Atom centralny

Ten artykuł od 2024-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Atom centralny – w chemii koordynacyjnej – atom wchodzący w skład związku chemicznego, wokół którego skoordynowane są inne atomy lub ich grupy zwane ligandami. Inna nazwa to centrum koordynacji.

W związkach kompleksowych atomami centralnymi są zazwyczaj metale lub metaloidy. Mogą to być zarówno pierwiastki grup głównych, jak i pobocznych.

Przykłady:

Na[Al(OH)₄] – centralnym atomem jest glin (Al)

K₂[CdI₄] – centralnym atomem jest kadm (Cd)

Istnieją także związki, w których wyróżnia się więcej niż jedno centrum koordynacji. Związki takie nazywane są wielordzeniowymi. Z kolei związki w których centrum koordynacji jest kilka atomów tworzących rodzaj klatki, nazywa się kompleksami klasterowymi.

W chemii organicznej atom centralny jest często utożsamiany z centrum chiralności cząsteczki, którym najczęściej jest atom węgla z czterema różnymi podstawnikami.