Sent Estròpi de Bòrn
Aparença
Vilatge d'Occitània |
Sent Estròpi de Bòrn
Saint-Eutrope-de-Born | ||
---|---|---|
L'ostal de comuna, a Sent Bebian. | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 44° 34′ 11″ N, 0° 41′ 58″ E | |
Superfícia | 38,28 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
185 m 100 m 83 m | |
Geografia politica | ||
País | Guiana Agenés | |
Estat | França | |
Region 75 |
Novèla Aquitània | |
Departament 47 |
Òut e Garona | |
Arrondiment 473 |
Vilanuèva d'Òut | |
Canton 4735 |
Lo Naut Agenés Perigòrd (Vilarial abans 2015) | |
Intercom 244700530 |
CC de las Bastidas en Naut Agenés Perigòrd | |
Cònsol | Jocelyne Colliandre (2020-2026) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
678 ab. 696 ab. | |
Densitat | 18,03 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Còde postal | 47210 | |
Còde INSEE | 47241 |
Sent Estròpi de Bòrn [1],[2] (Saint-Eutrope-de-Born en francés) es una comuna agenesa situada dins lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo capluèc de la comuna es a Sent Bebian, en situacion centrala, mas lo vilatge pus important es Bòrn. L'escòla mairala es a Sent Bebian e l'escòla primària a Bòrn [3]. Las construccions recentas se despartisson mai que mai entre Bòrn e Sent Bebian.
Perimètre del territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]- Bòrn, atestat en 1271 (Born (parrochia de ~)) [1] vendriá, segon Dauzat e Rostaing, d'un prelatin borna, « font », qu'a donat lo nom d'un tipe de riu, la Borne [4]. Son seguits per Astor (citat per B. Boyrie-Fénié), e Bénédicte Boyrie-Fénié accèpta tanben la proposicion, mas se demanda, per Bornèl, vilatge situat a qualques km e definit coma un pichon Bòrn, del nom d'un castèl que deu èsser lo de Bòrn, se lo sens es pas, coma en catalan, lo de « liça », o, coma en ancian occitan, lo de « bòrd » (Bòrn es al bòrd (al bòrn) d'un planòl). La prononciacion es [bɔr] [1].
- Sent Estròpi. Es lo nom d'un avesque de Santas (lo primièr ?), Eutropius. La fòrma d'evolucion normala, *Eutròpi, es inusitada dins la region e remplaçada per Estròpi, per atraccion del vèrbe estropiar. La prononciacion es [seŋtes'trɔ'pi de'bɔr][1],[5]. Se ditz que cal pas samenar las mongetas e los milhòcs per Senta Estròpia, o Sent Estròpi (lo 30 d'abril), perqué seràn estropiats.
- Sent Vevian ( o puslèu Bebian : veire Sent Bebian, en parlar non betacista, e l'atestacion de 1271, citada per B. Boyrie-Fénié, Sancto Bebiano (Parrochia de ~) [1], a una data que la confusion de v e de b èra pas possibla al nòrd de l'Agenés) es lo nom d'un autre avesque de Santas, al sègle V (puslèu que d'un dels 40 martirs de Sebastea o Sebasteia o tanben Sebaste [6],[7]). La prononciacion es [seŋbe'βja de'bɔr] [1].
- Barbas (nom francés) fai pensar a Barbas (Lorena), que ven benlèu del nom latin d'òme Barbatius (fundus), ambe d'atestacions Barbes, en 1186, Barbas, en 1240, Barbaix, en 1337.[8]. Dins un Barbatius francés, i es antepausat (passa a la sillaba precedenta) e dona teoricament *Barbais (cf. palatiu (m) > palais). Pr'aquò, en occitan, palatiu(m) dona l'occitan vièlh palatz, pretium dona prètz e Barbatius donariá *Barbatz, puèi eventualament Barbaç (fòrma grafica suggerida).
- Piis (en francés) : cal comprene Pi(n)s, probablament.
- Villas o Villars (en francés) correspond normalament a Vilars en occitan. Lo mot vilar, del latin villare, designa una partida de la villa, donc un vilatjòt, una bòria, un luèc apartat... [9]. Una de las fòrmas francesas fa pensar que l'r es mut.
- Lugagnac (en francés), donc en occitan Luganhac, pichona parròquia d'abans 1789 [10] deu venir, coma los autres luècs d'aquel nom, del nom d'òme latin Lucanius e del sufixe -acum[11] , latinizacion del sufixe gallés -aco(n). Luganhac èra donc probablament una anciana granda propietat antica qu'aviá per mèstre Lucanius.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]- De 1793 a 1801, la comuna, devat lo nom de Born, fuguèt capluèc de canton[12]; adara Bòrn es pas capluèc de comuna. Bòrn èra pas una vila (un vintenat de fuècs, segon Durengues [13]), mas èra milhor plaçada qu'adara per las comunicacions : èra sul camin de Castilhonés a Montflanquin per Bornèl e Montaut Le Jeune [14].
- En 1826, la comuna annexèt Piis e Villas (noms francés) [15].
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]- Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vilarial; es ara del canton de Le Haut Agenais Périgord (en francés), donc del Naut Agenés Perigòrd.
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 555 | 1 455 | 1 404 | 1 427 | 1 954 | 1 906 | 1 862 | 1 807 | 1 675
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 684 | 1 573 | 1 523 | 1 407 | 1 357 | 1 286 | 1 274 | 1 174 | 1 150
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 130 | 1 096 | 1 166 | 949 | 943 | 940 | 893 | 871 | 843
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
717 |
633 |
569 |
560 |
557 |
609 |
667 |
675 |
683 701 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
696 715 |
694 713 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- 1826 : annexion de Piis e de Villas (noms francés)
- En 2018 la populacion èra de 678 abitants e la densitat èra de 17,71 ab/km².
Luècs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]- Castèl de Bòrn, del sègle XV e fòrtament modificat, près de Bòrn
- Castèl de Scandaillac (nom francés) : Escandalhac ? Es del sègle XIII e fuguèt modificat al sègle XVI. Es pres de Sent Estròpi, ancianament Sent Estròpi d'Escandalhac [17].
- sièis glèisas, en general del sègle XIV al sègle XVI : Barbaç, Bòrn, Luganhac, Pins, Sent Bebian e Sent Estròpi [18].
Personalitats ligadas emb la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Veire tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 et 1,5 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 229-230
- ↑ https://web.archive.org/web/20170602164253/http://www.locongres.org/oc/aplicacions/top-oc/topoc-recerca/
- ↑ https://www.annuaire-mairie.fr/etablissement-scolaire-saint-eutrope-de-born.html
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 98
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 597
- ↑ http://nominis.cef.fr/contenus/saint/2126/Saint-Vivien.html
- ↑ http://nominis.cef.fr/contenus/saint/9885/Saint-Vivien.html
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 52
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 715
- ↑ https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/432/mode/2up
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 417
- ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=4947
- ↑ https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/426/mode/2up
- ↑ https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini cercar Born, 47210 Saint-Eutrope-de-Born
- ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=4947
- ↑ https://www.annuaire-mairie.fr/ancien-maire-saint-eutrope-de-born.html
- ↑ https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/420/mode/2up
- ↑ http://www.patrimoine-religieux.fr/eglises_edifices/47-Lot-et-Garonne/47241-Saint-Eutrope-de-Born