Barranquilla
Barranquilla (2001) | |||||
| |||||
Przydomek: La Arenosa (Piaszczysta) La Pórtico Dorado de la República (Złota Brama Republiki) Ciudad de los Brazos Abiertos (Miasto otwartych ramion) La Puerta de Oro de Colombia (Złota Brama Kolumbii) | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Departament | |||||
Data założenia |
1629: | ||||
Burmistrz |
Jaime Pumarejo Heins | ||||
Powierzchnia |
154 km² | ||||
Wysokość |
18 m n.p.m. | ||||
Populacja (2018:) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
5 | ||||
Kod pocztowy |
08001[1] | ||||
Strefa czasowa | |||||
Położenie na mapie Atlántico | |||||
Położenie na mapie Kolumbii | |||||
10°57′50″N 74°47′47″W/10,963889 -74,796389 | |||||
Strona internetowa |
Barranquilla – gmina, miasto i stolica departamentu Atlántico, w północnej Kolumbii[2][3]. W 2018 roku miasto liczyło 1 274 250 mieszkańców (4. miejsce w Kolumbii po Bogocie, Medellínie i Cali), a gęstość zaludnienia wyniosła 8274,35 os./km²[4]. Miasto znajduje się na zachodnim brzegu rzeki Magdalena, około 7,5 km od jej ujścia do Morza Karaibskiego[5]. Gmina graniczy od południa z Galapą oraz Soledad, a od północy z Puerto Colombią. Barranquilla była gospodarzem igrzysk Ameryki Środkowej i Karaibów w 1946 roku oraz w 2018 roku[6] i ma być gospodarzem w 2027 roku[7].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa Barranquilla nawiązuje do wąwozów, które istniały na terenie przylegającym do rzeki Magdaleny, gdzie powstało miasto.
Przydomki
[edytuj | edytuj kod]W 1849 roku prezydent Nowej Granady Tomás Cipriano de Mosquera podczas odwiedzin, nadał miastu przydomek La Arenosa (Piaszczysta)[8]. W 1921 roku prezydent Kolumbii Marco Fidel Suárez nazwał miasto Złotą Bramą Republiki (La Pórtico Dorado de la República) w uznaniu jego znaczenia gospodarczego[9]. W 1946 roku, otwierając V Igrzyska Ameryki Środkowej i Karaibów, prezydent Luis Mariano Ospina Pérez nazwał miasto Złotą Bramą Kolumbii (La Puerta de Oro de Colombia)[9]. W drugiej połowie XX wieku Agustín Nieto Caballero nazwał Barranquilla Miastem otwartych ramion (Ciudad de los Brazos Abiertos)[10].
Symbole
[edytuj | edytuj kod]Flaga
[edytuj | edytuj kod]W 1812 roku przyjęto na flagę Barranquilla, flagę Cartageny de Indias, składającą się z trzech prostokątów, z których najbardziej wysunięty na zewnątrz jest czerwony, zielony jest pośrodku flagi, a pomiędzy nimi znajduje się żółty prostokąt[11]. W samym środku flagi znajduje się ośmioramienna, biała gwiazda[11].
Hymn
[edytuj | edytuj kod]Hymn Barranquilla został wybrany w konkursie organizowanym przez Towarzystwo Ulepszeń Publicznych i oficjalnie przyjęty jako hymn przez Radę Miasta 19 października 1942 roku[11]. Autorem tekstu jest Amira de la Rosa, kolumbijska poetka, a autorem muzyki jest panamski muzyk Simón Urbina[11].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka o Barranquilla pochodzi z 1533 roku, której autorem jest Gonzalo Fernandes Oviedo y Valdes. Opisuje w niej podróż Pedra de Heredia na kilka tygodni przed założeniem Cartageny de Indias i wspomina, że był to punkt postoju kajaków dla Indian z Santa Marta[12]. Około 1629 roku założono pierwszą osadę w okolicach dzisiejszego Barranquilla[13].
Okres wojny o niepodległość
[edytuj | edytuj kod]W 1812 roku mieszkańcy Barranquilla dołączyli się do ruchu niepodległościowego. W tym samym roku wioska została zaatakowana przez francuskiego generała Pierre Labatuta. 7 kwietnia 1813 roku prezydent Cartageny de Indias Manuel Rodríguez Torices przyznał Barranquilli tytuł miasta w nagrodę za pomoc w obronie Cartageny przed wojskami Santa Marty[14]. 25 kwietnia 1815 roku Barranquilla zostało zaatakowane i zajęte przez wojska hiszpańskie pod dowództwem pułkownika Valentína Capmaniego[15]. W 1821 roku wygnano Hiszpan z Barranquilla, a 10 października padła ich ostatnia twierdza, Cartagena de Indias[15]. W tym samym roku wybrano pierwszego burmistrza Barranquilli, Agustína Del Valla.
Okres republiki
[edytuj | edytuj kod]XIX wiek
[edytuj | edytuj kod]Miasto nabrało znaczenia w pierwszej połowie XIX wieku. Dzięki wynalezieniu parowców, 10 listopada otwarto trasę handlową, na rzece Magdalena, która zapoczątkowała wymianę towarów z miastami w środku Kolumbii. Barranquilla stała się głównym portem eksportu kawy[16]. Wraz z ustanowieniem nowego narodu, Republiki Nowej Granady w 1831 roku, w Barranquilla rozpoczęły się dwie rewolucje skierowane przeciwko dyktaturze Rafaela Urdanety. Pierwszą z nich kierowali Policarpo Martínez, Antonio Pantoja, Lorenzo Hernández, Crispín Luque, Esteban Márquez i Santosa de la Hoz, została stłumiona przez generała Ignacia Luqua. Drugą kierował generał Ignacio Luque, który stłumił pierwszą rewolucję[15]. Na początku czerwca 1849 roku w Barranquilla wybuchła epidemia cholery, którą przywieźli ze sobą marynarze na statku z Panamy[15]. 6 stycznia 1885 roku miasto zajęły siły rewolucyjne pod dowództwem generała Ricardo Gaitána Obeso[15]. 11 lutego szef rządu generał Vicente Carlos Urueta zaatakował wojska Obesa. Po początkowych sukcesach Urueta, Obeso ściągnął dodatkowe wojska i zwyciężył. W 1886 roku Barranquilla stała się jednym z 34 nowych departamentów, tworzących prowincję Barranquilla i Sabanalarga[17].
XX wiek
[edytuj | edytuj kod]W ramach restrukturyzacji państwa, którą generał Rafael Reyes podjął jako prezydent Republiki, Narodowe Zgromadzenie Ustawodawcze ustawą z 11 kwietnia 1905 roku utworzyło departament Atlántico składający się z prowincji Barranquilla i Sabanalarga, ze stolicą w Barranquilla[17]. W 1908 roku departament Atlántico został zniesiony, i utworzono dwa nowe departamenty Barranquilla i Sabanalarga. Po rezygnacji Reyesa z funkcji prezydenta, w 1909 rok departament Barranquilla został zniesiony, a Barranquilla stała się częścią departamentu Bolívar[17]. 14 lipca 1910 roku Narodowe Zgromadzenie Ustawodawcze ponownie utworzono departament Atlántico, którego stolicą ponownie została Barranquilla[17]. W związku z rozwojem miasta i jego boomem gospodarczym 28 czerwca 1905 roku utworzono Izbę Handlową Barranquilla. 5 grudnia 1919 roku powstała pierwsza komercyjna linia lotnicza na kontynencie amerykańskim i druga na świecie, Sociedad Colombo Alemana de Transportes Aéreos (SCADTA), która kilka lat później została przekształcona w Avianca[18]. 8 czerwca 1924 roku w okolicach Barranquilli, rozbił się samolot Tolima A–16, pilotowany przez niemieckiego lotnika Helmutha von Krohna[19]. W 1929 roku w mieście zbudowano akwedukt, doprowadzający wodę do około 80% wszystkich budynków[20]. W sierpniu 1925 roku SCADTA wykonała pierwszy międzynarodowy lot, między Barranquilla, a Key West[18]. 8 grudnia 1929 roku powstała pierwsza prywatna, komercyjna stacja radiowa w kraju (pierwszą stacją w Kolumbii był państwowy HJN z Bogoty). La Voz de Barranquilla. Od 1958 roku do lat 80. miasto podupadło ekonomicznie, głównie z powodu bankructwa zakładów przemysłowych. W 1958 roku w Barranquilla utworzono, pierwszą w Kolumbii, strefę wolnego handlu[21]. 18 sierpnia 1993 roku Kongres Republiki Kolumbii ustanowił Barranquilla specjalnym okręgiem przemysłowo-portowym[22].
XXI wiek
[edytuj | edytuj kod]W 2012 roku rozpoczęto budowę kanalizacji burzowej na ulicach najbardziej zalewanych podczas deszczu[23]. W sierpniu rozpoczęto pracę nad przebudową mostu Pumarejo, która zakończyła się w 2018 roku, a w 2019 roku oddano do użytku[24].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Hydrologia
[edytuj | edytuj kod]Główną rzeką płynącą obok miasta jest rzeka Magdalena. Dodatkowo, przez miasto przepływają takie rzeki jak: Arriba, Los Tramposos, La Ahuyama, La Tablaza oraz Las Compañías[20]. Niedaleko miasta znajduje się bagno Mallorquín, które jest północną częścią równiny zalewowej rzeki Magdaleny. Bagno ma powierzchnię 6,5 km² oraz średnią głębokość 1 metra[25].
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Barranquila leży w strefie klimatów zwrotnikowych (tropikalnych). Średnia dobowa temperatura wynosi 27 °C[26]. Najcieplejszym miesiącem jest maj (29 °C)[26], a najzimniejszym jest styczeń (24 °C)[26]. Średnia suma opadów wynosi 1148,7 milimetrów rocznie[27]. Najbardziej wilgotnym miesiącem jest październik (342 milimetry opadów)[27], a najbardziej suchym jest luty (0–1 milimetra opadów)[27]. Średnia suma deszczowych dni w ciągu roku wynosi 73 dni[28].
Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Średnie temperatury w dzień [°C] | 31.3 | 31.6 | 32.1 | 32.9 | 33.3 | 33.0 | 32.7 | 33.2 | 32.6 | 33.2 | 31.9 | 31.5 | 32,4 |
Średnie dobowe temperatury [°C] | 26.5 | 26.7 | 27.0 | 27.5 | 28.1 | 28.1 | 27.9 | 27.9 | 27.6 | 27.2 | 27.4 | 26.9 | 27,7 |
Średnie temperatury w nocy [°C] | 23.4 | 23.7 | 24.1 | 24.7 | 24.9 | 24.8 | 24.6 | 24.5 | 24.1 | 23.9 | 24.0 | 23.8 | 24,2 |
Opady [mm] | 1 | 0 | 1 | 24 | 116 | 85 | 67 | 107 | 154 | 164 | 74 | 27 | 822 |
Źródło: Instituto de Hidrologia, Meteorologia y Estudios Ambientales[29] |
Flora
[edytuj | edytuj kod]Charakterystyczne gatunki wpływające na krajobraz miasta to: kaktusy (opuncja, Acanthocereus), namorzyny, jadłoszyn baziowaty, brezylka garbarska, ketmia róża chińska, Cordia alba oraz wianowłostka królewska[20]. W równinie zalewowej rzeki Magdalena występują takie rośliny jak: Eichhornia azurea, eichornia gruboogonkowa, helikonia, Bactris guineensis i Anacardium excelsum[20]. Najbardziej rozpowszechnione drzewa na obszarze miasta to: Tabebuia rosea, Gliricidia sepium oraz gwajakowiec lekarski[20]. Wśród drzew owocowych wyróżnić można: mango, pigwicę, gujawę, kokkolobę gronową, flaszowca łuskowatego i miękkociernistego, śliwca purpurowego, nanercz zachodni oraz cytrynę[20].
-
Tabebuia rosea
-
Ketmia róża chińska
-
Flaszowiec miękkociernisty
Fauna
[edytuj | edytuj kod]W Barranquilla na obszarze miejskim występuje wiele gatunków ptaków m.in.: bentewi wielki, strzyżyk śpiewny, kleszczojad gładkodzioby, wilgowron meksykański, gołąbeczek cynamonowy oraz różne gatunki papug. W mieście można spotkać takie zwierzęta jak: wiewiórka, iguana, Ameiva, węże oraz żabuti czarny[20].
-
Iguana na placu miejskim w Barranquilla
-
Wiewiórka w Barranquilla
Administracja
[edytuj | edytuj kod]Podział administracyjny gminy
[edytuj | edytuj kod]W gminie Barranquilla znajduje się pięć miejscowości: Riomar, Norte-Centro Histórico, Sur Occidente, Metropolitana i Sur Oriente[30]. Z kolei miejscowości są podzielone na dzielnice, których w sumie jest 188[30]. Każda miejscowość jest zarządzana przez burmistrzów wybranych w wyborach powszechnych oraz przez burmistrzów lokalnych (po jednym na miejscowość) wyznaczonych przez burmistrza gminy[30].
Dzielnice
[edytuj | edytuj kod]Riomar
[edytuj | edytuj kod]- Villa Santos
- El Poblado
- Altamira
- San Vicente
- Altos del Limón
- Altos de Riomar
- Santa Mónica
- Riomar
- Andalucía
- Villa Campestre
- Las Flores
- La Floresta
- San Salvador
- Siape
- Las Tres Avemarías
- Villa del Este
- El Castillo
- Solaire
- Parte de Paraíso
- El Limoncito
- Parte de Altos del Prado
- La Castellana
- Villa Carolina
- Brinca y Pea
Norte-Centro Histórico
[edytuj | edytuj kod]- La Campiña
- El Tabor
- Miramar
- Granadillo
- Los Alpes
- Nuevo Horizonte
- El Porvenir
- Altos del Prado
- El Golf
- Ciudad Jardín
- El Country
- Paraíso
- Los Nogales
- La Concepción
- San Francisco
- Santa Ana
- América
- Colombia
- El Prado
- Bellavista
- Modelo
- Montecristo
- Abajo
- La Cumbre
- Nuevo Horizonte
- Campo Alegre
- Las Colinas
- Los Jobos
- Las Mercedes
- Betania
- Las Delicias
- El Recreo
- Boston
- El Rosario
- Centro
- Barlovento
- Villanueva
- El Boliche
Metropolitana
[edytuj | edytuj kod]- La Sierra
- La Victoria
- Los Continentes
- Kennedy
- La Sierrita
- El Santuario
- Las Américas
- Carrizal
- Buenos Aires
- Santo Domingo de Guzmán
- Villa San Pedro
- San Luis
- Veinte de Julio
- Santa María
- Villa Sevilla
- Las Granjas
- Siete de Abril
- Los Girasoles
- Ciudadela Veinte de Julio
- Parte de La Victoria
- Santa Helena
- San Roque
- Realengo
Sur Occidente
[edytuj | edytuj kod]- La Pradera
- Los Olivos
- El Pueblo
- Las Estrellas
- Pastoral Social
- Villa del Rosario
- Las Terrazas
- Mercedes Sur
- Por Fin
- La Paz
- Mequejo
- La Manga
- 7 de agosto
- Evaristo Sourdis
- Lipaya
- Olaya
- El Silencio
- La Libertad
- Nueva Granada
- Santo Domingo
- Lucero
- Los Pinos
- Loma Fresca
- San Isidro
- Alfonso López
- Los Andes
- San Felipe
- Carlos Meisel
- Nueva Colombia
- Las Malvinas
- Los Rosales
- Pumarejo
- Villate
- El Carmen
- Buena Esperanza
- La Sierra
- La Ceiba
- La Esmeralda
- El Bosque
- Chiquinquirá
- Parte de El Recreo
- San Pedro Alejandrino
- La Gloria
- Villa Flor
- El Romance
- California
- San Pedro
- Cordialidad
- Las Torres
- Ciudad Modesto
- Paloquemao
- Cevillar
- Atlántico
- Parte de Villa Blanca
- El Valle
Sur Oriente
[edytuj | edytuj kod]- Chiquinquirá
- San Roque
- Rebolo
- Atlántico
- Montes
- San José
- Boyacá
- Los Trupillos
- La Luz
- La Chinita
- Las Nieves
- Santa Helena
- La Unión
- Parte de La Victoria
- El Campito
- Las Palmas
- La Magdalena
- El Limón
- El Tayrona
- Universal
- Las Dunas
- San Nicolás
- José Antonio Galán (Cacho Solo)
- Villa Blanca
- El Milagro
- Los Laureles
- Bella Arena
- Villa del Carmen
- La Alboraya
- Ciudad Cisneros
- El Parque
- Las Gaviotas
- Parte de Buenos Aires
- Simón Bolívar
Wojskowość
[edytuj | edytuj kod]Barranquilla jest siedzibą Pierwszej Dywizji Armii Narodowej Kolumbii, utworzonej z części Drugiej Brygady Zmechanizowanej, która składa się z czterech Batalionów Zmechanizowanych, Batalionu Piechoty oraz z dwóch Batalionów Żandarmerii Wojskowej[31].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według spisu powszechnego przeprowadzonego w 2005 roku populacja Barranquilli wyniosła 1 112 889 mieszkańców[32]. W 2018 roku miasto zamieszkiwało 1 274 250 mieszkańców (wzrost o ok. 9%)[4]. Około 47,5% (605 269) populacji to mężczyźni, a 52,5% (668 981) to kobiety[4]. Około 57,9% rodzin to rodziny 4. lub mniej osobowe. Około 26,7% ludności Barranquilli urodziło się w innej gminie, a 0,4% w innym kraju[4]. W 2007 roku w Barranquilla było 29 900 urodzeń, co stanowiło gwałtowny spadek w porównaniu z rokiem 2006, w którym odnotowano 32 108 urodzeń[33]. W 2007 roku liczba zgonów wyniosła 4 310 osób, co stanowiło spadek w porównaniu z rokiem 2006, kiedy to odnotowano 5938 zgonów[33].
Rok | 1905 | 1938 | 1951 | 1964 | 1973 | 1985 | 1993 | 2005 | 2018 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ludność | 38 555 | 150 395 | 279 627 | 498 301 | 703 488 | 899 781 | 1 026 370 | 1 112 889 | 1 274 250 |
Oświata
[edytuj | edytuj kod]W mieście działa dziewięć uniwersytetów, z czego jeden jest publiczny (Uniwersytet Atlántico), a pozostałych osiem jest prywatnych.
Prywatne uniwersytety
[edytuj | edytuj kod]-
Uniwersytet del Norte
-
Uniwersytet Atlántico
-
Uniwersytet Libre
-
Uniwersytet Autónoma del Caribe
-
Uniwersytet Metropolitana
Transport
[edytuj | edytuj kod]Transport lotniczy
[edytuj | edytuj kod]W 1919 roku w Barranquilli został zbudowany międzynarodowy port lotniczy Ernesto Cortissoz, który w 2009 roku odnotował 1 292 012 pasażerów[41]. Lotnisko obsługuje 10 linii lotniczych pasażerskich oraz 6 linii lotniczych cargo.
Linie pasażerskie
[edytuj | edytuj kod]- Avianca (Miami)
- Copa Airlines Colombia (Panama)
- American Airlines (Miami)
- Insel Air (Curacao)
- Aerolínea de Antioquia (Monteria, Cucuta)
- Copa Airlines Colombia (San Andrés Island)
- LAN Colombia (Bogotá, Cali, Medellin-JMC)
- Avianca (Bogotá, Medellín-José María Córdova)
- Avianca Obsługiwane przez SAM Colombia (Bogotá, Cali)
- Viva Colombia (Bogota, Medellin)
Linie cargo
[edytuj | edytuj kod]- AeroSucre
- Arkas
- Cielos del Peru (Miami, Los Angeles, Lima)
- Líneas Aéreas Sudamericanas
- Tampa Cargo (Medellin, Miami)
- South Winds (Miami)
Transport morski
[edytuj | edytuj kod]Barranquilla posiada duży port morski i rzeczny, trzeci pod względem wielkości w kraju. Port jest zarządzany przez prywatną firmę Sociedad Portuaria Regional de Barranquilla[42]. Znajduje się tutaj 12 terminali pasażerskich publicznych oraz 9 terminali prywatnych[43].
Terminale publiczne
[edytuj | edytuj kod]- Sociedad Portuaria La Loma
- Sociedad Portuaria del Caribe
- Sociedad Portuaria Bocas de Ceniza
- Sociedad Portuaria Las Flores
- Sociedad Portuaria Mallorquín
- Sociedad Portuaria La Inmaculada
- Sociedad Portuaria Pescamar
- Sociedad Portuaria Michellmar
- Sociedad Portuaria Atlantic Coal
- Sociedad Portuaria River Port
- Sociedad Portuaria Steckerl
- Sociedad Portuaria Frigogán
Terminale prywatne
[edytuj | edytuj kod]- Monómeros Colombo-Venezolanos
- Inmobiliaria Sredni
- Cementos Argos
- Pizano
- Siderúrgica del Norte
- Vopak
- Muelles Aquamar
- Quintal
- Siduport
Transport publiczny
[edytuj | edytuj kod]W 2001 roku administracja okręgu rozpoczęła rozwój metropolitalnego systemu transportu zbiorowego TransMetro, wykorzystującego autobusy przegubowe[44]. W 2015 roku z systemu korzystało dziennie około 110 000 osób[44].
Sport
[edytuj | edytuj kod]Miasto posiada rozwiniętą infrastrukturę sportową, która umożliwiła organizację imprez międzynarodowych takich jak igrzyska Ameryki Środkowej i Karaibów w 1946 roku i w 2018 roku[6], Copa América w 2001 roku[45] oraz igrzysk boliwaryjskich w 1961 roku[46].
Piłka nożna
[edytuj | edytuj kod]11 maja 1986 roku otwarto stadion Estadio Metropolitano Roberto Meléndez[47], który może pomieścić 46 692 widzów[48]. W Barranquilla siedzibę mają takie kluby piłkarskie jak: Barranquilla FC, Atlético Junior, Deportivo Unicosta, Uniautónoma FC, Deportivo Barranquilla oraz Sporting Club de Barranquilla[49].
Baseball
[edytuj | edytuj kod]W 1946 roku ukończono budowę stadionu baseballowego Estadio Tomás Arrieta. 1 lipca 2016 roku rozpoczęto rozbiórkę stadionu[50], a na jego miejscu wybudowano nowy stadion Estadio Édgar Rentería, który otwarto 31 maja 2018 roku[51][52]. W Barranquilla siedzibę mają takie kluby baseballowe jak: Caimanes de Barranquilla, Gigantes de Barranquilla, Filtta de Barranquilla, Armco de Barranquilla, Cerveza Águila de Barranquilla, Hit de Barranquilla, Willard de Barranquilla oraz Eléctricos de Barranquilla[53].
Koszykówka
[edytuj | edytuj kod]W Barranquilla siedzibę ma drużyna koszykarska Titanes de Barranquilla[54]. Zespół został założony w 2018 roku i od tego czasu co rok wygrywa Kolumbijską Ligę Koszykówki. W Barranquilli znajduje się niewielki stadion koszykarski Coliseo Elías Chegwin, mogący pomieścić 3000 osób[55].
Przemysł
[edytuj | edytuj kod]W Barranquili rozwinął się przemysł[56]:
- petrochemiczny
- chemiczny
- cementowy
- spożywczy
- włókienniczy
- skórzany
Ponadto dobrze rozwinięte jest hutnictwo metali nieżelaznych, rybołówstwo oraz turystyka[56]. Miasto jest punktem końcowym dla rurociągów gazu ziemnego z terenów północnej Kolumbii[13].
Urodzeni w Barranquilli
[edytuj | edytuj kod]- Luis Manuel Alí Herrera, biskup pomocniczy[57]
- José Amaya, piłkarz[58]
- Johan de Ávila, piłkarz[59]
- Carlos Bacca, piłkarz[60]
- Helmut Bellingrodt[61]
- Rafael Santos Borré, piłkarz[62]
- Juan Carlos Carrillo, bokser[63]
- Marco Coll, piłkarz[64]
- Gustavo Cuéllar, piłkarz[65]
- Olmes García, piłkarz[66]
- Teófilo Gutiérrez, piłkarz[67]
- Jack Guzman, aktor[68]
- Enrique Hanabergh, strzelec[69]
- Shakira, piosenkarka[70]
- Nelson Soto[71]
- William Tesillo, piłkarz[72]
- Macnelly Torres, piłkarz[73]
- Iván Valenciano, piłkarz[74]
- Arnulfo Valentierra, piłkarz[75]
- Sofía Vergara, aktorka[76]
- Carmen Villalobos, aktorka[77]
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Miasto Barranquilla ma podpisane umowy międzynarodowe o współpracy z takimi miastami jak[78]:
- Aberdeen, Wielka Brytania
- Buenos Aires, Argentyna
- Kaohsiung, Tajwan
- Maracaibo, Wenezuela
- Nankin, Chiny
- Tampa, Stany Zjednoczone
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ WorldPostalCodes. www.worldpostalcodes.org. [dostęp 2022-01-06].
- ↑ Barranquilla, Atlántico, Kolumbia. GoogleMaps. [dostęp 2021-06-20]. (pol.).
- ↑ GeoNames.org [online], www.geonames.org [dostęp 2022-01-06] (ang.).
- ↑ a b c d Informacion capital [online], www.dane.gov.co [dostęp 2022-01-06] (hiszp.).
- ↑ J.D. Restrepo , B. Kjerfve , The Pacific and Caribbean Rivers of Colombia: Water Discharge, Sediment Transport and Dissolved Loads [online], geotest.tamu.edu [dostęp 2022-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-25] (ang.).
- ↑ a b Los Juegos Regionales más antiguos [online], www.mayaguez2010.com, 27 marca 2012 [dostęp 2022-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-11] (hiszp.).
- ↑ SKNVibes | Barranquilla will be the host city of the 2027 Pan American Games [online], www.sknvibes.com [dostęp 2022-01-06] (ang.).
- ↑ Colpas, Jaime (2004). «Los mitos culturales». En Universidad del Atlántico, ed. Mitos en la historia de Barranquilla: Análisis crítico de los problemas historiográficos de una ciudad del Caribe colombiano. Historia Caribe. No. 9. p. 79. (hiszp.)
- ↑ a b Bienvenidos - Museo Virtual de Estética - Universidad del Norte [online], museo.uninorte.edu.co, 22 sierpnia 2011 [dostęp 2022-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-22] (hiszp.).
- ↑ Miguel Goenaga , Lecturas locales, 1953, s. 425-426, OCLC 818895788 .
- ↑ a b c d Alcaldía Distrital de Barranquilla - Símbolos [online], www.alcaldiabarranquilla.gov.co, 11 maja 2008 [dostęp 2022-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2008-05-11] (hiszp.).
- ↑ Ricardo Adrián Vergara , Renovación de centros históricos en grandes ciudades latinoamericanas: repercusiones socioeconómicas, urbanístico-estructurales y medioambientales-urbanas, Universidad del Norte, 2008, ISBN 978-958-8252-69-8 [dostęp 2022-01-06] (hiszp.).
- ↑ a b Barranquilla, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-10-23] (ang.).
- ↑ Lorraine Caputo , Paula Newton , Richard McColl , Viva Travel Guides Colombia, Viva Publishing Network, sierpień 2008, ISBN 978-0-9791264-4-4 [dostęp 2022-01-06] (ang.).
- ↑ a b c d e Jorge Villalón Donoso , Jesús Ferro Bayona , Historia de Barranquilla, 2000, ISBN 978-958-8133-02-7 [dostęp 2022-01-06] .
- ↑ Decreto Que Concede a Juan Bernardo Elbers Privilegio Exclusivo para Establecer Buques de Vapor en el Río de Magdalena [online], www.lablaa.org, 26 czerwca 2007 [dostęp 2022-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2007-06-26] (hiszp.).
- ↑ a b c d GOBERNACION DEL ATLANTICO [online], www.atlantico.gov.co, 5 września 2008 [dostęp 2022-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2008-09-05] (hiszp.).
- ↑ a b ColombiaLink.com - NACIMIENTO DE SCADTA - AVIACION EN COLOMBIA - AVIANCA [online], www.colombialink.com/, 22 stycznia 2009 [dostęp 2022-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2009-01-22] (hiszp.).
- ↑ SCADTA. [online], www.palacio.org, 23 marca 2012 [dostęp 2022-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-23] (hiszp.).
- ↑ a b c d e f g Juan Pablo Llinás i inni, Historia general de Barranquilla, 1997, ISBN 958-96185-1-0 [dostęp 2022-01-08] .
- ↑ Zona Franca de Barranquilla [online], www.zonafrancabarranquilla.com, 1 lipca 2011 [dostęp 2022-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-01] (hiszp.).
- ↑ Manuel Fernando Quinche Ramirez , Kolumbijskie prawo konstytucyjne, ISBN 978-958-738-059-0 [dostęp 2022-01-08] .
- ↑ Information about the Colombian coast city Barranquilla [online], www.colombiainfo.org [dostęp 2022-01-08] (ang.).
- ↑ El Espectador , ELESPECTADOR.COM [online], ELESPECTADOR.COM, 30 marca 2020 [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ Ciénaga de Mallorquín [online], barranquillaverde.gov.co [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ a b c NASA, Browse datasets | NASA Earth Observations (NEO) [online], 2016 [dostęp 2022-01-08] (ang.).
- ↑ a b c NASA, Rainfall (1 month – TRMM, 1998-2016) [online], 2016 [dostęp 2022-01-08] (ang.).
- ↑ SOLEDAD-Atlántico [online], bart.ideam.gov.co [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ Instituto de Hidrologia, Meteorologia y Estudios Ambientales: Promedios Climatológicos 1971-2000. [dostęp 2022-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-06)].
- ↑ a b c Plan de Salud Territorial del distrito de Barranquilla 2008-2011 [online], www.asivamosensalud.org [dostęp 2022-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-06] (hiszp.).
- ↑ Ejército Nacional de Colombia , Segunda Brigada - Primera División del Ejército Nacional de Colombia [online], www.primeradivision.mil.co [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ DANE:Censo General 2005. Perfil Barranquilla-Atlántico [online], www.dane.gov.co [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ a b Estado actual de salud – Barranquilla – Atlántico [online], www.asivamosensalud.org [dostęp 2022-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-09-04] (hiszp.).
- ↑ Acreditación institucional de la Universidad del Norte. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Home page Universidad Autónoma del Caribe. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Home page Corporación Universitaria de la Costa. www.cuc.edu.co. [dostęp 2022-01-09]. (hiszp.).
- ↑ Home page Universidad Libre Seccional Barranquilla. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Home page Universidad Metropolitana. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Home page Universidad Antonio Nariño. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Home page Fundación Universitaria San Martín Barranquilla. [dostęp 2022-01-09].
- ↑ Sarah Woods , Colombia, Bradt Travel Guides, 2008, ISBN 978-1-84162-242-2 [dostęp 2022-01-09] (ang.).
- ↑ Casa Editorial El Tiempo , Terminal de contenedores BCT inició operaciones en Barranquilla [online], El Tiempo, 20 stycznia 2014 [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ Zona Portuaria canal navegable [online], asoportuaria.com [dostęp 2022-01-09] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-14] (hiszp.).
- ↑ a b Transmetro [online], www.transmetro.gov.co [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ Copa América 2001 [online], www.rsssf.com [dostęp 2022-01-08] (ang.).
- ↑ Base Historica | XVII Juegos Bolivarianos ..:: Trujillo 2013 ::.. [online], archive.is, 23 grudnia 2014 [dostęp 2022-01-10] (hiszp.).
- ↑ Barranquilla Atlántico: Estadio Metropolitano Roberto Meléndez [online], Barranquilla Atlántico [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ El Heraldo , ¿Cuántas sillas tiene el ‘Metro’? [online], EL HERALDO [dostęp 2022-01-08] (hiszp.).
- ↑ Colombia - Foundation Dates of Clubs [online], www.rsssf.com [dostęp 2022-01-09] (ang.).
- ↑ El Heraldo , Hoy comienza demolición del estadio Tomás Arrieta [online], EL HERALDO [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ El Heraldo , Se inicia venta de abonos para inauguración de estadio Édgar Rentería [online], EL HERALDO [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ Estadio de Béisbol 'Édgar Rentería' [online], Alcaldía de Barranquilla [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ World Stadiums - Stadiums in Colombia [online], www.worldstadiums.com, 31 stycznia 2010 [dostęp 2022-01-09] [zarchiwizowane z adresu 2010-01-31] (ang.).
- ↑ Titanes, el equipo que representará a Barranquilla en el baloncesto profesional [online], www.eluniversal.com.co, 25 września 2018 [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ Coliseo 'Elías Chegwin' [online], Alcaldía de Barranquilla [dostęp 2022-01-09] (hiszp.).
- ↑ a b Barranquilla, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-21] .
- ↑ Luis Manuel Alí Herrera. s. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2022-01-10]. (ang.).
- ↑ José Amaya. www.national-football-teams.com. [dostęp 2022-01-10]. (ang.).
- ↑ Johan de Ávila, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [dostęp 2022-01-10] .
- ↑ Carols Bacca. www.national-football-teams.com. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Helmut Bellingrodt. Olympics at Sports-Reference.com. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Borré, Rafael Santos. National Football Teams. [dostęp 2021-06-30]. (ang.).
- ↑ Juan Carlos Carrillo. www.eltiempo.com. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Marco Coll. wordpress.com. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Cuéllar, Gustavo. National Football Teams. [dostęp 2021-07-01]. (ang.).
- ↑ Olmes García. www.soccerbase.com. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Gutiérrez, Teófilo. National Football Teams. [dostęp 2021-06-21]. (ang.).
- ↑ Jack Guzman. IMDb. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Enrique Hanabergh. www.olympedia.org. [dostęp 2022-01-10].
- ↑ Shakira. Biography. [dostęp 2021-06-21]. (ang.).
- ↑ Nelson Soto – Profil na ProCyclingStats. www.procyclingstats.com. [dostęp 2022-01-10]. (ang.).
- ↑ Tesillo, William. National Football Teams. [dostęp 2021-06-30]. (ang.).
- ↑ Macnelly Torres. www.national-football-teams.com. [dostęp 2022-01-10]. (ang.).
- ↑ Iván Valenciano. www.national-football-teams.com. [dostęp 2022-01-10]. (ang.).
- ↑ Arnulfo Valentierra w bazie National Football Teams. www.national-football-teams.com. [dostęp 2022-01-10]. (ang.).
- ↑ Sofía Vergara. Filmweb. [dostęp 2021-06-21]. (pol.).
- ↑ Carmen Villalobos [online], www.imdb.com [dostęp 2022-01-10] (ang.).
- ↑ Barranquilla [online], DB-City [dostęp 2021-06-21] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona Kolumbijskiej Ligi Koszykówki
- Stadiony w Kolumbii. worldstadiums.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-31)].
- Hymn Barranquilli