Bituka
Ing bituka ing dake ning daralanan ning pamangan manibat king dungus angga king buldit. Kareng tau ampong mammal, adwa ya dake, ing malating bituka ampo ing maragul a bituka. Mapipitna ya pang lalu kareng tau ing malating bituka king duodenum, jejunum ampong ileum. Samantala, ing maragul a bituka mapipitna ya king cecum, colon ampong rectum.
Ing bituka ing dake ning katawan a kukwang sustansya king pamangan. Nung keraklan pamamirasu mu king pamangan (ba lang makwa deng sustansya) ing papil ning dungus, ing bituka naman ing manigobra ba lang lungub king pupulayan ning daya deng sustansyang deti kapamilata’ning kayang membrane a makabukud king papil a iti.
Makatuklip ya o makakulurut ing malating bituka ba yang dagul ing surface area na niti, a dalanan da reng sustansyang taglus king intestinal wall kapamilata’ning diffusion. Microvilli ing aus da kareng tuklip a reti. Keraklan, atin yang kabang pitung metru ing malating bituka kareng taung mangaragul na.
Atin yang myayaliwang klasing bacteria ing maragul a bituka a magagamit kareng molecule a e na agyung siran ning katawan ning tau. Metung yang alimbawa ning symbiosis ini. Den muring bacteriang deti ing panibatan ning methane kilub ning bituka (a lulwal antimong flatulence o atut nung king buldit daralan iti).
Deng sakit ning bituka
[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]Ing gastroenteritis, o pamangalbag da reng bituka, ing pekalaganap a sakit da reng bituka. Malyari yang manibat king [[:en:food poisoning|pamaglasun ibat king pamangan]].
Ing ileus ing pangabara da reng bituka.
Ing appendicitis ya pin ing pamangalbag ning vermiform appendix, atyu king cecum. Malyaring yang makamate king sakit a ini nung mipaburen ya; kaylangan lang operan deng keraklan kareng kasu ning appendicitis.
Ing Crohn's disease ampo ing ulcerative colitis, alimbawa lang autoimmune disease a mamapektu kareng bituka.
Anatomy ning torso, digestive system: Gastrointestinal tract |
|
---|---|
Babo gastrointestinal tract | Asbuk • Pharynx (nasopharynx, oropharynx, hypopharynx) • Esophagus • Crop • Dungus (rugae, gastric pits, cardia/gland, fundus/gland, pylorus/gland, pyloric antrum) |
Lalam gastrointestinal tract | Malating bituka (duodenum, jejunum, ileum) • Vermiform appendix • Ileocecal valve Maragul bituka: Cecum • Colon (ascending colon, transverse colon, descending colon, sigmoid colon) • Rectum (Houston valve, rectal ampulla, pectinate line) • Anal canal (anal valves, anal sinuses, anal columns) Pitaklan: Sphincter ani internus muscle • Sphincter ani externus muscle GALT: Peyer's patches • M cells intestinal villus • crypts of Lieberkühn • circular folds • taenia coli • haustra • epiploic appendix |