Przejdź do zawartości

Garz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Garz
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Meklemburgia-Pomorze Przednie

Powiat

Vorpommern-Rügen

Powierzchnia

65,44 km²

Wysokość

15 m n.p.m.

Populacja (31.12.2017)
• liczba ludności
• gęstość


2201[1]
33 os./km²

Nr kierunkowy

03838, 038304, 038307

Kod pocztowy

18574

Tablice rejestracyjne

VR, GMN, NVP, RDG, RÜG

Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Garz”
Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego
Mapa konturowa Meklemburgii-Pomorza Przedniego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Garz”
Ziemia54°19′N 13°21′E/54,316667 13,350000
Strona internetowa

Garz, Garz/Rügenmiasto w Niemczech w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie, na Pomorzu, w powiecie Vorpommern-Rügen, wchodzi w skład urzędu Bergen auf Rügen. Leży w południowej części wyspy Rugii ok. 5 km od wybrzeża i w 2008 r. liczyło ok. 2 500 mieszkańców[2]. Uważane jest za najstarsze miasto Rugii.

Toponimia i historia

[edytuj | edytuj kod]
Słowiańskie grodzisko na rys. z XIX w.

Nazwa miasta pochodzi od słowa gard, które w narzeczu rugijskim oznaczało gród[3]. W języku polskim oddawana była w formie Grodnica[4] lub Gardziec[5], Gardziec Rański[6].

We wczesnym średniowieczu było siedzibą świeckich władców słowiańskiego plemienia Ranów. Przypuszczalnie tutaj (lub pod grodem Charenza) po upadku Arkony, książęta Jaromar I i Tesław poddali się chrystianizacji i zostali lennikami króla Danii Waldemara I Wielkiego. Lokacja miasta nastąpiła w 1319 roku. Po wygaśnięciu lokalnej linii książęcej w 1325 część księstwa pomorskiego dynastii Gryfitów, a po wygaśnięciu tegoż rodu i pokoju westfalskim z 1648 miasto znalazło się w granicach Szwecji. W 1815 włączone do Prus, od 1871 część Niemiec.

W 2001 włączono do miasta wieś Groß Schoritz, w 2004 Zudar, a w 2005 Karnitz.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • Średniowieczne grodzisko słowiańskie
  • Kościół św. Piotra z XIV w., gotycki
  • Ratusz
  • Dwór
  • Kościół św. Wawrzyńca z XIV w. w dzielnicy Zudar, gotycki
  • Stare domy

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. https://web.archive.org/web/20190510165613/https://www.laiv-mv.de/static/LAIV/Statistik/Dateien/Publikationen/A%20I%20Bev%C3%B6lkerungsstand/A123/2017/A123%202017%2022.xls
  2. Statistisches Amt Mecklenburg-Vorpommern, Schwerin, 2009
  3. Oswald Jannermann, Slawische Orts- und Gewässernamen in Deutschland, Norderstedt 2009, s. 32.
  4. ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
  5. Janisław Osięgłowski, Wyspa słowiańskich bogów, Warszawa 1971
  6. Jarosław Kociuba "Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach dawnego Księstwa Pomorskiego", Walkowska Wydawnictwo Szczecin 2012