Aleksander Bieberstein

Aleksander Bieberstein
Data i miejsce urodzenia	1 sierpnia 1889 ; Tarnopol
Data i miejsce śmierci	4 września 1979 ; Izrael
Zawód, zajęcie	lekarz, pamiętnikarz krakowskiego getta
Narodowość	polski Żyd
Alma Mater	Uniwersytet Wiedeński
	Odznaczenia

Aleksander Bieberstein (ur. 1 sierpnia 1889 w Tarnopolu, zm. 4 września 1979 w Izraelu)^[1] – lekarz, pamiętnikarz krakowskiego getta.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Dawida i Celiny z Finkelsteinów^[2]. Gimnazjum ukończył w Krakowie, studia medyczne na Uniwersytecie Wiedeńskim, gdzie zdobył dyplom lekarski. Po I wojnie światowej został lekarzem wojskowym, a następnie do 1942 pracował w Ubezpieczalni Społecznej.

W latach okupacji zajmował się jedynie pacjentami żydowskimi i dla nich w 1942 w krakowskim getcie zorganizował i prowadził szpital zakaźny, co umożliwił mu dr Ludwik Żurowski. Był również prezesem zarządu Zakładu Sierot Żydowskich im. Róży Rockowej. Po likwidacji getta 14 marca 1943 trafił do obozu w Płaszowie, następnie do Groß-Rosen; wyzwolenie, razem z innymi więźniami przeniesionymi tam przez Oskara Schindlera, zastało go w Brünnlitz. Przez cały okres II wojny Bieberstein prowadził notatki i zapiski dokumentujące los krakowskich Żydów, które jednak przepadły podczas ewakuacji w obozie Groß-Rosen. Po wojnie starał się jak najdokładniej odtworzyć tę dokumentację z pamięci i rozmów z ocalałymi krakowskim Żydami, owocem czego jest książka Zagłada Żydów w Krakowie. Za swój tekst o zniszczeniu krakowskiego getta w 1982 otrzymał nagrodę Związku Krakowian w Izraelu w konkursie literackim poświęconym wspomnieniom z Krakowa^[3].

Od wyzwolenia do 1958 był kierownikiem Wydziału Zdrowia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. Zwolniony w ramach czystki antyżydowskiej w 1959 zdecydował się na wyjazd do Izraela, gdzie w 1979 zmarł.

Rodzina

Brat Aleksandra, Marek Bieberstein, był przewodniczącym Gminy Żydowskiej w Krakowie, został zamordowany zastrzykiem fenolu 14 maja 1944 w obozie w Płaszowie. Synowie Marka, a bratankowie Aleksandra, przeżyli okupację: Ludwik Bieberstein (1908–1970) był lekarzem, żołnierzem armii gen. Andersa, Artur Bieberstein-Jurand był farmaceutą i biologiem pracował jako pracownik naukowy na uniwersytecie w Edynburgu. Syn, dr Edwin Opoczyński (Biberstein) (1918–2000), mimo ograniczeń dla studentów żydowskich na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozpoczął studia medyczne w 1938 roku. W czasie okupacji niemieckiej więzień m.in. Auschwitz-Birkenau. Po wojnie ukończył studia i przez prawie całe życie był związany z krakowską służbą zdrowia.

Ordery i odznaczenia

Złoty Krzyż Zasługi (9 lipca 1954)^[4]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)^[5]

Przypisy

↑ Aleksander Bieberstein (1889–1978) [online] [dostęp 2024-05-13] (pol.).
↑ Akta w sprawie karnej Amona Gotha. Tom III, 1 kwietnia 1940 [dostęp 2024-05-13] .
↑ Coś o nas | ארגון יוצאי קרקוב בישראל [online] [dostęp 2024-05-13] (pol.).
↑ M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1225 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie służby zdrowia” - wymieniony jako dr Biberstein Aleksander s. Daniela.
↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia - wymieniony jako dr Biberstein Aleksander.

Bibliografia

Aleksander Bieberstein, Zagłada Żydów w Krakowie, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1986.
MonikaM. Bednarek MonikaM. i inni, Oczami lekarza – krakowskie getto we wspomnieniach Aleksandra Bibersteina, AlicjaA. Sułkowska-Kądziołka, TomaszT. Owoc (red.), Interaktywny spacer edukacyjny po Krakowie, Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2011, ISBN 978-83-7577-006-3 [dostęp 2018-02-15] .

[1] Aleksander Bieberstein (1889–1978) [online] [dostęp 2024-05-13] (pol.).

[2] Akta w sprawie karnej Amona Gotha. Tom III, 1 kwietnia 1940 [dostęp 2024-05-13] .

[3] Coś o nas | ארגון יוצאי קרקוב בישראל [online] [dostęp 2024-05-13] (pol.).

[:0-4] M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1225 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie służby zdrowia” - wymieniony jako dr Biberstein Aleksander s. Daniela.

[5] M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia - wymieniony jako dr Biberstein Aleksander.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]