Carel Fabritius

Carel Fabritius
Imię i nazwisko	Carel Pietersz. Fabritius
Data i miejsce urodzenia	przed 27 lutego 1622 ; Middenbeemster
Data i miejsce śmierci	12 października 1654 ; Delft
Narodowość	holenderska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	barok
	Ważne dzieła
	Wskrzeszenie Łazarza (1643); Autoportret (1647); Widok Delftu (1652); Szczygieł (1654);
	Multimedia w Wikimedia Commons

Carel Pietersz. Fabritius (ochrz. 27 lutego 1622 w Middenbeemster, zm. 12 października 1654 w Delfcie)^[1] – holenderski malarz okresu baroku.

Życiorys

Był bratem Barenta Fabritiusa i jednym z najzdolniejszych uczniów Rembrandta^[2]^[3].

Od 1643 mieszkał w Amsterdamie, gdzie studiował pod kierunkiem Rembrandta, którego wpływ widoczny jest w początkowych pracach Fabritiusa, np. we Wskrzeszeniu Łazarza. Z czasem jednak wypracował swój własny, indywidualny styl, w którym w przeciwieństwie do Rembrandta, postaci znajdują się na jasnym tle. Ponadto wyspecjalizował się w przedstawianiu subtelności efektów światła dziennego, z doskonałym wyczuciem harmoniii chłodnych barw^[2]^[3].

W 1651 osiadł w Delfcie, a rok później był odnotowany jako mistrz w tamtejszej gildii św. Łukasza^[1]^[3].

Zmarł z powodu ran odniesionych podczas wybuchu prochowni w Delfcie, 12 października 1654. Wówczas zniszczona została jedna czwarta miasta, a tysiące ludzi straciło życie^[1]. Zniszczeniu uległo też wiele prac artysty^[4].

Malował portrety, sceny rodzajowe, pejzaże oraz obrazy o tematyce religijnej^[2]^[3]. Wywarł wpływ na innych malarzy tworzących w Delfcie, m.in. na Pietera de Hoocha i Jana Vermeera^[3]^[4]. Uczniem Fabritiusa był Matthias Spoors^[1].

Najważniejsze dzieła

Wskrzeszenie Łazarza (1643) — Muzeum Narodowe w Warszawie^[5]
Autoportret (1647) — Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Widok Delftu (1652) — National Gallery w Londynie
Szczygieł (1654) – Mauritshuis, Haga
Młody mężczyzna w futrzanej czapce i zbroi (autoportret) (1654) — National Gallery w Londynie

Galeria

Z tym tematem związana jest kategoria: Obrazy Carela Fabritiusa.

Wskrzeszenie Łazarza (ok. 1643)
Carel Fabritius – Widok Delftu (1652)
Młody mężczyzna w futrzenej czapce i zbroi; prawdop. autoportret (1654)
Szczygieł (1654)
Strażnik (1654)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Carel Fabritius [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2021-06-04] (ang. • niderl.).
↑ ^a ^b ^c LotharL. Altmann LotharL. (red.), Leksykon malarstwa i grafiki, Warszawa: Arkady, 2012, s. 158, ISBN 978-83-213-4729-5 (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e IanI. Chilvers IanI., Concise Oxford Dictionary of Art and Artists, Oxford University Press, 1990, s. 155, ISBN 0-19-866166-5 (ang.).
↑ ^a ^b Herbert EdwardH.E. Read Herbert EdwardH.E., NikosN. Stangos NikosN. (red.), The Thames & Hudson Dictionary of Art and Artists, Londyn: Thames & Hudson, 1994, ISBN 978-0-500-20274-6 (ang.).
↑ CarelC. Fabritius CarelC., Wskrzeszenie Łazarza [online], cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie [dostęp 2024-04-11] .

Bibliografia

Ian Chilvers: Oksfordzki leksykon sztuki. Warszawa: Arkady, 2002, s. 231. ISBN 83-213-4157-8.

Linki zewnętrzne

Carel Fabritius w Artcyclopedia.com. [dostęp 2009-03-01]. (ang.).
Notka biograficzna w Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. [dostęp 2009-03-01]. (niderl.).

[RKD-1] Carel Fabritius [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2021-06-04] (ang. • niderl.).

[Altmann-2] LotharL. Altmann LotharL. (red.), Leksykon malarstwa i grafiki, Warszawa: Arkady, 2012, s. 158, ISBN 978-83-213-4729-5 (pol.).

[CODAA-3] IanI. Chilvers IanI., Concise Oxford Dictionary of Art and Artists, Oxford University Press, 1990, s. 155, ISBN 0-19-866166-5 (ang.).

[T&HDAA-4] Herbert EdwardH.E. Read Herbert EdwardH.E., NikosN. Stangos NikosN. (red.), The Thames & Hudson Dictionary of Art and Artists, Londyn: Thames & Hudson, 1994, ISBN 978-0-500-20274-6 (ang.).

[MNW-5] CarelC. Fabritius CarelC., Wskrzeszenie Łazarza [online], cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie [dostęp 2024-04-11] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]