Żółw pajęczynowy
| Pyxis arachnoides[1] | |||||
| Bell, 1827 | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Nadrodzina | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
żółw pajęczynowy | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
Żółw pajęczynowy (Pyxis arachnoides) – gatunek żółwia z rodziny żółwi lądowych (Testudinidae) i podrzędu żółwi skrytoszyjnych[3].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten występuje tylko na południowo-zachodnim i południowym Madagaskarze[2], gdzie zamieszkuje roślinność piaszczystych obszarów przybrzeżnych[4][5].
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Żółw pajęczynowy jest jednym z najmniejszych żółwi na świecie. Zwykle osiąga długość 12–15 cm oraz wysokość 9 cm. Karapaks jest podłużny, wygięty oraz rozszerza się ku tyłowi[4]. Barwa skóry jest oliwkowa do lekko żółtawej. Karapaks jest ciemny, oliwkowo-czarny z żółtymi wzorkami ułożonymi w kształt sieci pajęczej, stąd nazwa[4][5]. Posiada zawias w plastronie[4].
Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Niewiele wiadomo na temat cyklu życiowego tego zagrożonego żółwia, który żyje prawdopodobnie do około 70 lat[2][4]. Żywi się młodymi liśćmi, larwami owadów, a nawet odchodami większych zwierząt[5]. Kiedy nadchodzi pora deszczowa, kończy się okres spoczynku i żółwie zaczynają się kojarzyć[5]. Samice składają tylko jedno jajo podczas rozmnażania, a młode wychodzą z jaj po około 220–250 dniach[5]. Jest aktywny głównie o świcie[4].
Podgatunki
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się następujące podgatunki[3][4]:
- Pyxis arachnoides arachnoides Bell, 1827
- Pyxis arachnoides brygooi (Vuillemin & Domergue, 1972)
- Pyxis arachnoides oblonga Gray, 1869
Status zagrożenia i ochrona
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek ten został zaliczony do kategorii CR (ang. critically endangered – krytycznie zagrożony)[2]. Gatunek jest ujęty w I załączniku konwencji waszyngtońskiej (CITES)[6].
Ich handel jest nielegalny na Madagaskarze, ale są szeroko przemycane[7] w celu zdobycia mięsa, części ciała i wykorzystania żółwia jako zwierzę domowe[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pyxis arachnoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e T. Leuteritz, R. Walker, Pyxis arachnoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species, DOI: 10.2305/iucn.uk.2014-1.rlts.t19035a50987297.en [dostęp 2024-02-05] (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann, Pyxis arachnoides, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-08] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Pyxis arachnoides - żółw pajęczy [online], terrarium.pl [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ a b c d e Pyxis arachnoides brygooi - Natural History, Care, and Photo Gallery [online], theTurtleRoom [dostęp 2024-02-05] (ang.).
- ↑ Pyxis arachnoides, [w:] Species+ [online], UNEP-WCMC, CITES Secretariat [dostęp 2024-02-08] (ang.).
- ↑ Angus I. Carpenter, Franco Andreone, Malagasy Amphibian Wildlife Trade Revisited: Improving Management Knowledge of the Trade, „Animals”, 13, 2324, 2023, DOI: 10.20944/preprints202306.1570.v1.