Coral Browne
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Współmałżonek |
Philip Westrope Pearman (od 1950), Vincent Price (od 1974) |
Lata aktywności |
1931–1987 |
Coral Edith Browne (ur. 23 lipca 1913[1] w Melbourne, zm. 29 maja 1991 w Los Angeles) – australijsko-amerykańska aktorka teatralna i filmowa.
Życie i kariera
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się jako Coral Edith Brown (później zmieniła nazwisko w celach scenicznych na Browne), córka Leslie Clarence'a Brown i Victorii Elizabeth z d. Bennett. Uczyła się w Claremont Ladies' College. Kiedy w 1931 roku pracowała jako scenograf przy produkcji sztuki Galsworthy'ego, główna aktorka zachorowała i Browne w zastępstwie wyszła na scenę. W wieku 18 lat grała rolę Heddy Gabler w sztuce Ibsena. Po podpisaniu kontraktu z firmą teatralną J. C. Williamson Ltd, szybko stała się znana jako wschodzący talent, występując w teatrach całego kraju[2][3].
W maju 1934 Browne wyjechała do Londynu[4]. Do Australii wróciła jedynie dwa razy w 1948 i 1980 roku. W Anglii zaczynała jako dublerka Nory Swinburne[3], ale wkrótce zrobiła karierę w komediach teatralnych, a także w kinie. Zyskała sławę w 1941 roku u boku Roberta Morleya w roli sekretarki Maggie Cutler w sztuce „The Man who Came to Dinner” Mossa Harta i George’a Kaufmana. W tym czasie nawiązała romans ze szkockim aktorem i piosenkarzem Jackiem Buchanan, z którym grała przez długi czas w sztuce Alana Melville Castle in the Air. Miała romanse z wieloma wybitnymi aktorami, w tym z Douglasem Fairbanksem, Cecilem Beaton i Paulem Robeson, znana też była ze swojej biseksualności[5]. Była też wieloletnią kochanką producenta Fredericka „Firtha” Shepparda[3].
26 czerwca 1950 roku, ku zaskoczeniu przyjaciół, Browne poślubiła w kościele anglikańskim St Mary the Virgin w Letchworth jawnie homoseksualnego aktora i agenta teatralnego Philipa Westrope Pearmana (zm. 1964), syna młynarza Alberta Pearmana[6][7]. Trzy lata później przeszła na katolicyzm[3]. W 1951 roku dołączyła do teatru Old Vic, gdzie zagrała rolę Emilii w Otello Douglasa Campbella, oraz Regan w Król Lear Donalda Wolfita. Pierwszy prawdziwy sukces przyszedł w 1956 r. wraz z entuzjastycznie przyjętą rolą Lady Makbet, którą grała w Londynie i Nowym Jorku. W 1958 r. podczas wizyty w Moskwie z Shakespeare Memorial Theatre poznała brytyjskiego szpiega Guya Burgessa, który uciekł do Związku Radzieckiego. To spotkanie stało się później podstawą filmu telewizyjnego Alana Bennetta An Englishman Abroad (1983), w którym Browne zagrała samą siebie. Zagrała także w wielu innych znanych filmach, jak Ciotka Mame (1958) i Zabójstwo siostry George (1968).
W 1972 roku, osiem lat po śmierci pierwszego męża i po długim romansie z aktorem Michael Hordern, na planie filmu Theatre of Blood poznała aktora i znawcę sztuki Vincenta Price'a. Para pobrała się 24 października 1974 r. w Santa Barbara.
Jej jedynym wyróżnieniem scenicznym była nagroda przyznana przez Drama Critics’ Circle w Los Angeles w 1977 r. za rolę Lady Bracknell w filmie Bądźmy poważni na serio. Zdobyła także nagrodę Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych dla najlepszej aktorki telewizyjnej 1984 roku za rolę w filmie An Englishman Abroad. W 1985 roku odniosła kolejny triumf, występując w filmie Dreamchild jako Alice Hargreaves (starsza Alice Liddell, która była inspiracją dla książki Lewisa Carrolla Alicja w Krainie Czarów). Dwa lata później Carol Browne przyjęła obywatelstwo amerykańskie[3].
Tuż przed rozpoczęciem zdjęć do filmu An Englishman Abroad zdiagnozowano u aktorki raka piersi[8]. Coral Browne po kilku latach walki zmarła w domu w Los Angeles 29 maja 1991 r. i została poddana kremacji.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Waltzing Matilda, 1933
- Line Engaged jako Doreen , 1935
- Charing Cross Road jako Lady Ruston, 1935
- The Amateur Gentleman jako Pauline Darville, 1936
- Guilty Melody jako Cecile, 1936
- We're Going to Be Rich jako Pearl, 1938
- Yellow Sands jako Emma Copplestone, 1938
- Footsteps in the Sand jako Lily James, 1939
- The Nursemaid Who Disappeared jako Mabel Barnes, 1939
- Let George Do It! jako Iris, 1940
- Piccadilly Incident jako Virginia Pearson, 1946
- The Courtneys of Curzon Street jako Valerie, 1947
- Twist of Fate jako Helen, 1954
- Simon and Laura jako Laura Foster, 1955
- London Playhouse jako Amanda Pinkerton, 1956
- Ciotka Mame jako Vera Charles, 1958
- Rzymska wiosna pani Stone jako Meg, 1961
- Go to Blazes jako Colette, 1962
- Tamahine jako Madame Becque, 1963
- Dr. Crippen jako Belle Elmore, 1963
- Noc generałów jako Eleanore von Seidlitz-Gabler, 1967
- Legenda Lylah Clare jako Molly Luther, 1968
- Zabójstwo siostry George jako Mercy Croft , 1968
- The Ruling Class jako Lady Claire Gurney, 1972
- Theatre of Blood jako Chloe Moon, 1973
- The Drowning Pool jako Olivia Devereaux, 1975
- Time Express jako Margaret 'Maggie' Winters, 1979
- Eleanor, First Lady of the World jako Lady Reading, 1982
- An Englishman Abroad, zagrała samą siebie, 1983
- American Dreamer jako Margaret McMann, 1984
- Dreamchild jako Alice Hargreaves, 1985
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 1984 – nagroda Broadcasting Press Guild dla najlepszej aktorki w filmie An Englishman Abroad[9]
- 1984 – nagroda Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych dla najlepszej aktorki za rolę w filmie An Englishman Abroad
- 1986 – Nagroda Saturn w kategorii najlepsza aktorka za rolę w filmie Dreamchild
- 1986 – nagroda Evening Standard British Film dla najlepszej aktorki w filmie Dreamchild
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Australian Success. „Truth (Sydney, NSW : 1894 - 1954)”, s. 40, 1938-08-07. (ang.).
- ↑ Leading role. „The News (Adelaide, SA : 1923 - 1954)”, s. 12, 1931-04-23. (ang.).
- ↑ a b c d e Yves Rees: Coral Edith Browne (1913–1991). Australian Dictionary of Biography, 2015. [dostęp 2023-12-06]. (ang.).
- ↑ Going Abroad. „The News (Adelaide, SA : 1923 - 1954)”, s. 9, 1934-05-31. (ang.).
- ↑ Colin Murphy: Vincent Price's Daughter Confirms Father's Bisexuality. Boom.lgbt, 2015-10-20. [dostęp 2023-12-07]. (ang.).
- ↑ Sheridan Morley: Browne, Coral Edith (1913–1991). Oxford Dictionary of National Biography, 2004-09-23. [dostęp 2013-07-23]. (ang.).
- ↑ They married secretly. „The Argus (Melbourne, Vic. : 1848 - 1957)”, s. 4, 1950-07-03. (ang.).
- ↑ Catherine Zengerer, Sophie Kesteven: Australian actor Coral Browne went from humble beginnings to a 1940s Hollywood star. ABC News, 2022-11-27. [dostęp 2023-12-07]. (ang.).
- ↑ 1984. Broadcasting Press Guild. [dostęp 2023-12-07]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sheridan Morley: Browne, Coral Edith (1913–1991). Oxford Dictionary of National Biography, 2004-09-23. [dostęp 2013-07-23]. (ang.).
- Yves Rees: Coral Edith Browne (1913–1991). Australian Dictionary of Biography, 2015. [dostęp 2023-12-06]. (ang.).