Cyclamen purpurascens Mill.) – gatunek rośliny należący do rodziny pierwiosnkowatych. Pochodzi z południowej i środkowej Europy[4]. W Polsce dziko rosnące okazy są rzadkością. Znane są dwa stanowiska w Górach Kaczawskich. Jest uprawiany jako roślina ozdobna, czasami dziczeje (kenofit)[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Osiąga do 15 cm wysokości.
- Liście
- Długoogonkowe, sercowate, ozdobne, zimozielne. Na spodniej stronie są purpurowe, na górnej często mają słabe, srebrzyste plamy.
- Kwiaty
- O kształcie kielicha, u podstawy wychylone ku górze.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina, geofit. Siedlisko: miejsca półcieniste, cieniste. Kwitnie od lipca do września. Roślina trująca: zawiera trujący glikozyd.
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]W Polsce gatunek objęty jest ścisłą ochroną prawną. Zaliczany jest w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin do gatunków krytycznie zagrożonych (CR)[6][7].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Jest uprawiany jako ogrodowa roślina ozdobna, często w pojemnikach na balkonach, w altanach. Strefy mrozoodporności 5-9[8]. Wymaga gleb wapiennych i przepuszczalnych. Zimą potrzebne zabezpieczenie przed nadmiarem wilgoci.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-12] (ang.).
- ↑ Cyclamen purpurascens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-08-15].
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wilhelm Eisenreich, Alfred Handel, Ute E Zimmer: Rozpoznawanie roślin i zwierząt. Warszawa: Elipsa, 2005. ISBN 83-7265-073-X.
- Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Rośliny cebulowe. Kraków: Officina Botanica, 2005. ISBN 83-922115-3-7.
- BioLib: 39290
- EoL: 590833
- EUNIS: 178878
- Flora of North America: 242442657
- FloraWeb: 1791
- GBIF: 3169315
- identyfikator iNaturalist: 131847
- IPNI: 700772-1
- ITIS: 505951
- NCBI: 87532
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2749819
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:700772-1
- Tela Botanica: 75079
- identyfikator Tropicos: 26400014
- USDA PLANTS: CYPU9
- CoL: 32SMF