Biała Księga z Rhydderch
Biała Księga z Rhydderch (wal. Llyfyr Gwyn o Rhydderch) – walijski manuskrypt z XIV wieku. Stanowi cenny zbiór walijskiej prozy, m.in. historii z kanonu Mabinogion. Zawiera też fragmenty poezji.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Biała Księga z Rhydderch powstała około 1350 w klasztorze Strata Florida[1]. W jej spisaniu uczestniczyło pięciu skrybów, z których jednego zidentyfikowano jako Anchorite'a z Llanddewibrefi[2], pozostali zaś są nieznani. Pismo pod koniec jednej z części należy prawdopodobnie do Hywela Fychana, głównego skryby Czerwonej Księgi z Hergest. Uważa się jednak że, mimo znaczących podobieństw, obie księgi powstały niezależnie od siebie, prawdopodobnie czerpiąc z wcześniejszego manuskryptu. Hywel prawdopodobnie dokonywał jedynie poprawek błędów w Białej Księdze[2].
Nazwa księgi pochodzi od Rhyddercha ab Ieuan Llwyd (około 1325 – 1400) z Parc Rhydderch w Ceredigion (lub od nazwy jego posiadłości[3]). Był on potomkiem założyciela Strata Florida[2], z rodziny o bogatych tradycjach patronatu nad sztuką. Być może księga została spisana specjalnie dla niego.
Obecnie Biała Księga z Rhydderch przechowywana jest w Narodowej Bibliotece Walijskiej w Aberystwyth. Trafiła tam w 1904 roku za sprawą sir Johna Williamsa. Wcześniej przechowywana była w bibliotece Roberta Vaughana w Hengwrt (niedaleko Dolgellau). Vaughan uzyskał ją po śmierci poprzedniego właściciela, kartografa Johna Jonesa[4]. W 1940 roku Księga została ponownie oprawiona w koziej skórze[4][3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ BBC Wales - History - Themes - The White Book of Rhydderch [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2018-01-14] (ang.).
- ↑ a b c White Book of Rhydderch [online], www.maryjones.us [dostęp 2018-01-14].
- ↑ a b White Book of Rhydderch - Oxford Reference, DOI: 10.1093/oi/authority.20110803122301106 [dostęp 2018-01-14].
- ↑ a b Llyfrgell Genedlaethol Cymru - The National Library of Wales: White Book of Rhydderch [online], www.llgc.org.uk [dostęp 2018-01-14] (ang.).