Bankier z żoną
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1514 |
| Medium | |
| Wymiary |
71 × 68 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Bankier z żoną, Jubilerzy, Lichwiarz z żoną (niderl. De geldwisselaar en zijn vrouw) – obraz olejny na desce autorstwa Quentina Massysa namalowany w 1514 roku. Na zwoju pergaminu widoczna jest sygnatura: Quinten Matsys / Schilder 1514[1]. Dzieło przechowywane jest w Luwrze.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Artysta, jeden z pierwszych twórców scen rodzajowych[1], przedstawił na obrazie bankiera ważącego złoto i jego żonę, która na chwilę przerwawszy lekturę Godzinek przygląda się sztuce złota. Otacza ich wiele przedmiotów, w których, zdaniem historyków sztuki, możemy dopatrywać się ukrytej symboliki. Na dawnej ramie obrazu wypisane były słowa z Pisma Świętego: „Będziecie mieć wagi sprawiedliwe, odważniki sprawiedliwe” (Kpł 19,36). Waga to symbol sprawiedliwości i aluzja do Sądu Ostatecznego. Lustro, z kolei, symbolizuje idee wanitatywne. Jabłko leżące na półce w tle nawiązuje do grzechu pierworodnego[1].
W wypukłym lustrze na pierwszym planie zostało ukazane odbicie twarzy czytającego człowieka, który nie znajduje się na obrazie. Gustav Hartlaub przypuszcza, iż może być to autor obrazu[2]. Georges Marlier natomiast uważa, iż postać ta oznacza życie kontemplacyjne, dzięki któremu ludzie są w stanie postępować moralnie.
- Tę właśnie drogę porzucił bankier zajmujący się wymianą pieniędzy, a szczególnie jego żona, która odwraca się od modlitewnika ku bardziej doraźnym zyskom. – Georges Marlier[3].
Obraz Bankier z żoną zyskał sławę. Wielokrotnie go kopiowano. Malarz Willem van Haecht umieścił go na swoim obrazie Pracownia Apellesa wśród kolekcji innych arcydzieł.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c (ang. • fr.) Luwr: The Moneylender and His Wife.
- ↑ Jan Białostocki, Człowiek i zwierciadło w malarstwie XV i XVI wieku w: Symbole i obrazy w świecie sztuki, PWN, Warszawa 1982, ISBN 83-01-02771-1, s. 94.
- ↑ Georges Marlier, Erasme et la peinture flamande de son temps, Damme 1954 w: Jan Białostocki, Symbole i obrazy w świecie sztuki, PWN, Warszawa 1982, ISBN 83-01-02771-1, s. 94.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Genaille, Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1975.