Rustrèu

Vilatge d'Occitània

Rustrèu Rustrel
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèu de Rustrèu, l'ostau de la comuna de Rustrèu.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 55′ 31″ N, 5° 29′ 09″ E
Superfícia	28,26 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	1 073 m 420 m 279 m
Geografia politica
Estat	França
Region 93	Provença Aups e Còsta d'Azur
Departament 84	Vauclusa
Arrondiment 841	Apt
Canton 8401	Ate
Intercom 248400202	du Pays d'Apt
Cònsol	Pierre Tartanson (2014-2020)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	675 ab. Evolucion de la populacion 695 ab.
Densitat	25,94 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	Rustreliens, Rustreliennes (en francés)
Còde postal	84400
Còde INSEE	84103

Rustrèu (Rustrel en francés) es una comuna provençala, situada dins lo departament de Vauclusa e la region de Provença-Aups-Còsta d'Azur. Es un vilatge bastit a l'entorn d'un pichon castèu qu'es actualament conegut per sei peirieras d'òcra.

Toponomia

Dins lo Cartulari de la Glèisa d'Ate, lo vilatge es mencionat sota lo nom de « Rograstrel » durant lo sègle XII e de « Ruastrello » en 1274. L'origina d'aquelei tèrmes es pas coneguda.

Geografia

Lo vilatge se situa a un desenau de quilomètres au nòrd-oèst d'Ate sus lo pendís sud dei Monts de Vauclusa dins la vau de Dòa. Lo clima es de tipe mediterranèu amb quauqueis alteracions causadas per lo relèu. Segon lei donadas de l'estacion meteorologica d'Ate, lei precipitacions son ansin pus importantas que dins lo rèsta de la region en causa de l'altitud. Lo territòri comunau es mai que mai ocupat per de seuvas e de terrens agricòlas. La zòna urbanizada es reduch e organizada a l'entorn dau castèu. Pasmens, un abitat dispersat es pauc a cha pauc aparegut coma dins la màger part deis autrei comunas ruralas dau departament.

Istòria

Lo territòri de Rustrèu es restat despuei lo Neolitic. Durant lo periòde celtoligur, dos oppidums èran presents au Ponchut e au Castelhon. Dispareguèron après la conquista romana e foguèron remplaçats per au mens doas villae dichas Lausnava e Proxana. Aquelei noms semblan d'indicar una origina ligura, mai au sègle II apC, lei dos domenis èran venguts la proprietat dau gramatician Fronton. Causa relativament rara, lei dos domenis subrevisquèron a la casuda de l'Empèri Roman. La premiera foguèt fortificada au sègle XI per venir lo Castelli Launanicus (egalament dich Castrum Lonanici). En 1391, èra dich Lhaulnanicis quand foguèt rasat per lei bandas de Ramon de Turena. La segonda èra, au sègle XI, sota lo contraròtle d'un noble liat a la familha d'Agòut-Simiana. Foguèt tanben destrucha per Ramon de Turena e abandonada a la fin dau sègle XIV.

Aquelei catastròfas explican la fugida deis abitants vèrs lei sites defensius de Rustrèu e de Sant Martin de Castilhon. Aquelei vilatges fasián partida dei domenis deis Agòut-Simiana ò de la diocèsi d'Ate (qu'èra sovent tengut per aquela familha). Lo Cartulari de la Glèisa d'Ate permet de'n mesurar l'estenduda. Au sègle XII, lo fèu de Rustrèu despendiá dau Comtat de Forcauquier. Durant la premiera mitat dau sègle XIII, foguèt tocat per lei conflictes entre lo còmte Ramon Berenguier V, vengut còmte de Forcauquier en 1222, e divèrsei senhors locaus. Durèron fins a 1245-1250 e s'acabèron per l'establiment de l'autoritat dei còmtes de Provença sus la region. Lei guèrras de religion causèron tanben de degalhs importants dins lo vilatge que foguèt tengut de 1570 a 1575 per lei protestants.

A la Revolucion Francesa, Rustrèu èra un vilatge agricòla de 617 abitants. L'activitat miniera limitèt leis efiechs de l'exòde rurau, e la populacion a istoricament variat entre un minimom de 268 estatjants en 1962 e un maximom de 977 en 1861. Aquela activitat èra devesida en doas brancas principalas. La pus anciana èra la siderurgia que permetiá la produccion de fonda. Pasmens, entraïnèt la desforestacion dei Monts de Vauclusa. Periclitèt a partir de la fin dau sègle XIX e dispareguèt en causa de la manca de mejans de transpòrt adaptats. La segonda es l'esplecha de l'òcra que comencèt a la fin dau sègle XVII e que perdurèt fins a 1992. Uei, l'agricultura e lo torisme constituïsson lei doas activitats principalas dau vilatge. D'efiech, lei peirieras d'òcra son estadas amainatjadas per permetre de promenadas, çò que permet d'atraire de toristas.

• 
  Enfants de l'escòla comunala en 1897
• 
  Carriera principala vèrs 1900
• 
  Lo castèu de Rustrèu vèrs 1900
• 
  Aut-fornèu de l'usina Gayot (començament dau sègle XX)
• 
  Autre aut-fornèu de Rustrèu

Cultura

Lo patrimòni culturau de Rustrèu es largament dominat per lei peirieras d'òcra situadas au sud de la vila. Despuei la fin de l'esplecha industriala, l'endrech es vengut un luòc toristic sota lo nom de « Colorada Provençau ». Au nivèu de l'arquitectura, lo castèu de Rustrèu es lo monument pus important. Data dau sègle XVII e foguèt edificat per remplaçat lo castèu medievau a l'origina dau vilatge. Dins lo relarg, se tròban tanben lei roïnas de monuments religiós dei castrum destruchs a la fin dau sègle XIV.

Au nivèu agricòla e gastronomic, Rustrèu fa partida dei zònas deis AOC Ventor (en vin) e òli d'oliva de Provença. L'endrech es tanben una region productritz de rabassas. Enfin, la lavanda ocupa una plaça particulara dins l'agricultura locala tant per son interès economic que toristic.

• 
  Peirieras de Rustrèu
• 
  Peirieras de Rustrèu
• 
  Peirieras de Rustrèu
• 
  Peirieras de Rustrèu
• 
  Castèu de Rustrèu
• 
  Roïnas dau priorat de Sant Julian (site dau Castrum Lonanici)
• 
  Lavanda

Annèxas

Liames intèrnes

• Òcra.
• Òcras de Rustrèu.

Personalitats liadas a la comuna

• Fronton, gramatician roman.
• Marcel Pellenc, òme politic.

Bibliografia

Istòria generala dei comunas de Vauclusa :

• Jules Courtet, Dictionnaire géographique, géologique, historique, archéologique et biographique des communes du département de Vaucluse, Avinhon, Seguin Ainé, 1876.
• Robert Bailly, Dictionnaire des communes du Vaucluse, Avinhon, Éditions A. Barthélemy, 1986.

Istòria de Rustrèu :

• Augustin Roux, Mémoire historique sur le village de Rustrel, près d’Apt, Ate, Imp. Reboulin, 1935.
• Régis Fabre, Rustrel ; histoire d'une communauté rurale entre Luberon et Albion, Ais de Provença, Luberon nature, Edisud, 1981.

Donadas demograficas :

• Notice communale Ldh/EHESS/Cassini « Rustrel », [1], consultat lo 28 de genier de 2024.
• Fiches Insee - Populations légales de la commune « Rustrel », consultat lo 28 de genier de 2024.